Misissueqqissaarneq: Ilinniarsimassutsip ineriartornera unittoorsimavoq – meeqqat atuarfianni kinguariartortoqarpoq
Ilinniartitaanermut periusissami atuuttumi anguniakkat anguneqarsinnaanngitsut, Naalakkersuisunit ilinniartitaanermut pilersaarummi nutaami paasineqarpoq. Meeqqat atuarfiannilu angusat ataatsimut isigalugit kinguariartortoqartoq aamma paasineqarpoq.
Ilinniarsimassutsip ineriartornera politikikkut kissaatigineqartutut ingerlanngilaq, ilinniartitaaneq inuiaqatigiit inuttut aamma aningaasaqarnikkut qulakkeerneqarnissaannut aqqutissatut isigineqarmat ajornartorsiut annertuvoq.
Tamatuma saniatigut meeqqat atuarfianni qaffasissuseq ataatsimut isigalugu ajoraluartumik appariartortoq, misilitsinnernit angusat takutippaat, tamannalu ukiuni tulliuttuni ilinniartoqarnerup appariartornissaanik kinguneqarnissaa naatsorsuutigineqarpoq – pingaartumik nukappiaqqani.
Naalakkersuisut nutaamik saqqummersitaminni: Ilinniartitaanermut Pilersaarut II 2023-mi taama allapput.
70 procentinik anguniagaqarneq naammassinngitsoq
Ilinniartitaanernut Periusissiami maanna atuuttumi anguniakkatut aalajangiunneqarsimavoq meeqqat atuarfianni naammassillutik anisartut 70 procentii inuussutissarsiutinut ilinniagaqarsimasassasut 35-inik ukioqalinnginnerminni – anguniagaq kingusinnerpaamik 2035-mi anguneqassaaq.
Grafimi ataani ineriartorneq piviusoq takuneqarsinnaavoq. Titarneq (qasertoq) 2035-mi anguniagaq angussagaanni appasippallaartumiippoq.
- Ilinniarsimassutsip ineriartornera piffissami nutaanerusumi unittoorsimavoq, nalilerneqarporlu anguniagaasoq angujuminaassasoq.
- Piffissami 2002-2005 pissusiuvoq ilinniarsimassutsip ukiukkaartumik 3,29 procentpointinik ukiumut qaffariaateqartarnera, piffissamilu 2018-2021 -mi pissusiulluni ilinniarsimassutsip ukiumut annikitsuaqqamik 0,22 procentpointinik qaffarialaartarnera, pilersaarummi allaqqavoq.
Meeqqat atuarfianni angusat appariartortut
Tamatuma saniatigut pilersaarummi meeqqat atuarfianni kinguariartortoqartoq inerniliunneqarpoq, nukappiaqqallu niviarsiaqqanit angusalunnerusartut.
- Tuluit oqaasii eqqaassanngikkaanni, ukiuni makkunani angusatigut appariartortoqarpoq (fagini pingaarnerni; kalaallisut, danskisut aamma matimatikkimi – allattariarsorluni misilitsinnerit).
- Kiisalu aamma kisitsisini paasissutissani ersersinneqarpoq atuarfimmi naammassisut amerliartuaartut killiffigisaraat karakteri Fx aamma F danskisut (allattariarsornermi) imaluunniit misilitsittanngitsut, pilersaarummi allaqqavoq.
Ataatsimut isigaluni atuarfimmi angusat appariartornerisa kingunerisaannik ilimanaateqarsinnaavoq ukiuini aggersuni inuusuttuaqqat akornanni ilinniakkamik ingerlatsisarneq appariartuuteqassasoq, - ingammik nukappiaqqat akornanni. Kisitsisillu paasissutissat isiginnaaraanni ilanngullugu takuneqarsinnaavoq kommunit akornanni assigiinnginneq annertuujusoq arlalitsigullu annertusiartortoq, suiaassutsimik tunngaveqartumik atuartut angusaat uuttortaraanni.
Nutaanik anguniagaqalerniartut
Misissueqqissaarnerit tunuliaqutigalugit Ilinniartitaanermut periusissamit 2015-meersumit anguniakkat ilamininngui 2024 nallertinnagu anguneqarsinnaassasut, Naalakkersuisut inerniliuppaat.
Naalakkersuisut nutaanik piviusorsiornerusunillu anguniakkanik suliaqarniarput, pilersaarummi oqaatigineqarpoq:
- Naalakkersuisut taamaattumik kissaatigaat piviusorsiornerusunik anguniakkanut killiliussanik pilersitsisoqarnissaa, taamaattumillu 2023- imi oqaasertalersuisoqassaaq periusissiamut nutaamut, Naalakkersuisut allapput.
Meeqqat atuarfianni ajornartorsiutinut tunngatillugu Naalakkersuisut 2023-mi ilaatigut pitsaassutsip nukittorsarnissaa aallunniarpaat, ilaatigut ilikkagassanut pilersaarutinik nutarterinikkut ilinniutissanillu naqiterisitsisarnermut periusissiakkut.