Ilisimasallit: Pituffik pillugu isumaqatigiissut pingaaruteqarluinnartoq
Pituffimmut tunngatillugu kiffartuussinissamut isumaqatigiissummut nutaamik sinaakkusiinermi attuumassuteqartut pingasut nukittorsarneqarlutillu ukiorpassuarni aaqqiagiinngissutaasimasoq iluarsiiffigineqartussanngorpoq. Taamatut isumaqarput ilisimasallit arlallit.
Pingaarutilipilussuuvoq.
- Piffissami matumani nunanut allanut tunngasutigut politikkeqarnermi angusat annersaasut ilagaat. Naalakkersuisuusatut Pituffimmi kiffartuussinissamut isumaqatigiissut USA-mik ukiorpassuarni suleqateqartarnermi pingaarnersatut inissittarpaat, Ilisimatusarfimmi inuiaqatigiilerinermi adjunkti Rasmus Leander Nielsen Sermitsiaq.AG-mut oqarpoq.
Forsvarsakademimi Institut for Strategimi professorimit Peter Viggo Jakobsenimit taperserneqarpoq.
- Nutaarsiassatsialaavoq annertooq, isumaqatigiissullu manna aqqutigalugu ukiorpassuarni ajornartorsiutaasimasoq aaqqiiffigineqartussanngorluni, Peter Viggo Jakobsen Sermitsiaq.AG-mut oqarpoq.
Kiffartuussinissamut isumaqatigiissut 2014-imili Amerikamiut ingerlatseqatigiiffiutaannut tunniunneqarmat, Kalaallit Nunaata Danmarkillu isumaqatigiissutip kalaallinut tunniuteqqinneqarnissaa sulissutigisimavaat, maannalu nutaamik isumaqatigiissusiornikkut tamanna aqqutissiuunneqarluni, ilisimasallit taakku marluullutik oqarput.
Attaveqatigiittarnerit tamarmik nukittorsarneqartut
Nunanut allanut Naalakkersuisuusimasup Ane Lone Baggerip siusinnerusukkut erseqqissumik oqaatiginikuuaa, Pituffik pillugu aaqqiagiinngissut iluarsitinnagu USA-mik qanimut suleqateqalertoqarnavianngitsoq. Taamaammat tamatuma aaqqiiffigineqarnissaa aamma Danmarkimut pingaaruteqarsimavoq.
- Isumaqatigiissuteqarneq nunanut taakkununnga pingasuusunut ajugaanertut taaneqarsinnaavoq, nunammi pingasut taakku attaveqatigiittarnerat sutigut tamatigut nukittorsarneqarlunilu pitsanngorsaaffigineqarpoq, taanna oqarpoq.
- Danmarkip USA-llu akkornugtigisaat peerneqarpoq, aamma USA-p Kalaallillu Nunaata attaveqaqatigiittarnerannut atatillugu USA-mu pingaaruteqarpoq, USA-p Kinamiunut sanilliullugu attavigineqaretarnissaa, Kalaallillu Nunaata taamaalilluni Kinap qaninniarneranut ajornannginnerusumik itigartitsisinnaanera, Peter Viggo Jakobsen oqarpoq.
Rasmus Leanderip oqaatigaa, USA-p Kalaallit Nunaanni Naalagaaffeqatigiinnilu inissisimanini nukittorsarniarlugu ukiorparssuarni pilersaaruteqarsimasoq.
- USA Kalaallit Nunaannut Naalagaaffeqatigiinnullu suleqatigineqarusunneruvoq. Kalaallillu Nunaata suleqatigiinneq annertusaqqinniarlugu kiffartuussinissamut isumaqatigiissut slliutittarsimavaa. Pituffimmut tunngatillugu aaqqiagiinngissutaasimasup iluarsiiffigineqarnera pitsaalluinnarpoq, suleqatigiinnermummi tamanna maannamut akornutaasimavoq, taanna oqarpoq.
Danmark oqaaserisimasani malillugit iliuuseqartoq
Danmarkimi naalakkersuisut Pituffik pillugu isumaqatigiissummik suliaqarnermikkut, Kalaallit Nunaata nunanut allanut politikkeqarnermut sunniuteqarnerunissaannik neriorsuutigisimasatik uppernarsarpaat.
- Nutaarsiassap Kalaallit Nunaanni saqqummiuteqqaarneqarneratigut takutinneqarpoq, Danmarkimit ilisimaneqarmat nutaasiassap taamatut ittup Københavnimit pinnani Nuummiit saqqummiunneqarnissaata pingaaruteqarnera, taanna oqarpoq.
Peter Viggo Jakobsen isumaqarpoq, Kalaallit Nunaannit isumaqartoqarsimasinnaasoq Danmarkip neriorsuutiminik tunniussisimannginnera, aamma pisut Danmarkimut siullertut iluaqutaasussatut inissinneqareeraangata Kalaallit Nunaannut iluaqutinngortinniarneqartarnerat.
- Mette Frederiksen pimoorusserpassippoq, tassa oqarami Danmarkimi naalakkersuisut Naalagaaffeqatigiinnerup iluani Kalaallit Nunaannik suleqateqarnermi eqqortunik iliuuseqarusuttut. Taamatut isumaqatigiissuteqarneq Kalaallit Nunaannit Danmarkimut isiginninnermut pitsaasumik kinguneqassaaq, Peter Viggo Jakobsen oqarpoq.
Aningaasanik nassataqassasoq isumaqartoq
Rasmus Leander Nielsen isumaqarpoq, ullumi isumaqatigiissuteqarsimanermik nalunaaruteqarnikkut, Pituffik pillugu isumaqatigiissut nutaaq Amerikamiut Kalaallit Nunaanniinnerannit Kalaallit Nunaata aningaasatigut iluaquserneqarnissaanut aqqutissiuissasoq.
- Amerikamiut kiffartuussinissamut isumaqatigiissut malitseqartinngikkusunngikkunikku, isornartorsiorneqarnissartik angorusunnavianngilaat. Soorunami inatsisit sammineqarsinnaapput, isumaqarpungali kiffartuussinissamut isumaqatigiissut pillugu ajornartorsiutaasimasoq tamanna aqqutigalugu aaqqiiffigineqarsinnaasoq, taanna naggasiilluni oqarpoq.