Ukiut 46-t qaangiuttut qaarusuit alakkaqqikkai: - Tupaallannaqaaq

Tunup avannaani ujaqqat kusugaasat qangarsuaq kiassutsip qanoq inneranik nutaanik ilisimasaqalersitsisinnaappat?

Apeqqut taanna ilisimatusartup Peter Frykmanip akiniarsariniarpaa, taamaattumillu qaammammi matumani Tunup avannaani qaqqami C.H. Ostenfeldimi Nunatami qaarusuit alakkaqqippai.

Qaqqaq sermersuarmiippoq sineriammit 20 kilometerisut ungasitsigisumiilluni, 1977-milu Peter Frykmanip qaarusuit taakku qaqqami ilisimasassarsiornermini nassaarai.

Silap pissusianik siulittuinermut iluaqutaasinnaasut

Ilisimatusartoq qaarusunnut ungasittumiittunut ukiut 46-t qaangiuttut maanna uteqqissimalerpoq, ukiuni kingullerni ilisimasat taakku soqutigineqarnerat annertuseriarujussuarpoq, nunatsinniillu ujaqqat kusugaasat iluaqutigineqarsinnaanerannut soqutiginnittoqarpoq, taanna nassuiaavoq.

Ujaqqammi kusugaasat kiassuseq pillugu piffissami tassani qaleriiaat assigiinngitsut pilersinneqarneranni imaqarput. Qangarsuarlu kiassutsip qanoq inneranik ilisimasaqarnerulerneq, siunissami silassamik siulittuinermut atorneqarsinnaasarpoq:

- Paasissutissat taakku piffissami pingaartumik soqutiginarput, piffissamut uterluni silap pissusianik siunissamut siulittuiniartoqartarami, taamaalillunilu siunissami qanoq innissaanik qularnaannerusumik naatsorsuisoqarsinnaassalluni, ilisimatusartuuneq Peter Frykman, De Nationale Geologiske Undersøgelser for Danmark og Grønland (GEUS) oqarpoq.

Qaarusunnut alakkaaneq siulleq

Ilisimatusartup qanittukkut angalanermini qaarusunni ujaqqanik kusugaasanik peqarnersoq ilisimanngilaa. 1977-imi assiliiviup qullianik misissulaaginnarnikuuai.

Taamaattumik tassunga uternera pissanganarsimaqaaq:

- Qaarusunnut alakkaanitsinni siullermi iikkani neriuutigisatsinnik nassaanngilagut. Kisianni akunneq ataaseq qaangiuttoq marsernitsinni nunami ujaqqanik kusugaasatut isikkulinnik katassimasunik nassaarpugut.
- Ujaqqat qaarusunni allani iigaaniissimapput nakkarsimallutillu, Peter Frykman oqaluttuarpoq.

Ujaqqat qaarusunnut qanoq ilillutik pisimanersut, ilisimatusartup suli akissutissaqartinngilaa. Kisianni ujaqqat taakku qaarusunni 15-it missaanniittuni ilisimasassarsiortut misissugaanni tamangajanni nassaarineqarput.

Tupaallannartorujussuaq

- Taamaalilluni iikkani sooq peqannginnera ilisimaneqanngilaq, kisianni tamatuma peqatigisaanik ujaqqanik ujartukkatsinni peqarnera tupaallannartorujussuuvoq, Peter Frykman oqarpoq.

Peter Frykman suleqatinilu, ilaatigut USA-mit ilisimatusartullu taakkunannga 60 kiilut missaannik oqimaassusilinnik misissugassanik katersipput.

Siullermi misissugassat mikinerit marluk USA-mi laboratoriami immikkut ittumut Albuquerquemut nassiunneqarput, taakku qanoq pisoqaatiginersut ullulerneqassammata.

Inernerit naammaginarpata, misissuinerit arlallit laboratoriami allami misissoqqissaarneqassapput. Tassani kiassuseq pillugu paasissutissat paasineqarsinnaassapput.