Oqartussaaffiit uku folketingimi ilaasortat sulissutigissavaat

Kalaallit Nunaanni susassaqarfiit arlallit Danmarkimit suli isumagineqartarput, susassaqarfiillu taakku kalaallit folketingimi ilaasortaatitaasa sulissutiginerusussaavaat. Ilaasortalli allanut amma sunniuteqarnissamut periarfissarpassuaqarput, ilisimatoq oqarpoq.

Andreas Lindqvist

THOMAS MUNK VEIRUM

Published 20 October 2022 - 12:49

Annonse

Novembarip aallawwsstyssni Folketingimut qinersisoqassaaq, Folketingimilu ilaasortasssanit katillugit 179-iusunit marluk Kalaallit Nunaannit qinerneqassallutik.

Oqartussaaffiit Danmarkimit isumagineqartut

Nalunaarsukkat I (Oqartussaaffiit Namminersorlutik Oqartussanit tiguneqarsinnaasut)

Sulisilluni ajoqusersinnaanermut sillimmasiissutit, Peqqinnissaqarfimmi suliassaqarfiit sinneri, Angallannermut tunngasut, Pigisat nalillit pillugit inatsiseqarneq, Aqqartartoqarneq

Nalunaarsukkat II (Oqartussaaffiit naalagaaffimmi oqartussanut isumaqatiginninniarnikkut tiguneqarsinnaasut)

Pinerluttunik isumaginninneq

Passi

Politiit aamma unnerluussisoqarneq kiisalu pinerluttunik eqqartuussisarnermut tunngasut immikkoortut ilaat taakkununnga attuumassutillit

Eqqartuussisarneq, eqqartuussiviit pilersinnissaat ilanngullugit

Pinerluttunik eqqartuussisarneq

Nunami allamiunut killeqarfinnillu nakkutilliineq

Inuit pillugit inatsisit

Ilaqutariit pillugit inatsisit

Kingornussisarneq pillugu inatsisit

Eqqartuussissuserisoqarneq

Sakkunut tunngasut

Nalunaarasuartaatitigut imaatigut angalasunik ajornartoornermi isumannaallisaanernilu sullissinerit

Nalunaarasuartaatitigut atassuteqarneq

Ingerlatseqatigiiffinnut, naatsorsuuserisarnermut kukkunersiuisarnermullu tunngasutt

Inuussutissanik nakkutilliineq nersutillu nakorsaqarneq

Silaannakkut angallanneq

Pigisat nalillit tigussaasuunngitsut pillugit inatsiseqarneq

Pilersitseqqaartutut piginnaatitaaffiit

Umiiarnerlukut, umiiartoqarnerani usit aamma immani itissutsit ajorseriarneri

Imarsiornerup isumannaatsuunissaa

Umiarsuarnik nalunaarsuineq inatsisillu immakkut angalasunut atuuttut

Nunap assiliorneq

Imaani nalunaaqutsersuineq, naaralaartitsiviit ilisimasortaqartarnerlu

Immami avatangiisit

Aningaasarsiornikkut iluarsiissuteqartarneq nakkutilliinerlu

Atortussiassanik aatsitassanit pisunit tunngasut

Suliffimmi avatangiisit

Silasiorneq

Naalagaaffimmut tunngassuteqartut Kalaallit Nunaannit angerlaanneqarsinnaanngitsut:

Naalagaaffimmi naalakkersuinikkut aaqqissuussineq, naalagaaffimmi innuttaassuseqarneq, Eqqartuussiviit qullersaat, nunanut allanut, sillimaniarnermut illersornissamullu politikki kiisalu aningaasaqarnermut politikki.

PissarsiffikK: Namminersorneq pillugu inatsit

Kalaallilli Nunaannut tunngassuteqartut sorliit ilaasortatut qinigaarlaat marluk Folketingimi sunik sulissuteqarsinnaappat?

