Naalakkersuisut PFAS pillugu: Innuttaasut paasissutissinneqassapput
Naalakkersuisut inuussutissani PFAS pillugu paasissutissiissutissanik suliaqarput, nunarsuarmioqatigiillu Issittumi mingutsitsinerup qanoq iliuuseqarfigiuarnissaanut kaammattorlugit.
Ittoqqortoormiini innuttaasut aavisa PFAS-imik qaffasissumik akoqarnerat pillugu ernummatiginninnermik annertuumik pilersoqarpoq. Illoqarfik PFAS-imik mingutsitsinermit ungasissumiikkaluartoq, ilisimatusaammi Aarhus Universitet Technical Sciencesimi suliarineqarsimasumi qulaarneqarpoq, Ittoqqortoormiini innuttaasut nunarsuarmi aammikkut PFAS-imik akoqarnerpaanut ilaasut. Paasisaq tamanna innuttaasut akornanni ernumanermik pilersitsisoq.
Nunalerinermut, Imminut Pilersornermut, Nukissiuutinut Avatangiisinullu Naalakkersuisoq, Kalistat Lund, aamma Peqqissutsimut Naalakkersuisoq, Mimi Karlsen, tusagassiuutitigut nalunaarummi allapput, Naalakkersuisunut ajornartorsiut ilungersunarluinnartutut isigineqartoq.
- Paasisinnaalluarpara Ittoqqortoormiini innuttaasut aavisa PFAS-imik akoqarpallaarneranik misissuisimanerup inerneri aarlerilersitsimmat. Ittoqqortoormiuni innuttaasut nunattalu sinnerani nalussanngilaat Ittoqqqortoormiuni innuttaasut aavisa PFAS-imik akoqarpallaarnerat assorsuaq ilungersunartutut isigigakku. Naalakkersuisuni Stockholm isumaqatigiissummut ilaalernissarput sulissutigaat, kiisalu nunarsuarmioqatigut kaammattorpagut PFAS-imik mingutsitsinerup iliuuseqarfigineqarnissaa anguniartariaqaraat, Nunalerinermut, Imminut Pilersornermut, Nukissiuutinut Avatangiisinullu Naalakkersuisoq, Kalistat Lund, oqarpoq.
Pujortarnertut ulorianartiginngitsoq
PFAS sananeqaatillu avatangiisinut takornartaasut qangatut inuussutissaniittut, soorlu nannuni, puisini arfernilu, peqqissutsimut piviusumik ulorianartortitsipput, tamannalu Peqqissutsimut Naalakkersuisup Mimi Karlsenip aamma uppernarsarpaa:
- Aaqqiissutissaq tassatuaavoq nunat tamalaat mingutitsinerat malunnaatilimmik appartissallugu. Maannamut iliuuserisinnaasarput tassaavoq innuttaasut paasissutissanik tuniorassallugit, taamaasillutik innuttaasut namminneq aalajangiisinnaanngortillugit qanoq iliornissaannik.
Nunatta nakorsaanerata Henrik L Hansenip ilisimatusarnikkut misissuineq nutaaq aamma qimerloorsimavaa nassuerutigalugulu, PFAS-ip peqqissutsimut ajoqutaanera uppernarsarluarneqarsimasoq, taamaattorli aamma erseqqissaatigalugu, assersuutigalugu pujortartarnertulli ulorianartiginngitsoq.
Naalakkersuisunit avatangiisinut tunngasutigut suliniutinut ilaapput suliniutaareersut Issittumi avatangiisinut toqunartunik mingutsitsinerup unitsinneqarnissaanik siunertaqartut. Avatangiisinut tunngasuni aamma suliniutinik pilersitsisoqarsimavoq, ilaatigut eqqagassat PCB-mik akullit iluamik passunneqarnissaannik kiisalu ESANI A/S suleqatigalugu Nuummi Sisimiunilu eqqagassanik ikuallaaviit nutaaliaasut, nunarsuarmioqatigiit malittarisassaat malillugit ikuallaanermi dioxininik aniatitsisinnaajunnaarlugit ikuallaasinnaasut.
Paasitinneqarsimaneq tunngavigalugu aalajangiisoqassasoq
Peqqinnissamut Naalakkersuisoqarfimmit innuttaasunut paasisitsiniutit suliaralugit aallartisarniarpaat, ileqqugut malillugit nerisartakkatsinnit PFAS allallu akuutissat avataaneersut nerisatsinnut ilaasut qanoq mianersorfigissanerlugit.
Paasisitsiniaanermi siunertaassaaq innuttaasut namminneq nalilersuisinnaalernissaat paasissutissat maannamut nalunngisagut tunngavigalugit suut nerisassat akoqarnerpaajunersut nunatsinni piffinni assigiinngitsuni. Ilanngullugu innuttaasut sorliit akuutissanik allaneersunik sunnerneqarnerpaajunersut.
PFAS qanorlu sunniisinnaanerat pillugu ilisimasat annertusiartortillugit, Naalakkersuisut ataavartumik ineriartortitsipput qanoq Kalaallit Nunaani PFAS-imik mingutitsinerup passunneqarsinnaaneranik kiisalu innuttaasut issittullu avatangiisii illersorniarlugit, Naalakkersuisut tusagassiuutitigut nalunaarummi allapput.