Ministeri pillugu isumaqatigiinngitsut - anguniagarli pillugu (ilaatigut) isumaqatigiittut

Politikerimit Kalaallit Nunaanneersumit inuttaqartussamik, issittoq pillugu ministerissamik siunnersuut pillugu Aaja Chemnitz Larsen (IA) aamma Kuno Fencker (PN) Sermitsiaq.AG-p aaqqissuisoqarfiani naapikkamik, nipit assuarlerpaluttut atorneqarput.

Taakkumi marluullutik siunnersuut pillugu isumaqatigiinngillat, siunnersuummulli tunngatillugu anguniakkat amerlanerit isumaqatigiissutigisinnaavaat. Isumaqatigiissutigisinnaasaasa ilagaat suliassaqarfiit 32-it Danmarkimit suli aqunneqartut, nunatsinnut angerlaanneqarnissaannut naligiinnerusumik suleqatigiinnissaq.

- Qinigaaffimmi kingullermi folketingimi suliaqarnermi politikkikkut sunniuteqarnerulernerup kinguneranit, issittumi ministereqalernissaq IA-p siunnersuutigaa, Aaja Chemnitz Larsen oqarpoq.

- Naalakkersuisoqataagaanni annerpaamik sunniuteqataanerussaaq

- Danskit partiivinut anngaasuujuaannarunnaarnerput, aningaasanut inatsit pillugu isumaqatiginninniarnerni peqataasalernerput, aammalu isumaqatigiissuteqarnernilu allani issiaqataasalernissarput anguneqarmata, Kalaallit Nunaat sinnerlugu folketingimi ilaasortaasut danskit inatsisartuini issianerminni annerpaamik sunniuteqarsinnaalernerat anguneqarpoq.

- Folketingimi ilaasortat A-miittut B-miittutullu immikkoortiterneqarsimanngillat. Taamaattumik isumaqarpunga Danmarkimi, Kalaallit Nunaanni Savalimmiuniluunniit qinigaasimaneq apeqqutaatinnagu, naalakkersuinikkut ingerlatsinermut sunniuteqaqataanissamik pisinnaatitaaffeqartariaqarput. Sunniuteqaqataanerlu annerpaaq anguneqarsinnaavoq naalakkersuinermi.

- Anguniagaqarnissaq uagutsinnut pingaaruteqarpoq. Kalaallit Nunaata siunissami anguniagaasa takorloornissaat pingaaruteqarpoq.

Kuno Fencker siunnersuummut isumaqataanngikkaluarluni, siunnersuummi isummernerit ilai malissinnaalluarpai.

- Folketingip Namminersorlutillu Oqartussat akornanni suleqatigiinnerup nutaamik aaqqissuunneqarnissaa pillugu takorluuinerit ilai nuannaraakka, oqarpoq.

EU, Danmark aamma Kalaallit Nunaat

- Susassaqarfiit 32-it Danmarkimit aqunneqarput, tallimallu allat akisussaaffigilernissaannut suli periarfissaqartinneqanngilagut. Susassaqarfiit 32-it ministeriaqarfinnit aqqaneq-marluusuni akisussaaffigineqarput. Taamaattumik grønlandsministeriamik light-imik ingerlatsilernissamut isuma ilaatigut isumassarsiatsialaasoq takusinnaavara.

- Allatulli aamma isumaqarpunga, taamaasiornissarmi namminersornerulersimanitsinnut annikillisitaassaaq. Susassaqarfiit Nunatsinnut naleqarnerulersitsisut annertunerusumik suliaqarfigisariaqarpagut.

Kuno Fencker isumaqarpoq Naalakkersuisut kalaallillu folketingimi ilaasortaatitai, ministeriunermut ministerinullu susassaqartunut toqqaannartumik attaveqatigiinnerulissasoq, issittoq pillugu ministeri akunnerminni atornagu.

Taassuma saniatigut Kuno Fenckerip kissaatigaa danskit inatsisai atuuttut pitsaasumik piffissarlu eqqorlugu Naalakkersuisunit suliarineqartassasut. Pingaartumik EU-p inatsisiliaasa suliarilluarneqartarnissaat kissaatigaa. Piffissamimi kingullermi aningaaserivinni aningaasanik nuussisarnerup inatsisip atuutilersinneqarnerani folketingimi suliarineqareerneranit Inatsisartut tuaviuussamik suliaqarput.

Folketingimi ilaasortanngussagaluaruni EU-mi malitassat Kalaallit Nunaannut sunniuteqarsinnaasut suliarineqartut malinnaaffigissallugit aalajangiusimavoq.

