AATSITASSARSIORNERMI INATSIT
Fenckerip Naalakkersuisut piumassuseqanngippallaarnerarlugit isornartorsiorpai
Aatsitassanut aqutsiveqarfimmi aatsitassarsiorniarlutik suliaqartut sullinneqartarnerisa sivisussusaat pillugu Inatsisartuni ilaasortaq Kuno Fencker (S) naalakkersuisunut apeqquteqareerluni akissutisiaminik naammaginninngilaq. Ilaatigut apeqqusiivoq ingerlatseqatigiiffiit aatsitassarsiorniarlutik sulissutiginnittuugaluit sooq matuinnartarnersut, uffa massa akuersissutaateqaraluarlutik. - Nunatta nunarsuup sinneranut sanilliullugu inissisimanerata allaanerunera nassuerutigisariaqarparput, taamaattumillu aamma aatsitassarsiorniartut aaqqiissutissarsiorniartarnerat tusaanerusariaqarparput, tassami angallannikkut attaveqaqatigiinnikkullu nunanut ajornaatsumik inissisimasunut sanillersuunniaannnarsinnaanngilagut. Taamaammat Naalakkersuisut politikkikkut ersarissuliornerusariaqarput aalajangiisinnaassuseqarnerusariaqarlutillu, taanna oqarpoq.
Ingerlatseqatigiiffiit iluamik aallartikkusukkaluarlutik ukiuni arlalinni utaqqisitaasartut ilagaat Lumina Sustainable Materials A/S immikkut ittumik akuersissutaateqaraluarluni tamakkiisumik ingerlarsulerniaraluarluni utaqqisitaaqattaartoq. Tamakkiisumilli taanna aallartinneq ajuleqqavoq akuersissutinik pissarsiniaraluarluni itigartitaasarnermigut nutaanik qinnuteqaasioqattaartariaqartarpoq. - Teknikkikkut mikisualussiornerit aqqutigalugit nunatsinni aatsitassarsiorneq aammalu aningaasaqarnerput nukittorsarniarlugit. Naalakkersuisut aalajangiisinnaassutsiminnik takutitsinerusariaqarput allaffissornermut suliassanngortitseqattaaginnaratik, Kuno Fencker ilaatigut oqarpoq.
Assiliisoq: Lumina
Inatsisartuni ilaasortaatitaq, Kuno Fencker (S), § 37 naapertorlugu pisortat aatsitassarsiorniartunut tunngatillugu suliaqarnerminni allaffissornikkut ingerlatsinerat qitiutillugu aammalu allaffissornikkut sulisarnerup sivikillisarsinnaaneranik siunertaqartoqarnersoq pillugu apeqquteqaatiminut Naalakkersuisut akissutaannik naammaginninngilaq (apeqqut 129/2024, aaqq.).
Aatsitassanut naalakkersuisoq Naaja H. Nathanielsen (IA) akissummini ilaatigut itisiliivoq piiaasinnaanermut akuersissuteqarnermi ingerlatsinissamik qinnuteqaatit
assigiinngitsuullutillu ataavartumik pisarmata, suliat qanoq sivisutigisumik
suliarineqartarnersut naatsorsorneqarneq ajortoq. Tassunga tapiliullugu aamma ilisimatitsivoq § 37-mi ingerlatseqatigiiffik assersuutigineqartoq, Lumina qinnuteqaateqarsimasoq aatsitassat qallukkani USA-mut tunisassiarineqarnissaannik qinnuteqaateqarsimasoq 20. juni 2023-mi, Naalakkersuisulli itigartitsisimasut 15. januar 2024-mi.
- Ajoraluartumik naliliisariaqarpunga akissutit pissarsiakka naammaginanngitsuusut. Aamma allatut paasisinnaanngilara Naalakkersuisut toqqarsimagaat apeqqutikka tigussaasut ilaat ilaannakortumik akisimagaat, taamaalillutillu teknikkikkut mikisualussiornerit aqqutigisimagaat, tamannalu aatsitassarsiorniat nunattaluunniit pisuunerulissutiginavianngilaa.
- Ilaannakortumik akissuteqarsimasut, taanna qanoq paasisariaqarpa?
