Piniutaarsiutit: Saliinissarsuarmut pilersaarusiortoqarpoq
Aalisartut allallu soqutiginnittut avatangiisinut aningaasaateqarfik atorlugu ukiumoortumik qassutaarsiutinik katersisarput. Qassutaarsiuterpassuarnik atortunillu allanik maannamut annertuumik katersisoqarlunilu saliisoqareeraluartoq, ajornartorsiut suli annertoorujussuuvoq. Tamanna iliuuseqarfiginiarlugu Naalakkersuisut periusissiamik nutaamik ilusilersuisitsileruttorput.
Periusissiaq nutaaq, avatangiisinut naalakkersuisoq Kalistat Lund (IA) naapertorlugu maanna ilusilersorneqaleruttorpoq. Aalisarnermi piniarnermilu atortut annaasat qimaannakkallu pillugit iliuusissatut pilersaarummi 2021-meersumi anguniakkat nangitsissutigisussaassavaa.
- Tamaavitta tamatta, minnerunngitsumik aamma aalisartut piniartullu ilanngullugit, soqutigivarput immap naqqa aammalumi ikerinnarmi qassutikut allallu atortut annaasat tissukartut imaaniit peerneqarnissaat isumannaarneqarnissaa, pingaartumik aamma sumiiffinni aalisarfiulluartartuni piniarfiusartunilu, taamaammat isumalluarpunga ataatsimoorluta isumaqatigiissuteqarsinnaassasugut periusissiaq qanoq iluseqassanersoq aammalu iliuusissat suut tulleriaarneqassanersut, Kalistat Lund Sermitsiaq.AG-mut oqaluttuarpoq.
Manna tikillugu innuttaasut ataasiakkaat, matumani aamma aalisartut piniartullu, ataasiakkaarlutik imaluunniit suleqatigiiaallutik qassutaarsiutinik allanillu atortunik maaniinnarniittunik saliisarput avatangiisinut aningaasaateqarfik aqqutigalugu. Matumanili periarfissap taassuma saniatigut aamma pilersaarummik annertoorsuarmik ilusilersuisitsileruttorput, taamaaliornikkut pilertortumik saliinersuaq aallartissinnaaniassammat, aammalu qassutikut allallu atortukut imaaniittussaanngitsut immallu naqqaniittussaanngitsut sapinngisamik tamaasa peerneqarsinnaaqqullugit:
- Assut iluaqutaasarpoq namminneq kajumissusertik atorlugu aammalu avatangiisinut aningaasaateqarfimmi aningaasat iluaqutigalugit saliisoqartarnera, tamannali naammanngilaq, tassami atortukut annaasimasat qimaannakkallu annertuumik aalisarnermut piniarnermullu akornusersuipput, taamaammat maanna saliinissarsuaq pillugu pilersaarusiortitsivugut.
Periusissiaq nutaaq aalisarnermut naalakkersuisoq taassumalu naalakkersuisoqarfia suleqatigalugit ilusilersorneqarpoq.
Nalunaaruteqartarnissaq pingaaruteqarpoq
Februar 2023-mi Naalakkersuisut ilisimatitsipput aalisartut qassutaarsiuteqarsimagunik imaluunniit atortuminnik allanik annaasaqarsimagunik tunitsivigisaminnut nalunaaruteqarsinnaalersut. Taakkulu nalunaarutigineqartut katersorneqariarlutik Kalaallit Nunaanni Aalisarnermut Nakkutilliisoqarfimmut nalunaarsorneqartussanngorlugit nassiunneqartartussaallutik.
Taamaattorli maj 2023-mi naalakkersuisut paasivaat qassutaarsiuteqarnermi aammalu atortunik imaanut annaasaqarnermi imaluunniit aamma nassaarnermi nalunaarsinnaanermut periarfissaq aalisartunit piniartunillu atorneqarsimanngitsoq, taamaammallu Naalakkersuisut kajumissaareqqipput periarfissaq atorluarneqaqqullugu.
