COP28: Kalaallit Nunaat tikilluaqquneqarluartoq
Naalakkersuisoq Kalistat Lund FN-ip aaqqissugaanik ataatsimeersuarnermi COP28-mi Dubaimi ingerlanneqartumi ataatsimiinnerpassuarni peqataallualereerpoq. - Assorsuaq tikilluaqqulluarneqarpugut, naapitamalu amerlanersaasa nalunngereerpaat Nunarput Parisimi isumaqatigiissummut ilanngukkiartuaartoq, taanna Sermitsiaq.AG-mut oqaluttuarpoq.
Marlunngornerup pingasunngornerullu akornanni unnuakkut Kalistat Lund Dubaimut apuuppoq. Ataatsimiinnerpassuisa akornanni Sermitsiaq.AG-millu apersulaassallugu iluatsipparput.
- Malugivara sumulluunniit saakkaluaraangatta assorsuaq tikilluaqqusaalluta. Taamatuttaaq maluginiarnarpoq amerlanerpaat naapitakka oqaluttuuttariaqanngikkikkaluunniit Nunarput Parisimi isumaqatigiissummut peqataalissasoq Inatsisartut aalajangersimasut, tassami naapitakka, oqaloqatigisakka ataatsimeeqatigisakkalu amerlanerpaat namminneerlutik annertuumik nunatsinni susoqarnersoq malinnaaffigivaat, Kalistat Lund Sermitsiaq.AG-mut oqaluttuarpoq.
Taamaalilluni uppernarsinarpoq nunarsuarmioqatigiit silap pissusaata allanngornera aammalu kissatsikkiartuinnarnera akiorniarlugit ikummatissanik mingutsitsinngitsunik atuinerulernissamik siunertaqarluni nunat tamalaat akornanni suleqatigiiffissuarmi Kalaallit Nunaat utaqqisaasimasoq.
Kalistat Lund oqaluttuarpoq, Kalaallit Nunarput pisortatigoortumik suli Parisimi isumaqatigiissummut peqataalinngikkaluartoq, matup silataani utaqqisitaasarneq maanna qaangiuttoq, taamaalillunilu nunarput isumaqatigiinniarnerni pingaarutilinni peqataasinnaalereertoq:
- Siusinnerusukkut utaqqisariaqartarsimavugut susoqarnersoq paasisaqarfigissallugu, aatsaallu Danmark Savalimmiullu susoqarneranik ilisimatitsigaangat paasisaqartarluta. Maannali misinnarpoq matut siusinnerusukkut uagutsinnut matoqqasimasut ammartitertut taamaammallu naligisatut isigisaalluta nunarsuarmioqatigiit suleqatigiinneranni peqataalerpugut, tamannalu iluarisimaarnarpoq, Kalistat Lund, nunat inoqqaavisa eqimattaanni ataatsimeeqataaqqammertoq apersoratsinni erseqqissaavoq.
Ilanngullugu Kalistat Lund oqaluttuarpoq FN-ip ataani silap pissusaata allanngornera pillugu Savalimmiormiut qangaaniilli peqataalernikuusut ataatsimeeqatigissamaarini paasisassarsiorfiginerullugit isumassarsiorfiginerullugillu.
Annaasat aserorterinerillu
Silap pissusaata allanngornerata unikaallatsinnissaanik mingutsitsinerullu annikillisarniarneqarnerani ataatsimeersuarnerit taakku isumaqatigiinniarnerpassuarnik ilaqartarput.
Massakkut annertuumik oqallisaasoq isumaqatigiinniutaasorlu tassaavoq nunat akunnerminni qanoq suleqatigiissinnaanersut silap allanngornerata kissatsikkiartuinarneratalu kingunerisaasa pilersitaanik annaasat aserortikkallu pillugit ajornartorsiut annertusiartuinnarmat:
- Kalaallit Nunatsinnit, aammalumi nunarsuarmi nunat inoqqaavinit malinnaaffigissallugu peqataaffigissallugulu taanna pingaaruteqartorujussuuvoq, taamaammallu annaasat aserorterinerillu pillugit nunat inoqqaavisa suleqatigiiffiannut ilannguppugut suliniummi ataatsimooruttariaqaratsigu, Lund oqaluttuarpoq nangillunilu:
- Uagutsinnut tunngatillugu misigiinnanngilarput Sermersuaq sukkasoorujussuarmik aakkiartortoq, aammattaarli nunatsinni issittumilumi tamarmi misigaarput nunap qeriuaannartup aakkiartupiloornera, aamma ajoraluartumik nunatsinni inoqarfiit arlalissuit eqqorneqarnerannik kinguneqartoq. Ajornartorsiut nunatsinni samminerusariaqarparput kisianni aamma nunarsuarmioqatigiit akornanni iliuusissarsioqatigiittoqartariaqarpoq.
Uulia isumalluutigiunnaarlugu nukissiuutit mingutsitsinngitsut
2021-mi aasaagaa Kalaallit Nunarput aalajangerpoq nunatsinni nunami imaatalu naqqani uuliasiornissamik siunertaqarluni misissueqqaarnerit tamarmik unitsinneqassasut, tassungalu atatillugu NunaOil atorunnaarsinneqarpoq paarlattuanillu NunaGreen, nukissiuutinik mingutsitsinngitsunik siuarsaanissamik siunertaqarluni pilersinneqarpoq.
Kalistat Lund erseqqissaavoq nunarsuarmioqatigiit uuliamik pinngitsuuisinnaannginnerannik mumisitsiniarnermut Nunarput peqataassasoq:
- Nunarsuarmioqatigiit akornanni sakkortusiartuinnartumik piumasaqaataavoq nukissiornermi ikummatissat mingutsitsisut atorneqarunnaassasut, paarlattuanillu mingutsitsinngitsumik nukissiorneq siuarsarneqassasoq. Tassunga tunngatillugu uagut immitsinnut iluaqutissinnikuuvugut uuliasiorfiujunnaarnitsigut, paarlattuanillu mingutsitsinngitsumik nukissiornissamik, nammineq immitsinnut pilersuinnarata nunanulli allanut tunisassiarisinnaasatsinnik annertoorujussuarmik pilersaaruteqaratta, taamaammat pingaartumik Kalaallit Nunatta soqutigisai pillugit suleqatigiiffimmut tassunga peqataassaagut, Nunalerinermut, Imminut Pilersornermut, Nukissiutinut Avatangiisinullu Naalakkersuisoq, Kalistat Lund (IA) Sermitsiaq.AG-mut oqaluttuarpoq.