Danmarkimit ikiortarialinnut suli ikiorsiisoqassava? Socialistiusaarneq naammaqaaq, partii oqariartuuteqarpoq

Inunnik isumaginninnermik suliassaqarfimmi ajornartorsiutit suli annertupput, kisianni kalaallit qallutaallu isumaginnittoqarfimmi suleqatigiinnerat ingerlaannassava? Aap, Atassut taama isumaqarpoq, Naleraq aamma Demokraatit nangaassuteqarnerusut.

Leiff Josefsen

Thomas Munk Veirum

Published 11 September 2023 - 10:42

Annonse

2019-imi Naalakkersuisut danskit naalakkersuisuinut saaffiginnillutik inunnik isumaginninnermik suliassaqarfimmi ikiorneqarnissamik qinnuiginnipput. DR-imi piviusulersaarusiap eqqartorneqaqisup; ”Byen, hvor børn forsvinder” aallakaatinneqarnerata kingorna tamanna pivoq, taanna Tunumi annertuumik ilungersunartorsiortoqarneranut tunngavoq.

Taamanerniilli kalaallit qallunaallu inunnik isumaginnittoqarfimmi suleqatigiinnerat ukiuni sisamani ingerlavoq, kisianni aningaasaliissutit 100 mio. kr.-t ukiumit nutaamit atorunnaassapput, suliniullu taamaalilluni naammassineqassalluni.

Folketingimili ilaasortap Aaja Chemnitzip (IA) 48 mio. kr.-nik aningaasaliissuteqartoqarnissaa suliniutip ilaata ingerlaqqinnissaanut sulissutigaa. Innarlerneqartunut aningaasat pineqarput, angalaqatigiit meeqqanut atornerlunneqarsimasunut katsorsaasartut, kiisalu kommunit sulianik suliarinnittarnerannut kivitsinissamut ikiorsiissutissat.

Naleraq sunniutinik takorusuppoq

Inatsisartuni partiit taamanikkut Naalakkersuisut Danmarkimut saaffiginninnissaannik piumasaqarfigaat. Suliniutilli maanna ingerlaqqinnissaanut isummat assigiinngillat.

Suliniutit 16-t aallartinneqartut

Kalaallit qallunaallu isumaginninnermi suleqatigiinnerat suliniutinik 16-inik tunngaveqarpoq.

Suliniutit killiffii pillugit nalunaarusiaq qanittukkut saqqummiunneqartoq naapertorlugu suliniutinit aqqanilinnit arfineq-pingasut naatsorsuutit malillugit ingerlapput, sinnerilu pingasut ilungersunartorsiorfiupput.

Suliniutit sinneri sisamat meeqqat inuusuttullu kinguaassiutitigut atornerlunneqarsimasut inatsisitigut isumannaatsuunerat patajaatsuunissaanut tunngapput. Suliniutit taakku naammassineqarput, assersuutigalugu meeqqanik pinngitsaaliilluni atoqateqarsimanermik imaluunniit kinguaassiutitigut allatut iliuuseqarsimanermik suliani pineqaatissiisarnerit qaffanneqarput.

Suliniutit ilaanni ilaatigut makku ingerlanneqarput:

Meeqqat inuusuttullu pillugit suliat suliarineqarsim anngitsut ikilisarneqassapput. Isumaginninnermut Aqutsisoqarfimmi Suligasuartitat februar 2023- miilli isumaginninnermut tunngasunik misissuinissanut aamma suliassanut 23-nut toqqakkanut iliuusissatut pilersaarutit pillugit missingiusiornissaannut Kommune Qeqertalimmi sullissisut tunngavissinneqarsimapput.

Ulluunerani neqeroorutini sulisunik pikkorissaanerit piginnaasanillu ineriartortitsinerit: 2023-mi majip naanerani ulluunerani neqeroorutini sulisut 556-it piginnaanngorsarneqarsimapput. Kommunini piginnaanngorsaanerit angalasartoqatigiit neqeroorutigisaat nalinginnaasumik naammagisimaarneqarput.

Inersimasunut, meeqqanik inuusuttunillu 18-it inorlugit ukiulinnut kinguaassiutitig ut kannguttaatsuli ornermik pissusilersortart unut katsorsaanermi k sullissivimmik pilersitsinissaq: Katsorsaasoq nutaaq 2023-mi atorfinitsinneqarpoq. Taamaalillutik Klinik Killiliisami katsorsaasut katillugit pingasunngorput.