- § 37-mi apeqqutinni, Lumina suliffeqarfittut assersuutigalugu eqqartorpara. Ingerlatseqatigiiffik taanna maajip 30-ani 2024-mi Inatsisartut Inuussutissarsiornermut Aatsitassanullu ataatsimiititaliaanut saqqummiussivoq. Saqqummiussinermi ingerlatseqatigiiffiup ernumassutiginerarpaa allaffissornikkut Naalakkersuisut sullissinerat arriitsuinnaammat. Ilisimavarput, ingerlatseqatigiiffik tamakkiisumik ingerlarsulersinnaarusulluni niuernikkut tunngavissani pillugit akuersissummik qinnuteqarsimagaluartut siullermik decembarimi 2021-mi aappassaanillu decembarimi 2022-mi. Kisianni Naalakkersuisut akissuteqarput suliffeqarfik qinnuteqarsimasoq juunip 20-ani 2023-mi, Naalakkersuisullu itigartitsissutigisimavaat januaarip 15-iani 2024-mi.
Allaffissornikkut oqimaatsumik ingerlatsisoqarnerata kinguneri misissorneqartariaqarput
Kuno Fencker kissaateqarpoq Naalakkersuisut eqqumaffigisariaqaraat ingerlatseqatigiiffiit pisortanit allaffissornikkut pisarioqisumik sullinneqartarnerat akuersissutaateqaraluartulluunniit ilanngullugit matuinnartariaqarnerannut pissutaaqataanersoq:
- Ingerlatseqatigiiffiit akuersissutaateqaraluartulluunniit pisortanit allaffissornikkut pissusilersorfigineqarnerat, aammalu qinnuteqaataannik itigartinneqaqattaartarnerat arlaannaatigulluunniit siuarsaanermik nassataqarsinnaanngilaq. Aatsitassarsiorneq nunatsinni ingerlanneqassasoq kissaatigisimagutsigu, taava aamma nassuerutigisinnaasariaqarparput pissutsit periarfissallu nunanut allanut sanilliullugu nunatsinni allaanerulluinnartuusut. Nunanut attaveqaqatigiinnikkut aammalu pilersaarusiortarnikkut periarfissarissaartunut sanillersuunniaannarsinnaanngilagut, taanna erseqqissaavoq aamma nangilluni:
- Sooruna ingerlatseqatigiiffiit taamak amerlatigisut, aatsitassarsiornermut pilersaarutit annertuut ingerlatereeraluarlugit matuneqaannartartut apeqqutaavoq qulaajarneqartariaqartoq. Politikkikkut piumassuseqarneq aalajangiisinnaanerlu annertunerusariaqarsorinarput. Paasisinnaalluarpara sutigut tamatigut pingaartittussaagipput aatsitassarsiornermit nunatta annertunerpaamik pissarsisarnissaa qulakkeerniagassarigipput, taamaammallu nakkutilliineq qanorlu ineriartorneranik tamakkiisumik takunnissinnaaneq annertusariaqartut. Kisianni tassanngaaniit periarfissaagaluit ipitinneqartarsimassappata teknikkikkut mikisualussiorneq pissutaalluni, tamanna nunatsinnut arlaannaatigulluunniit iluaqusiinavianngilaq, aamma nunatta tutsuiginassusianut minnerunngitsumillu ingerlatseqatigiiffinnut aningaasarpassuit atorlugit periarfissarsiortaraluartunut matuinnartartunullu tatiginassuserput innarnerneqartuassammat, Kuno Fencker oqarpoq.
Nalunaarutit ujartorneqarput
Kuno Fenckerip ilanngullugu ujartorpaa aatsitassarsiornermut inatsit 2023-mi akuersissutigineqarmat malitsigisaanik nalunaarutinik suliaqartoqarnissaanik Naalakkersuisut neriorsuutigisimasaat sumut killinnersoq. Nalunaarutit suli utaqqisaapput, taanna isumaqarpoq:
- Aatsitassarsiornermut inatsimmut nalunaarutit suli manna tikillugu takunngilakka. Isumaqarluinnarpungalu ersarissumik isertuaatsumillu ingerlatsisoqarnissaa pisariaqartoq. Suliffeqarfiit ammasumik pinissaminnut piumasaqaateqarfigineqarput, paarlattuanilli nunatsinni pisortat matoqqasumik ingerlatsisutut nalilerneqartariaqarlutik aammalu aalajangiisarnerit allaffissornikkut suliassanngortinneqartussaannginnerat qulakkiissallugu isumagisassaraarput.
