Uuliasiornissamut neqeroortitsineq iluatsilluarpoq
Kitaata avannaani uuliasiornissamut neqeroortitsineq maannamut neqeroortitsinerni iluatsilluarnersaavoq. Siornatigut suliffissuarnit uuliasiornermik ingerlataqartunit qinnuteqaatinik taamatut amerlatigisunik tigusaqartoqarsimanngisaannartoq, aatsitassanut pisortaqarfik unnersiorpoq.
Qinnuteqarnissamut killiliussaq ulloq 1. maj nallernermat uuliasiorluni gassisiorlunilu kitaata avannaani, misissuinissamut qalluinissamullu akuersissutinik qinnuteqaatit 17-it Aatsitassanut Ikummatissanullu Pisortaqarfiup tiguai.
Qinnuteqaatit uuliasiorfiutileqatigiiffinnit nunanit tamalaaneersunit 12-ininngaaneersuupput.
– Qinnuteqaatit taamatut amerlatigimmata pisinnaatitsissuteqarfissatut immikkoortitat neqeroortitsivigineqartut arlallit unammilleqatigiiffigineqarput, aammalu qinnuteqaatit pitsaanerpaat toqqarneqalinnginneranni maannakkut annertuumik nalilersuinerit isumaqatiginninniarnerillu ingerlanneqartussanngorlutik, pisortaqrafik allappoq.
Neqeroortitsinerup inernera Kalaallit Nunaani inuiaqatigiit aningaasaqarnerannut ungasissumut piujuartussamillu anguniagaqarnermi killiffiuvoq oqaluttuarisaanermi pingaaruteqartutut oqaatigineqarpoq.
– Nunap immikkoortuani tassani pisinnaatitsissutinut naalakkersuinikkut anguniagaqarneq, Qeqertarsuup-Nuussuup eqqaanni uuliasiorluni misissuinermut iluatsilluartumut, ukioq manna kingusinnerusukkut uuliasiorluni qillerinerit ingerlanneqartussaaneranni maannakkuugallartoq annertunerpaaffimminiilertussamut, pissusissamisoortumik nangitsineruvoq, oqarpoq Inuussutissarsiornermut Aatsitassanullu Naalakkerkersuisoq Ove Karl Berthelsen oqarpoq.
Neqeroortitsinermi, Baffin Bugtip sumiiffianik taaneqartumi, imaani sumiiffik katillugit 151.000 km2-it missaannik annertussuseqartoq ilaatinneqarpoq.
Sumiiffik ingerlataqarfissatut immikkoortitanut 14-inut, 8.000 km2-it aamma 15.000 km2-it missaannik annertussuseqartunut ag-guataarneqarpoq.
Neqeroortitsinerup ingerlanneqarnissaa 2009-imi ukiaanerani Naa-lakkersuisunit aamma danskit naalakkersuisuinit akuersissuteqarfigineqarpoq aammalu ukiuni arlalinni piareersaanermik suliaqarnerup inerneralugu.
Baffin Bugtimi neqeroortitsinermi misissuinissamut akuersissummik tunineqarnissamik qinnuteqaammik tunniussinissamut piumasaqaataavoq, ingerlatseqatigiiffik qinnuteqaa-teqartunut ilaasoq suliaqartussatut piukkunnartussarsiuussinermi akuerisaasimassasoq.
Tamanna isumaqarpoq Aatsitassanut Ikummatissanullu Pisortaqarfiup, DMU-ip aamma GEUS-ip il.il., 2009-imi ukiaanerani piukkunnartussarsiuussinermi qinnuteqaatinut atatillugu, ingerlatseqatigiiffiup pineqartup Kalaallit Nunaata imartaani uuliasiorluni misissui-nissamut piginnaaneqarnera nalilersoreersimagaat.
Tassunga atatillugu ingerlatseqatigiiffiup upalungaarsimasuutitai aamma isumannaallisaanermut, peqqinnissamut avatangiisinullu tunngatillugu piginnaasai, ingerlasussanik pilersaarusiornikkut sumiiffinni tikikkuminaatsuni uuliasiornermik ingerlataqarnermut siusinnerusukkut misilittagarisima-saat aammalu aningaasaqarnikkut piginnaasaat, oqartussaasut immikkut sammisimavaat.