Najoqqutaq: Kalaallit Nunaanni meeqqanut inuusuttunullu atugarliortunut pitsaanerusumik suliniuteqarnissaq pillugu kalaallit danskillu oqartussaasoqarfiisa assigiinngitsunik suliallit akornanni suleqatigiinneq 2020-2023

Naalakkersuisut Danmarkimut saaffiginninnissaannut siunnersuummut, Naleqqami siulittaasuusimasoq Hans Enoksen piumasaqartut ilagaat. Ikiorsiineq Tunumi innuttaasunut iluaqutaassasoq siunertaasimasoq, tamannalu takuneqarsinnaanngitsoq, maanna siulittaasoq Pele Broberg oqarpoq:

- Ajoraluartumik maannamut aningaasat pisariaqartitsinngitsunut atorneqartut takuarput, taakku ikiorserneqarnissamik pisariaqartitsisunut atorneqarnatik taarsiullugu allaffissornermut pikkorissaanernullu atorneqarput, Pele Broberg, Sermitsiaq.AG-mut allagaqarluni akissummini oqarpoq.

Suleqatigiinneq ingerlaqqissappat, aningaasat annerusumik innuttaasunut iluaqutaanissaat ukkatarineqassasoq, taanna nangilluni oqarpoq. Tamatuma saniatigut isumaginninnermut politikkimik kalaallit kinaassusaanik aallaaveqarnerusumik kissaateqarpoq:

Demokraatit: Aningaasat naammaginartumik atorneqarpat?

- Suna tamarmi ajunnginnerpaamik isumaqarluni pisimassasoq paasisinnaavarput, kisianni politikkimik tigussaasumik aallartittariaqarpugut, aaqqiipallannerit aamma socialistiusaarneq pinnagit, Pele Broberg oqarpoq.

Demokraatit aamma 2019-imi Danmarkimit ikiorserneqarnissaq taperserpaat, kisianni siulittaasoq Jens-Frederik Nielsen, suliniutip ingerlaqqinnissaanut Pele Broberg assigalugu nangaassuteqarpoq:

- Tasiilamit ilaasortavut oqaloqatiginerini allanngortoqarneranik malugisaqarsimanngillat, taamaammat aningaasat naammaginartumik atorsimanerpagut, partiimi siulittaasoq aperivoq.

- Tunngaviusumik eqqarsaammut isumaqataavugut, kisianni 100 mio. kr.-nut siullernut sunik pissarsiaqarnerluta ilisimanngilarput, Jens-Frederik Nielsen, Nuummi Isumaginninnermik Aqutsisoqarfiup ukiuni kingullerni sulisoqarnerulerneranut ilaatigut innersuussilluni oqarpoq.

Atassummit tamakkiisumik tapersersorneqartoq

Atassummili qulanngillat. Tassani siulittaasup Aqqalu C. Jerimiassenip suleqatigiinnerup ingerlaqqinnissaa tapersersorpaa:

- Isumaginninnikkut suleqatigiinnerup ingerlaqqinnissaa Atassummi soorunami kissaatigaarput. Tamanna qularnanngilaq.

- Suliniutinullu aalajangersimasunut aningaasaliisoqarnissaa aamma tapersersorparput. Naalagaaffeqatigiinneq pineqarpoq. Partiit allat suleqatigiinneq tapersersussagunikku tamanna eqqarsaatigisariaqarpaat. Taamaanngippat qanittukkut naalagaaffinngornissamik kissaateqarneq qineqqusaarutaannaasimassaaq, Aqqalu C. Jerimiassen, allagaqarluni akissummini oqarpoq.

2019-imi danskit naalakkersuisui 80 mio. kr.-nik aamma Naalakkersuisut 20 mio. kr.-nik suleqatigiinnermut aningaasaliipput, taanna 2020-2023-mi ingerlavoq.

Sermitsiaq.AG partiinit naalakkersuisoqatigiinnit Siumumit aamma IA-mit, suleqatigiinnerup ingerlaqqinnissaanik kissaateqarneq pillugu akissuteqartoqarnissaanik utaqqivoq.