Paul Watson pillugu suliap ingerlanneqarnera Naalakkersuisut saneraaniit malinnaaffigaat
Paul Watson-ip tigusarineqarnerani soqutiginninneq nunarsuarmioqatigiit annertuvoq. Ilanngullugu Naalakkersuisut nunarsuarmioqatigiit tusagassiorfiinit saaffigineqartarput, taakkuami Kalaallit Nunaata Danmarkillu akornanni politiit eqqartuussiveqarnermillu akisussaaffiup ilusilersugaanera ilisimasaqarfiginngilaat. - Oqartariaqarpugut suliap Danmarkimi Justitsministeriap ingerlataraa aamma uagut malinnaavigaarput killinganiit, oqaluttuarpoq Naaja H. Nathanielsen, justitsimut naalakkersuisoq.
73-inik ukiulik avatangiisinut illersuisoq Paul Watson Nuummi tigusarineqarpoq sapaat juulip 21-ani, tassanilu Kalaallit Nunaanni tigummigallagaavoq. Tamatuma kingunerisaanik Naalakkersuisut nunarsuarmioqatigiit tusagassiorfiinit saaffigineqarput, taakkulu paasiniarlugu qanoq Kalaallit Nunaanni tunniussinissamut piumasaqaatit suliarineqartarnersut aamma qanoq inatsisitigut tunngavissaqartoq.
Toqqorsivimmit assilisaq: Philippe Desmazes/Ritzau Scanpix
TUNNIUSSINISSAMUT INATSIT
Tunniussisoqarnissaanik noqqaassut aamma paasissutissat taassuma malitsigisai tunngavigalugit tunniussisoqarnissaa inatsiseqarnermut ministerip itigartitsissutigereersimanngippagu, noqqaassut Kalaallit Nunaanni Politiinut nassiunneqassaaq, taakkulu misissuinermik, tunniussinissamut piumasaqaatit naammassineqarsimanersut nalilerneqarnissaannut tunngaviliisussamik, suliaqassapput.
Politiit misissuinerat tamatuma kingorna qallunaat inatsiseqarnermut ministereqarfiannut tunniunneqassaaq, taakkulu tunniussinissaq pillugu aalajangiissapput.
Inatsiseqarnermut ministereqarfiup aalajangiinera Kalaallit Nunaanni eqqartuussivinnut saqqummiunneqarsinnaavoq, eqqartuussiviullu tamatuma kingorna piumasaqaatit naammassineqarsimanersut inaarutaasumik aalajangiiffigissavaa.
Tunniussisarneq pillugu inatsisip 1967-iminngaanneersup tunniussinissamut piumasaqaatit arlallit inissippai, matumani:
- Iliuuseqarneq, qallunaat inatsisaat malillugit ukioq 1 sinnerlugu parnaarussaanermik kinguneqarsinnaasoq iliuuserineqarsimappat, tunniussineq taamaallaat pisinnaavoq
- Sakkutuunut tunngasut imaluunniit politikkikkut inatsisinik unioqqutitsineq pineqarpata, tunniussineq pisinnaanngilaq
- Pineqartup tunniunneqarnermi kingorna nagguini, inunnut ataatsimoortunut ilaanini, upperisamik sammisaqarnini imaluunniit politikkikkut isummani imaluunniit allakkut politikikkut pissutsit pissutigalugit, inuttaanut kiffaanngissusianulluunniit sammitinneqartumik imaluunniit allakkut ilungersunartumik pissusilimmik malersorneqassappat, tunniussineq pisinnaanngilaq
- Pisuni immikkut ittuni, ingammik pineqartup ukiui, peqqissusaa imaluunniit inuttut pissutsit atugarisai eqqarsaatigalugit, tunniussineq ikiuiniarnermut eqqarsaatigisassanut akerliusussaappat, tunniussineq pisinnaanngilaq
- Pineqartup iliuusai, qallunaat inatsisaat malillugit pisoqalisoorsimappata, tunniussineq pisinnaanngilaq- Noqqaassummi allassimasut taamaallaat pissutigalugit tunniussineq pisinnaavoq, aamma toqumut pillaasoqarsinnaanngilaq
Naalakkersuisut tusagassiuutitigut nalunaaruteqarlutik erseqqissaapput nunat tamat akornanni parnaarusseqqusissut Japanimit atulersinneqarsimasoq tunngavigalugu Paul Watson-ip Nuummi ulloq 21. juli 2024 tigusaasimanera Naalakkersuisut ilisimagitsik.