Birger Poppelkimut, Ilisimatusarfimmi Ilinniarfissuarmut attuumassuteqartumi inuiaqatigiilerinermi ilisimatuumut tamanna apeqqutigisimavarput:

- Kalaallit Nunaat pineqartillugu Folketingimi isumagineqartartut tassaanerusarput oqartussaaffiit suli angerlaanneqanngitsuut.

Aningaasanut inatsit pingaaruteqartoq

- Oqartussaaffiit 32-upput, taakkununnga ilaallutik oqartussaaffiit angerlaanneqarsinnaanngitsut, soorlu nunanut allanut tunngassuteqartut illersornissarlu. Birger Poppel nassuiaavoq.

Tamatuma saniatigut Folketingimi danskit aningaasanut inatsisaannik suliaqartoqartarnera oqaatigaa:

- Tamanna soqutiginartuuvoq, pissutigalugu aningaasanut inatsit aqqutigalugu aningaasassat qulakkeerneqartarmata, soorlu ukiut ingerlaneranni tamanna pisarsimasoq, assersuutigalugu Danmarkimi kalaallit atugarliortut eqqarsaatigaslugit suliniutinut atorneqartussat.

- Aningaasanut inatsit aamma oqartussaaffinnut suli angerlaanneqarsimanngitsunut aningaasaliissuteqarnissamut atorneqartarpoq, Birger Poppel oqarpoq, nangillunilu: Soorlu assersuutigalugu sulinermi avatangiisinut immikkut aningaasaliissutissat qulakkeerniarlugit aningaasanut inatsisissap isumaqatiginninniutigineqarneranut atatillugu isumagineqartartut.

Peqqinnissaqarfik initusoq

Oqartussaaffinnik angerlaanneqarsimasunik aningaasanullu inatsimmik suliaqarnerup saniatigut, allanik erseqqinnerusumik nassuiaatigineqarsimanngitsunik aamma suliassaqartarpoq, matumanili folketingimi ilaasortat ataasiakkaat apeqqutaasarlutik.

Assersuutigalugu peqqinnissaqarfik qineqqusaarnermi matumani initoorujussuuvoq, oqartussaaffik angerlaanneqareeraluartoq aamma Folketingimi tamatumunnga sunniuteqarsinnaaneq killilipilussuugaluartoq.

Taamaattoq politikkerit peqqinnissaqarfimmut tunngatillugu pitsaasunik angusaqarsinnaapput:

- Tassunga atatillugu angerlaanneqareersimanera aamma isumaqatigiissuteqartoq oqartoqarsinnaavoq, taamaakkaluartoq immikkut ittumik iliuuseqartoqarsinnaavoq, assersuutigalugu peqqinnissatigut aalajangersimasunik ikiorserneqarsinnaaneq.

Paasissutissiisarneq

- Tassunga atatillugu Kalaallit Nunaannit ilaasortat paasissutissiisartuusinnaapput. Kisimiilluni Naalakkersuisulluunniit suleqatigalugit Folketingimi ajornartorsiutaasunik saqqummiussisinnaapput. Matumani ilaasortat ataasiakkaat oqaasissaminik oqimaalutaanissamut qanoq piginnaaneqartiginersut apeqqutaavoq, Birger poppel oqarpoq, taassuma aamma Folketingimi Grønlandsudvalgimi sulisarnerup folketingimilu ilaasortat naalakkersuisunut apeqquteqarsinnaanerat pingaaruteqartoq oqaatigaa.

Isumasiuisimanerit malillugit kalaallit qinigaasut partiit saamerliit naalakkersuisuutitaqalernissaannut aalajangiisuusinnaapput. Taamalu Kalaallit Nunaannit ilaasortat sunniuteqarnerusinnaallutik:

- Taamatut pisoqarsinnaanera takorloorluarsinnaavara. Soorunami partiit allat amerlanerussuteqarenissamut sunniuteqarsinnaapput, Kalaallilli Nunaanni qinigaasut aalajangiisuussappata ajunngitsumik iliuuseqartoqarlunilu tigussaasunik angusaqartoqarsinnaanera takorloorsinnaavara.

inuiagatigiit nunatsinnit