Ittoqqortoormiit 1925-mili tunngavilerneqarmat piniarnermik
inuussutissarsiuteqarneq ilaqutariippassuarnik napatitsisuulluni
inuussutissarsiutit pingaarnersariuarsimavaat.
Tamannali ukiuni tulliuttuni
oqaluttuaannanngoratarsinnaavoq, nunatsinnimi illoqarfiit avinngarusimanersaata
eqqaani piniagassarpassuaqaraluartoq, ukiuni kingullerni arlalinni piniakkanik
sakkortuumik killilersuinerup kingunerisaanik, ukiup annerpaartaa piniartut
pisassaqarneq ajorput, kalaalimernillu ilaqutariinnut piniartukkormiunut pinngitsoorneqarsinnaanngitsut
maannakkut annertuumik amigaataalersimapput.
Ittoqqortoormiit 1925-mili tunngavilerneqarmat piniarnermik
inuussutissarsiuteqarneq ilaqutariippassuarnik napatitsisuulluni
inuussutissarsiutit pingaarnersariuarsimavaat.
Tamannali ukiuni tulliuttuni
oqaluttuaannanngoratarsinnaavoq, nunatsinnimi illoqarfiit avinngarusimanersaata
eqqaani piniagassarpassuaqaraluartoq, ukiuni kingullerni arlalinni piniakkanik
sakkortuumik killilersuinerup kingunerisaanik, ukiup annerpaartaa piniartut
pisassaqarneq ajorput, kalaalimernillu ilaqutariinnut piniartukkormiunut pinngitsoorneqarsinnaanngitsut
maannakkut annertuumik amigaataalersimapput.
Taama oqarpoq Ittoqqortoormiini piniartut peqatigiiffianni
siulittaasoq Åge Hammeken Danielsen.
Ukioq manna Ittoqqortoormiinut nannuttassiissutit 35-t aprilimi
nungupput, kiisalu qilalukkat qernertat pisassiissutit 17-it ullormi ataatsimi
tamakkerlugit pisarineqarmata maaji qiteqqutiinnartoq qilalugarniarneq
matuneqarpoq. Piniarnermillu inuussutissarsiuteqartut taakkulu ilaqutaasa
inuuniarnikkut atugaat ima oqimaatsigilersimapput ulluinnarni inuuniarnikkut
pisariaqartinneqartut tamakkiisumik pissarsiarineqarsinnaanatik.
- Ittoqqortoormiini
piniarnermik inuussutissarsiuteqartut inuuniarnikkut atugaat ilungersunartut
ilorraap tungaanut saatinniarlugit politikkikkut piaartumik
iliuuseqartoqartariaqarpoq, Inatsisartunut ilaasortaq Kulusumminngaanneersoq
Lars Poulsen, Siumut, oqarpoq.
Inuuniarneq
oqimaannerulertoq
Tunumi
qilalukkat killilersugaanngikkallarmata ukiumut 100-t missaat
pisarineqartarsimasigaluartut ukiuni kingullerni pisassiissutit
ikilisinneqarujussuarput, tamannalu inuuniarnikkut atukkanut annertuumik
eqquinerluppoq. Ittoqqortoormiini mattak kilomut 250 koruuneqarpoq neqilu
kilomut 75 koruuneqarluni.
- Qilalugarniarneq
inuussutissarsiutit pingaarnersaraat, kisiannili qilalugartassiissutit ima
ikitsigilernikuupput piniartut pisaqaraangamik tuniniaasinnaaneq ajorlutik,
namminneq neqissaqarlutillu mattassaqartariaqaramik. Piniartullu
tunisassaqanngikkunik aningaasanik isertitassaqanngillat, Åge Hammeken
Danielsen nulianilu sisamanik qitornaqartut oqarpoq.
Nioqqutissat
akitsoriartorput orsussarlu maajimi aamma akitsorpoq, taamaammallu
piniartukkormiunut annermillu meerartalinnut inuuniarneq maannakkut
oqimaatsorujussuusoq, taassuma erseqqissaatigaa.
Siunissaq
ernumanartoq
Naatsorsueqqissaartarfiup
kisitsisaatai naapertorlugit 2006-mi Ittoqqortoormiit 539-nik inoqarpoq,
ukiulli ingerlanerini innuttaasut ikiliartorsimallutik. Siorna 2024-mi
innuttaasut 363-iupput ukiorlu manna 324-nut ikileriarsimallutik – tassa
imaappoq ukioq ataatsip ingerlanerinnaani innuttaasut 41-nik
ikileriarsimallutik.
- Innuttaasut
ikiliartornerat inuuniarnerup oqimaannerulerneranik ilaatigut pissuteqarpoq.
Uanga nuliaralu inuussutissarsiutigalugu piniartutut allagartaqarpugut,
pisassiissutilli amerlineqanngippata allatut ajornartumik
piniartuujunnaartariaqassaagut - taamaattumik siunissaq ernumanarpoq, Åge
Hammeken Danielsen oqarpoq.
Aqutsiveqarfik
Ittoqqortoormiini ukiuunerani umimmanniarneq martsip aallaqqaataaniit 31-iat ilanngullugu
ingerlasarpoq umimmattassiissutillu 60-iupput.
Ittoqqortoormiini
puisit amii tunisaapput piffissamilu septemberimiit tunisaalissapput, taakkulu
kisiisa ukiup naanissaanut piniartut aningaasatigut
isertitsissutigisinnaassagaat, Åge Hammeken Danielsen oqarpoq.
Qilalukkat
qaqortat
Tunup
sineriaani qilalukkat qaqortat qernertallu amerliartortut piniartut
oqaatigisarpaat. Akerlianilli qilalukkat qaqortat akuttusoorujussuarmik Tunumut
pisartut, taamaattumillu pisassiisoqarnissaanik innersuussisoqarneq ajortoq,
qernertallu nungutaanissaminnut ulorianartorsiortut, Pinngortitaleriffimmi
uumassusilerituut oqaatigisarpaat.
Tunumi
piniartut kissaateqarnerat tunngavigalugu neqissaqarniarnerlu qulakkeerniarlugu
2022-miit 2027 ilanngullugu qilalukkat qaqortat immikkut teknikkikkut 30-t
Tunumut pisassiissutigineqarput. Aqutsiveqarfik Tasiilamut pisassiissutit
15-iusut 2022 suli naanngitsoq tamarmik pisarineqareerput, sinneruttullu
2023-mi 2024-milu pisarineqarsimasut ilanngaatigineqassapput.
