Silaannaq namminersornermut inatsimmi ilanngunneqarsimanngilaq.

Piniartut ilinniagaqarsimanngitsorpassuillu kalaallit nunanni suliffissuaqarnikkut ingerlatsisumi nutaaliaasumik inissaqartinneqanngikkuni eqqugaasussaapput. Taamak berlingske.dk allappoq.

Piniartut ilaqutariit silaannaap allanngoriartorneri peqqutigalugit aningaasatigut isertitaarunnertik peqqutigalugu illoqarfinnut anginernut sisamanut-tallimanut nuuttariaqalersippagit eqqugaasussaapput. Kisianni suliffissarsinngitsoornissaannut navianaat malunnarpoq, taamak qallunaaq silaannaap pissusaanik ilisimatooq Frank Sejersen isumaqarpoq.

- Tassami kalaallit nunaata namminersornermut inatsisaani allassimavoq, kalaallit politikerissa inuiaqatigiit tamakkiisut inuiaqatigiinnut suliffissuaqarfilerisunut allanngortinniaraat. Tamatumani piumasaqaataavoq aluminiuliorfissarsuarmut aammalu aatsitassarsiornermut uuliarsiornermullu aningaasalersuinerit tamakkiisumik aalluttariaqarnerat. Tassa kalaallit politikeriisa piumasaat.

- Kisianni silaannaap allanngoriartornerinut naleqqussarnissamut teknologikkut, aningaasaqarnikkut kulturikkullu ajornartorsiutaat aamma nunamut suliffissuaqarfiusumut nuukkiartornissaq namminersorneq pillugu inatsimmi ataatsimilluunniit taaneqarsimanngillat.

- Issittumi nunap inoqqaavi 400.000-iusut, tassunga ilaallutik kalaallit, silaannaap allanngoriartornerinit eqqugaassussat FN-ip silaannaap pissusaanut ataatsimiitsitaliaata nalunaarusiaani kingullerpaami qaatsiaannartumik taaneqarput. Tamanna kukkuneruvoq annertooq, lektor Frqank Sejersen Københavns Universitetimeersoq oqarpoq. Taanna inuit Issittumi Kalaallit Nunaannilu silaannaap pissusaanut naleqqussarnerannut ilisimatusartuuvoq.

Nutaamik eqqarsarnissaq pisariaqarpoq

Taassuma uparuarpaa, piniartut aalisartullu nunaqarfitik illoqarfiillu amerlanersaat qimattariaqalersinnaagaat, taamalu kalaallit innuttaasut ullumikkut katillutik 60.000-it inulaarlugit amerlassuseqartut illoqarfinnut ikittuinarnut katersuutsinneqarnissaannik kinguneqarsinnaavoq.

- Silaannaap pissusaanik oqallinnerit silaannarmut tunngasuinnaanngillat, kisianni aamma inuiaqatigiit qanoq aaqqissuussaanerannut tunngavoq. Kalaallit Nunaata annertusisamik namminersortup ilaatigut Kalaallit Nunaata kitaani illoqarfimmi Maniitsumi aluminiuliorfissuassamut milliardilikkaanik aningaasaliinertigut CO2-mik aningatitsinermut tunngatillugu Kalaallit Nunaata appartitsiniarneranut tunngatillugu ajornartorsiutigilersinnaavaa.

- Kalaallit Nunaanni naalakkersuisuisa inatsisartuisalu namminersorneq pillugu inatsit misissuataaqqissaartariaqarpaat silaannaap pissusaanut tunngatillugu naammannersoq paasiniarlugu. Silaannaap pissusaanut tunngasut namminersornermut inatsimmut piffissap ilaani Danmarkimiit kaanngavinnissamik kinguneqarsinnaasumi ilaatinneqanngilluinnarsimapput. Politikerit naatsorsuutigineqartutut suliffissualiortiternerit aallartissappatigit najukkami innuttaasut isumasiornissaat eqqaamasariaqarpaat. Taamaanngippat innuttaasut katataariaannaapput, taamaassappallu aningaasaliisunut, namminersortumik inuussutissarsiortunut nunallu immikkoortortaanut taamaallaat iluaqutaassaaq.

- Silaannaap allanngoriartornerisa malitsigisaanik suliffissuaqarfinngoriartortitsineq maanna Kalaallit Nunaanni aallartereersoq aningaasalersuisarnerup ilinniartitaanerullu iluani nutaamik eqqarsarnissamik piumasaqaatitaqarpoq. Taamaaliortoqanngippat inuit ikittuinnaat periarfissaq atorluarlugu silaannaap allanngoriartorneri iluaqutigissavaat, taamak Frank Sejersen silaannaq pillugu ataatsimeersuarnermi sisamanngornermi ualikkut oqalugiarnermini oqarpoq.