Inatsisit atuutsinneqarnerannut suliassaqarfik suli qallunaat akisussaaffittut suliassaqarfigaat aamma inatsit atuuttoq tunniussinissamut killissaliisoq 1967-iminngaanneerpoq.
Tunniussisoqarnissaanut piumasaqaatit assigiinngitsut arlallit naammassineqartussat inatsimmi inissinneqarput (takuuk erseqqissaat).
Japanip tunniussinissamik noqqaassutaa ilisimasaqarfiginngilaat
Inatsisit Atuutsinneqarnerannut suliassaqarfimmut akisussaaffiit agguarneqarsimanerat tunngavigalugu, nunat tamat akornanni parnaarusseqqusissutip imaluunniit pineqartup tunniunneqarnissaa pillugu Japanip noqqaassutaata qanoq imaqarneri Naalakkersuisut ilisimanngilaat.
- Suliaq Naalakkersuisut saneraanit malinnaaffigaat, kisianni suliaq pillugu erseqqinnerusumik oqaaseqarsinnaanngilagut. Suliami akuunnginnatta, suliap takussutissartaanik takunnissinnaannginnerput siullertut tassunga pissutaavoq.
- Eqqartuussiviit sulinerisa politikkikkut sunnerneqarnissaat aappaatut kissaatiginngilarput. Kalaallit Nunaat nunaavoq inatsisitigut illersugaanermik pingaartitsisoq aamma nunap eqqartuussiviinut Naalakkersuisut tunngaviusumik tatiginnipput, nunallu inatsisaasa aalajangigaannik inerniliussiumaartut naatsorsuutigalugu. Kalaallit Nunaata nunat tamat akornanni inatsisit ataqqivai, inatsisit atuutsinneqarnerannut Naalakkersuisoq Naaja H. Nathanielsen taamak oqaaseqarpoq.
Nunarsuarmi tusagassiorfiit saaffiginnittarnerat annertuvoq
Inatsisit atuutsinneqarnerannut Naalakkersuisoq, Naaja H. Nathanielsen aperineqarami Paul Watsonimik illersuisunit saaffiginnittoqaqattaarnera pissutaalluni Naalakkersuisut taamak erseqqissaasariaqalersimanersut, Naalakkersuisoq akivoq pingaartumik nunarsuarmi tusagassiorfiiit nunanit tamalaaneersut, pinngortitamik illersuiniaqatigiiffinnut sanilliullugu Naalakkersuisunut saaffiginnittaqattaarnerusut:
- Kattuffinnit suliniaqatigiiffinnillu saaffigineqartarnerput annikinneruvoq tusagassiorfinnit saaffiginnissutinut sanilliullugu. Tusagassiorfiit saaffiginnissutigisaqattaagaat tassaaneruvoq tigusarineqarsimasunik tunniussisarnermut Kalaallit Nunaat qanoq periuseqarnersoq aammalu inatsisit tassunga tunngasut qanorpiaq ittuunersut.
- Maluginiarnarpoq tusagassiorfiit avataaneersut ilisimanngikkaat suliassat akisussaaffiillu nunatta Danmarkillu akornanni qanoq agguagaanersut, taamaattuminguna pisariaqartileripput erseqqissaassalluta danskit naalakkersuisui, inatsisinik atuutsitsinermut ministeriaqarfik aammalu politiit eqqartuussiviillu tassaammata suliamik isumaginnittut, uagullu Naalakkersuisut pisup qanoq ineriartorneranut saneraatungaaniit malinnaaginnartugut, Naaja H. Nathanielsen Sermitsiamut oqarpoq.