- Soorunami siunissaq pillugu takorluuisinnaasariaqarpugut, folketingimilu sulinerup pitsaanerulersinnissaanut assigiinngitsunik siunnersuuteqarluta. Taamaammat maannakkut issittoq pillugu ministereqalernissamut naaggaarpunga. Aaqqissuussaanerup iluani sulisinnaanerup pitsanngorsarnissaa sulissutigerusunneruara. EU-mi sinniisoqarfitta Danmarkimilu sinniisoqarfitta pitsaanerusumik sulisinnaalernissaa aamma anguniartariaqarpagut.

- Danskit kalaallit ulluinnarni inuunerannut aalajangiisarput

Aaja Chemnitz Larsenip issittoq pillugu ministereqalernissamik siunnersuutini namminersornerulernerup siuliani grønlandsministeriaqarfeqarsimanermut assersuunneqarsinnaannginnerarpaa.

- Ima isumaqarpunga, Kuno folketingimi ukiuni sisamani kingullerni ilaasortaasimagaluaruit, taava paasissagaluarpat qanoq kisimiinnartiginersoq. Maannakkutullu itsillugu uagutsinnut tunngassuteqartut, uagullu ulluinnarni inuunitsinnut tunngassuteqartut, danskit naalakkersuisuisa danskillu inatsisartuisa aalajangiiffigisarpaat.

Aaja Chemnitz Larsen isumaqarpoq kalaallit danskini naalakkersuisoqataappata, taava aalajangiinerni kalaallit soqutigisaasa ilanngunneqartarnissaat qulakkeerneqassasoq.

- Ministeriuneq naalagaaffeqatigiinnut tamanut sorunami akisussaasuusussaavoq. Inulli ministeriaqarfiit akimorlugit ataqatigiissaarisussaq, Issittoq pillugu immikkut suliaqartussaq, akulikitsumillu Issittumi nunaniittartoq, taama ittoq Kalaallit Nunaata folketingimi soqutigisaanik nukittorsaasussaavoq.

- Aamma eqqarsaatigineqartariaqarpoq 2019-imiippugut. Qanga qanoq issimanera qiviartariaqanngilarput, Kalaallit Nunaatali ullumikkut inissisimanera aallaavigalugu inissisimanerput nutaamik oqaasertalertariaqarparput.

Aningaasaqarnerput paarisariaqarparput

Kuno Fenckerip qalleqqissarpaa issittoq pillugu ministeriaqarfeqalernerup Namminersorluni Oqartussaaffimmik annikillisitsissasoq.

- Aaja Chemnitz Larsenip nassuerutigaa folketingimi ilaasortat Kalaallit Nunaannut tunngasunik ilisimasakinnerat ajornartorsiuterujussuusoq, taamaattumiguna namminersornerulertugut. Annerusumik pituttussanngilagut, grønlandsministeriaqarfeqarnerup nalaanitut. Aap, ullut allarluinnaapput, siunissamullu sammisumik isigivugut. Uanga takorloorpara folketingimut iseruma suliassat assoroorlunga politikkikkullu eqqortumik suliarissallugit, suliassaqarfiit Kalaallit Nunaannut nalitunerpaat angerlaannissaat anguniarlugu.

- Taassuma saniatigut sulissutiginiarpara suliassaqarfiit Danmarkimi ministeriaqarfinni assigiinngitsuniittut, kalaallinit Danmarkimi najugaqartunit suliarineqassasut, akisussaaffiit nunatsinnut angerlaanneqannginnerini.

Kuno Fencker - qinigaassagaluaruni - suliassaqarfiit Danmarkimit tigummineqartut Kalaallit Nunaannut aningaasarsiornikkut iluanaarutaanerusinnaasut pingaarnertut suliaqarfiginiarpai. Suliassani ilaavoq Kalaallit Nunaat illersorniarlugu nuna nammineq aningaasaqarnikkut immikkoortortanngornissaa anguniarlugu inatsisissamik suliaqarneq.

- Soorunami immikkoortortap taassuma inerisarnerani Naalakkersuisut Inatsisartullu qanimut suleqatigissavagut, folketingimi siunnersuusiornissaat anguniarlugu, aningaasaqarnermilu immikkoortortap illersorneqarnissaa anguniarlugu folketingimi ilaasortaasugut uagut Kalaallit Nunaat sinnerlugu oqaluttassaagut.

Qineqqusaartulli taakku marluk isumaqatigiilluinnarput suliassaqarfiit 32-iusut angerlaannissaannut pilersaarusiortoqartariaqartoq.

- Namminersorluni Oqartussaaneq naammassissavarput namminiilivinnermullu alloriarluta, Kuno Fencker oqarpoq.

- Issittoq pillugu ministeri tassaavoq Kalaallit Nunaata suliassaqarfinnik angerlaassuineratigut naggataatigut suliassaaruttussaq. Isumaqarpunga Kalaallit Nunaanni suliassat tamakku siunissami pitsaanerusumik suliarisinnaagigut.