Inatsit nutaaq: Utoqqaat pisinnaatitaaffii qulakkeerneqassapput

Utoqqaat inuiaqatigiinnit pisariaqartitaminnik ikiorneqarnissaannut tapersersorneqarnissaannullu tunngatillugu qulakkeerinninnissaq inatsisissatut siunnersuummi siunertarineqarpoq, utoqqaallu immikkut pisinnaatitaaffiisa qulakkeerneqarnissaat aamma utoqqarnut taakkulu qanigisaannut tamakkiisumik takunnissinnaanissaq anguniarlugu pisinnaatitaaffiit taakku ataatsimut katersornissaat kiisalu kommunit pitsaanerusumik sullissinissaannut tunngavissiuunnissaat siunertarineqarpoq.

- Utoqqaat pisinnaatitaaffiisa nukittorsarnissaat aamma utoqqaat tamarmik nunatsinni pitsaasumik toqqissisimanartumillu atugaqarnissaannik, tassani utoqqaat nukiminnik pitsaanerpaamik atorluaasinnaanissaannik qulakkeerinninnissaq pillugu politikkikkut ataatsimut kissaateqarneq siunnersuummi tunuliaqutarineqarpoq. Siunnersuut isumaginninnikkut qulakkeerinninnissap nukittorsarnissaanut aamma pisortat ingerlatsinerannut tatiginninnerulernissamut iluaqutaassaaq. Siunnersuutip tapersersuinissamut periarfissat periarfissaalersissavai tamatumalu peqatigisaanik kommunit tapersersuinissamut neqeroorutinik namminneq aaqqissuussinissaminnut kiffaanngissuseqarnerulissapput, inatsisissatut siunnersuutip aallaqqaasiutaani allassimavoq, taassumunngalu tusarniaanermut ulloq aggustip 19-iat killissarititaavoq.

Utoqqaat amerlinissaat

Ilaatigut ukiuni aggersuni utoqqaat amerliartupiloornissaat pissutigalugu utoqqarnik sullissinerup aaqqissuunneqarluarnerulernissaa pisariaqarluinnarpoq.

- Siunnersuut aqqutigalugu utoqqaat tapersersorneqarnermik pisinnaatitaaffiat pillugu aqutsineq ataatsimut katersorneqarpoq, utoqqaat pisinnaatitaaffiinik ingerlatsinerullu pisussaaffiinik ersarissaaneq peqatigalugu, allassimavoq. Utoqqaat tassaapput utoqqalinersiallit utoqqalinersiaqarsinnaasullu.

Inunnut innarluutilinnutsuliassaqarfimmit Naalakkersuisut isumassarsiaat malillugu "pisariaqartitsinermik naliliineq" aamma "tapersersorneqarnissamik pilersaarutit" eqqunneqassapput. 

Oqaloqatiginninneq

Nutaatut ikiorsiissutinik tunineqarnissamik allannguutinilluunniit aalajangiisoqartinnagu utoqqaat oqaloqatiginissaannut kommunit aggersartalissavaat. Aammattaaq utoqqarnut pisariaqartitsisunut kommunit sunik neqerooruteqartassanersut pillugu malittarisassat atuutilersinneqassapput:

1) inuttut ikiorneqarneq isumassorneqarnerlu

2) angerlarsimaffimmi ikiorteqarneq

3) atortorissaarutit

4) qanigisanik siunnersuineq ilitsersuinerlu

5) nammineq angerlarsimaffimmiit najugaqarfissamut neqeroorummut nuunnermut atatillugu nuunnermi ikiorneqarneq

6) sungiusarneq

7) ingiaqateqarneq

8) sammisassaqartitsinermut katerisimaartitsinermullu neqerooruteqarneq

9) ataatsimoortumik biiliunneqarneq

10) Peqqinnissaqarfimmi katsorsartinnermiit kommunimut angerlarsimaffiusumut ikaarsaarnermut atatillugu tapersersorneqarneq

Angerlarsimaffimmut pulaarneq

Suliniut nutaaq tassaavoq angerlarsimaffimmut pulaarneq pinaveersaartitsisoq, tassani utoqqaat inuunerminni atugaat oqaloqatigiissutigineqartassallutik.

- Kommunit angerlarsimaffimmut pulaarnissamik neqerooruteqassapput inuttut pissutaasut pillugit, kiisalu utoqqaap ukiut aalajangersimasut anguppagit. Angerlarsimaffimmut pulaarneq pinaveersaartitsisoq pillugu utoqqarnut ukiut marlukkuutaartumik neqeroorutigineqartassaaq, utoqqaq 82-inik ukioqalerpata kiisalu 75-inik aamma 80-inik ukioqalerpata. Tamatuma saniatigut angerlarsimaffimmut pulaarneq neqeroorutigineqassaaq, utoqqaat isumaginninnikkut atugarliortut pisariaqartitaat imaluunniit timikkut tarnikkulluunniit piginnaasakillinerat malillugu. Kommunip aamma angerlarsimaffimmut pilaarneq piaarnerpaamik neqeroorutigissavaa, "utoqqaap aapparisaa inooqataaluunniit toquppat, najugaqarfissamut neqeroorummut nuuppat, angerlarsimaffiup avataani sivisunerusumik najugaqarallarpat, imaluunniit peqqinnissaqarfimmi uninngasimappat."

Inunnut puiguttornermik eqqugaasunut aamma utoqqarnik paaqqutarinniffinni najugaqartunut allanut pitsaasumik inuuneqarnissaq qulakkeerniarlugu, utoqqarnik paaqqutarinniffinni immikkut puiguttortunut immikkoortortaqarfik pillugu piumasaqaatigineqarpoq. 

Kommunalbestyrelsit utoqqarnut paaqqinniffiutiminnik minnerpaamik ukiumut ataasiarluni aamma pisariaqartitsineq malillugu nakkutilliinissamut akisussaaffeqarput. Naalakkersuisut qitiusumik nakkutilliisoqarfia kommunit paaqqinniffiutitik pillugit nakkutilliinermik nalunaarusiaat kingornatigut nakkutilliisartussaavoq. Tamatuma saniatigut Inatsisartut Ombudsmandiat utoqqarnik paaqqinniffinnik nakkutilliisarpoq aamma Nunatsinni Nakorsaaneqarfik utoqqarnik paaqqinniffinni peqqissutsimut tunngatillugu nakkutilliisarluni.

Pinngitsaaliilluni akiliisitsiniarnerit

Siunissami kommunit utoqqarnik paaqqutarinniffinnik "ingerlatsinermut sammititamik" nakkutilliisassasut siunnersuutigineqarpoq, utoqqarnik paaqqutarinniffinni pitsaassutsip pisariaqartup qulakkeerneqarnissaa siunertaalluni.

Peqqussuteqarneq malinneqanngippat, Naalakkersuisut kommuninut peqqussuteqarsinnaapput allaffissornikkullu pinngitsaaliilluni akiliisitsiniarnisinnaalluni.