Nalunaarsinnaaneq atorluarneqanngikkaluarpalluunniit, Naalakkersuisut periusissiassaminnik ulapputeqarput, taannalu aqqutigalugu siunertarineqarpoq immap saligaatsuutinneqarnissaanut iliuuserineqarsinnaasut tamaasa atorlugit ilusilikkamik naammassisussaassalluni, ilaatigut aamma nammineq annaasaqarsimanermi imaluunniit imaaniitilluni naammattoorsinermi nalunaartussaatitaaneq atuutilersinniarneqarluni.
- Pingaaruteqarpoq tamatta ikioqatigiinnissarput, pilersaarusiussaagut, sumiiffikkaat ataasiakkaarlugit saliinersuaqarfiutittussanngorlugit, tamatumalu pinerani sumiiffiit pineqartut aalisarfiussanngikkallartussaapput, taamaammat pilersaarut naammassitinnagu neriuutigaarput inuussutissarsiummik ingerlatsisut peqatigalugit ataatsimut paaseqatigiissutigalugu suleqatigiissutigisinnaasatsinnik aammalu malinneqartussamik periusissiaqassasoq, Kalistat Lund oqaluttuarpoq.
Norge isumassarsiorfiussaaq
Qassutaarsiutit atortullu allat annaasat qimaannakkalluunniit nunatsinni kisimi ajornartorsiutaanngilaq, tassami nunarsuaq tamakkerlugu nunat tamalaat imarmik sineriallit ajornartorsiutigaat annerusumik minnerusumilluunniit, taamaammat maannamut iluatsittumik iliuutsit nunanit allaneersut alaatsinaanneqarput, tassa imartaq eqqiluitsuutinniarlugu iliuutsit matumani pineqarlutik.
Kalistat Lund oqaluttuarpoq Naalakkersuisut Norgemi qanoq iliortoqarsimanera assut soqutigalugu isumassarsiorfigerusukkaat:
- Norgemi, tassa uagutsitulli aalisarnermik inuussutissarsiuteqarfissuusumi, aaqqissuussisimapput allaat qassutaarsiutit allallu annaasat qimaannakkallu 95 procentii tikillugit pisortanut nalunaarutigineqartalersimallutik. Uagut nunatsinni nassuerutigisariaqarparput nalunaartarnermut tunngatillugu ajornartorsiuteqaratta iluarsiniagassatsinnik aammalu taamaammat periusissiami nalunaartussaatitaanermut tunngasut sammineqassapput.
Kalistat Lund matumani pilersaarusiornermut killiffimmiittoqarmat tigussaasunik saqqummiussinissi killeqaraluartoq, taamaattoq assersuuteqarpoq ukiunut tallimanut pilersaarusiortoqarsinnaanissaa aammalu 40 millioner koruunit atorlugit saleersuartoqarnissaa aallaavittut naatsorsuutigineqarsinnaassasut. Taassuma erseqqissaatigaa pilersaarut annertoorsuummat aammalu pinngitsoorani sumiiffinni saliiffiusuni aalisarneq unitsinneqarallartartussaassammat tamanna sillimaffigineqassasoq.
- Tamannali avaqqussinnaanngilarput, tassami aalisartortavut piniartortavullu ajunngitsumik peqqinnartumillu inuussutissarsiumminni ingerlalluassappata aamma pinngortitaq minguitsuullunilu tunniussassarissaarnerussaaq mingutsitsinngitsumik ingerlasoqarneratigut, tassami aningaasat siunertamut atugassatut tagginneqarallartut 40 millioner koruunit naammanngillalluunniit, maannami paasereerparput qassutaarsiutit atortullu allat maaniinnarsuarmiillutik aalisartartut allaat isertitat fem procentiat tikillugu nalilimmik, tamannalu aningaasanngorlugu isumaqarpoq ukiumut 60 millioner koruunit nalinginut qassutaarsiutit allallu atortut inuttaqaratik aalisartartut.