Sorsunnersuup aappaata nalaani amerikamiut sakkutuui tusindikkaat Kalaallit Nunaanniipput.
Kalaallit Nunaata, Amerikap Europallu akornanni ikaartarfittut atorneqarnikuunera, paasinartumik allaaserineqartarpoq. Sakkutuulli ataasiakkaatut kinaassusaat, Kalaallit Nunaaniinnerup qanoq isumaqarfigineraa ilisimasaqarfiginngilagut.
Sorsunnersuup aappaata nalaani amerikamiut sakkutuui tusindikkaat Kalaallit Nunaanniipput.
Kalaallit Nunaata, Amerikap Europallu akornanni ikaartarfittut atorneqarnikuunera, paasinartumik allaaserineqartarpoq. Sakkutuulli ataasiakkaatut kinaassusaat, Kalaallit Nunaaniinnerup qanoq isumaqarfigineraa ilisimasaqarfiginngilagut.
Maaniissimanerannut takussutissaasa ilaat allanngutsaaliorneqarput - aamma eqqumiitsumiittut.
Tunulliarfiup kangerluani qeqertaaqqami Simiutami amerikamiut 1941-mi radioqarfiliorput silasiorfiutigisumik, Bluie West 3-mik taaguutilimmik.
Illuaqqap radioqarfiusup toqqavianut betonngimut suli paninngitsumut amerikamiup sakkutuup 1942-mi naqinnerit siulliit »GS« taavalu »WW42« allappai. Taamaalilluni amerikamiut sakkutuuisa qeqertamiissimanerannik, allagartarlu Simiutami sorsunnersuup kingulliup nalaaneersumik eqqaassutissatuaalersoq, toqqaannartumik uppernarsaammik pilersitsivoq.
Katersugaasivimmi pisortaq Ditte Melitha Kristensen Simiutami betonngimik toqqavimmiittoq; Amerikamiut sakkutuuata atsiornera ilisarnaaserneqarsimavoq.
Assiliisoq: Hans H. Harmsen
Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu inassutigissavaa toqqavik allannilik allanngutsaalioqqullugu.
Tunngaviusoq avatangiisinut ulorianartuunngilaq, oqaluttuarisaanermulli tunngasumik naleqangaarpoq, kigartukkami immikkorluinnaq ittumi allassimavoq sakkutuup nalinginnaasup qaammaqqutaa. Inassuteqaat najukkami pilersaarutinut ilanngunneqassanersoq Kommune Kujalliup nalilersussavaa.
Toqqavik sumiiffimmi pinngortitamut ulorianartorsiortitsinngilaq, oqaluttuarisaanermulli immikkut ittumik naleqarluni.
Sakkutoorli »GS«-imik allattoq kinaassusersineqanngilaq — Simiutaq tassanilu sulisut sakkutuut pillugit paasissutissat amerlagisassaanngillat aammali radioqarfik taakkualu inuttai sakkutooqarnermi isertuussaasunut ilaammata.
Saliineq
Amerikamiut sakkutooqarfii silasiorfigisimasaalu atorunnaarnikut salinneqassasut Danmarkip Kalaallit Nunaatalu 2018-imi isumaqatigiissutigaat.
Katersugaasivimmi pisortat Hans H. Harmsen aamma Ditte Melitha Kristensen Simiutaq kulturikkut oqaluttuarisaanermi naleqassusia nalilerniarlugu saliineq sioqqullugu tikeraarpaat. Betonngilu toqqavik qaqutigoortumik allagartalik nassaaraat.
Simiutaq USA-p sakkutuuinit qimaannarneqarsimasutut immikkuullarissutut inissisimavoq, tassami radioqarfik Kalaallit Nunaanni Teknikkimut Suliniaqatigiiffimmit akisussaaffigineqalersimavoq attaveqaqatigiinnermullu suliffeqarfimmit Tusassimit ingerlateqqinneqarluni.
Simiutaq ukiuni 83-ini atorneqarpoq, illutaalu ima allanngortigisimapput amerikamiut nalaanni sananeqaatit ikittuinnaat suli takuneqarsinnaallutik. Taamaattumik illut atortullu attatiinnarneqarnissaat inassutigissallugu eqqissisimatitsinissamik oqartussaasut kulturikkut illuliornermilluunniit oqaluttuarisaanermut tunngasunik tunngavissaqanngitsutut isigaat – betonngip toqqavia amerikarmiut sakkutuuisa ilaata atsiugaat »GS« kisiat pinnagu.
