Aki-Matilda qaleralinnik aningaasatigut annertuumik annaasaqartoqartarneranik oqaaseqarnermi kingorna akissuteqarfigineqarpoq
Danmarkimi qaleralinnik iluanaarutissanik nuussisoqartarnera, Kalaallit Nunaannut 4 milliardit koruuninik akeqartartoq, Folketingimut ilaasortaq Aki-Matilda Høegh-Dam (S) oqaaseqarnikuuvoq. Danmarkilli qalerallit avammut tunisartagai taamaallaat 2,2 mia. kr.-nik naleqarput, ministeri ilisimatitsivoq.
Kalaallit aalisakkat tunisassiaat pissutigalugit Danmarkimi aningaasatigut iluanaarfiusartoq, aamma aalisarnermik ingerlatseqatigiiffinni iluanaarutinik nuussisoqartarneranit (transfer pricing) Danmarkip naalagaaffimmit tapiissutit 4 mia. kr.-t utertarnerannik kinguneqartoq, Aki-Matilda Høegh-Dam isumaqarpoq. DR-imit maajimi apersorneqarnermini taama oqarpoq.
- Naalagaaffimmit tapiissutit 99 procentiisa Danmarkimut ukiut tamaasa utertartut, misissueqqissaarnerit arlallit takutippaat. Aappaattut Danmarkimi iluanaarutinik nuussisoqartarneranik annertuumik ajornartorsiuteqarpugut, politikeri ilaatigut taama oqarpoq.
Kalaallit Nunaallu qaleralinniarnerinnarmi 4 milliardit koruuninik annaasaqartartoq, taanna aamma isumaqarpoq:
- Qaleralik qiviarutsigu, Danmarkimi pisarineqarsinnaanngilaq.
- Taanna kisiat isiginiarutsigu, taanna inuiaqatigiinnut 4 milliardit koruunit missaannik annaasaqarfiusarpoq, Danmarkip iluanaarutinik nuussinikkut tuneqqikkaangagit misissuinerit takutippaat. Aalisagaq taanna kisiat, politikeri taama oqarpoq.
Danmarkimit 2,2 mia. kr.-nik qaleralinnik avammut tunisineq
Qaleralinnik eqqussuinermi avammullu tunisinermi danskit ministereqarfiata saqqummiussaanni kisitsisit naapertorlugit, qaleralinnit 4 mia. kr.-t taakku sumut toqqorneqartarsimanersut takujuminaappoq.
Naatsorsuineq malillugu Danmarkimi suliffeqarfiit 2022-mi qaleralinnik 43.000 tonsinik 1,8 mia. kr.-nik nalilinnik eqqussisimapput. Danskit qaleralinnit eqqussuinerannit tamarmiusumit 69 procentit Kalaallit Nunaanneerput, taakkulu 1,2 milliardit koruuninik naleqarput.
Danmarkimit suliffeqarfinnit avammut tunisinerit tamarmiusut 49.000 tonsiupput 2,2 mia. kr.-nik naleqartut. Eqqussorneqartut avammullu tunisat katinnerini 400 mio. kr.-nik nikingassuteqarput.
Aalisakkap eqqunneqarnerminit Danmark qimakkaangagu, naatsorsuineq naapertorlugu kiilumut akigititaq 6 kr.-nik akisunerusarpoq.
Naalakkersuisoq: Taama annertussusilimmik suliaqanngilagut
Suliffeqarfissuaq suliffeqarfiutigisanut imaluunniit pingaarnertut ingerlatseqatigiiffinnut niueraangat, transfer pricing ilaasarpoq. Tassani akit niuernermi atukkanut inissinneqartarput, taamaanngippat suliffeqarfiup akit peqquserlulluni inissillugit ingerlatseqatigiiffimminut iluanaarutit nuussinnaavai, nunami akileraarutit appasinnerpaatillugit.
Tassunga tunngatillugu ajornartorsiutip annertussusaa pillugu Sermitsiaq.AG-p aningaasaqarnermut naalakkersuisoq apeqquteqarfigaa.
Iluanaarutinik nuutsitsisarneq pillugu Inatsisartuni ukiuni kingullerni arlaleriarluni oqaluuserineqarlunilu siunnersuuteqarfiusartoq, naalakkersuisoq Naaja Nathanielsen (IA) allagaqarluni akissuteqarluni ilisimatitsivoq, suliassaqarfimmilu inatsit nutarterneqarsimavoq.
Akileraartarnermut Aqutsisoqarfik iluanaarutinik nuutsitsisoqartarnera pillugu 4 milliardit koruuninik annertussusilimmik suliaqarnikuunngitsoq, aamma taassuma ilisimatitsissutigaa.
Raajat pillugit aamma apeqquteqartoq
Aki-Matilda Høegh-Dam aamma Danmarkimi raajat eqqussorneqarlutillu avammut tunineqartut pillugit apeqquteqarpoq.
Eqqussorneqartut 2 mia. kr.-nik naleqartut, ministereqarfik tassani ilisimatitsivoq. Taakkunannga 1,7 mia. kr.-nik nalillit Kalaallit Nunaanneerput.
Danmarkimi raajanik eqqussuinermi avammullu tunisinermi kisitsisit katinnerit imaapput:
Kalaallit Nunaata raajat aningaasatigut isertitaqassutiginerulissappagit, assersuutigalugu Kalaallit aalisakkanit tunisassiaannit naleqassutsinik qanittukkut misissueqqissaarnermi Syddansk Universitetimi professorip Niels Vestergaardip maluginiaqquaa, tamanna assersuutigalugu raajanik seernartulikkanik tunisassiornerup Kalaallit Nunaannut nuutinneqarneratigut misilinneqarsinnaasoq oqaatigaa.
Tunisassiornerulli nuutinneqarnera aatsaat assersuutigalugu sulisussaqarpat aamma ilisimasaqartoqarpat pisinnaasoq, professorip oqaatigaa. Misissueqqissaarnermini iluanaarutit nuunneqarnerannik suliaqarsimanngilaq.
Sermitsiaq.AG suliaq pillugu Aki-Matilda Høegh-Damimut oqaaseqartitsiniarluni suliaqarpoq. Allaaserisap matuma saqqummiunneqarnissaa sioqqullugu tamanna iluatsissimanngilaq.