Kalaallinut periarfissarpassualik

Nunarsuarmi neriniartarfinni allani taama kusassarluagaatigisumik ulloqeqqasiorfiusinnaasumik soqarunanngilaq.

Iikkami qisummik sanaajusumi qulinni nivingapput qilalukkap tuugaava kusanarnerpaaq Upernavimmeersoq, taavalu kalaallit qajaat torrallallugu sakkulersugaq. Kusassaatit kusanaqisut Odensellu umiarsualivianut aasaanerani seqinnareqisumi isikkivilerluni Restaurant Nordatlantenimi kalaallit raajaat mamarsaatigerujoorneqarput.

Neriniartarfik Nordatlantisk Husimiippoq, franskit Atlantikullu avannaaneersut nerisassaat assigiinngitsut sassaalliutigisarlugit. Nunani tamalaaneersunit White Guidemit nerisassat sumiiffiillu nersualaarneqarput, neriniartarfillu Danmarkimi pitsaanerpaat ilaattut allassimalluni. "Nordatlanten tassaavoq iluliaq ornigassaq,“ nerisassanik ujaasisarfik allappoq.

Kalaallinik neriartortunik unnuk manna ulikkaavissimavoq, Nina Kreutzmann Jørgensenimi tusarnaartitsissammat. Kalaallit qallunaallu Kalaallit Nunaannut, Savalimmiunut Islandimullu asannittunit taanna nuannarineqarluartuuvoq.

Tattoqittut

Nordatlantisk Hus assigiinngitsorpassuarnik periarfissaqarpoq. Tamanut arlaannik periarfissaqarpoq Islandimiuuguit, kalaaliuguit Savalimmiormiuuguilluunniit Danmarkimi najugaqartoq, Odensemi takornariaaguit imaluunniit Kalaallit Nunaanni, Savalimmiuni Islandimilu avannaani pisut soqutigigukkit.

Nordatlantisk Hus Kalaallit Illuutaattut atornikuuvoq – Københavnimi, Aalborgimi Aarhusimilu nalunngisatsitut – kulturikkut illorsuaq, neriniartarfik, naapittarfik – sumiiffimmi kusanaqisumi ataatsimut imaanut illoqarfimmullu alutornangaartumik isikkivilimmi.

Illu angisooq ukiunik aqqaniliinnarnik pisoqaassuseqarpoq. Mikivallaalereersimallunili.

- Suliniuterpassuarnut inissaq naammanngilaq, Annette Lyberth oqarpoq. Taanna Nordatlantisk Husimi pisortanngoqqammerpoq ukiorpassuarni pisortap tulliatut atorfeqareersimalluni. Kalaallit Illuutaanni, Odensep qeqqaniittumi, suliffeqarnikuuvoq. Aappi, Annette aamma Rasmus Lyberthimut katisimavoq.

Periarfissamik allamik pilersitsisumik illup allilerneqarnissaa Annette Lyberthip pilersaarutigaa. Taassuma Nordatlantisk Husip ilaani silap pissusia pillugu misigisassarsiortarfimmik sananiarpoq.

Misigisassat assigiinngitsut

- Silap pissusiata allanngoriartornera Atlantikup avannaanut sunniuteqartorujussuuvoq. Kalaallit Nunaallu silap pissusiata allanngoriartorneranut takussutissanngupajaaqqavoq, Annette Lyberth oqarpoq.

- Savalimmiut aamma eqqorneqarsinnaavoq, inuppassuit ernumagisaattut Golfstrømip sunniineratigut. Savalimmiuni silap pissusianik allannguilluinnassammat.

Annette Lyberthip NGO-t Odensemilu innuttaasut silap pissusianut tunngasunik misissuisarfik qanoq isikkoqarnissaa pillugu isumassarsiorfigalugit ataatsimeeqatigereerpai.

- Ilulissani Kangiata illorsuata assigisaanik misigisassarsiorfiusumik peqalernissaa takorloorsinnaavara. Sikut arferillu nipaannik tusarnaaffiusinnaasumik, Kalaallit Nunaannit Savalimmiunillu misigineqartartut assigisaannik pulaartut misigisaqarsinnaallutik, oqarpoq.

- Silap pissusia pillugu misigisassarsiortarfiup nunarsuarmi najukkamilu silap pissusianik ajornartorsiutit sammissavai.

Naapittarfik

Ukiup ataatsip ingerlanerani atuartut 2000-it Nordatlantisk Husimut pulaartarput. Taakkua aamma silap pissusia pillugu misigisassarsiortarfiup nutaap iluaqutiginissaa naatsorsuutigisinnaavaat. Ullumikkut atuartut amerlasuut, neriniartarfik ukiullu tamaasa 90.000-t missaanniittut Nordatlantisk Husimut pulaartartut eqqarsaatigalugit inissaq killeqarpoq.

Annette Lyberthip illu takornariartikkamiuk Umiap, Fynimi kalaallit peqatigiiffiata, ataatsimiittarfia kusanartoq takutippaa. Aamma Avalak, ilinniartut peqatigiiffiat, illumi ataatsimiittarpoq.

Sisamanngornerit tamaasa kalaallinut kaffillertarlutillu kaagillertarput, ilinniartullu nereqatigiittarlutik. Kalaaliminernik pisiffiusinnaasumik klubbeqarpoq. Islandimiut Savalimmiormiullu peqatigiiffii Nordatlantisk Husimik aamma atuisuupput. Qilaap ataatungaani nivingavoq qajaq kusanarluinnartoq Odense Kajakklubimit tunissutaasoq, qaavatigut amernik nuersakkanik qalligaq. Tæppeq kusanartoq kalaallinit fynimiunik puisip amianik mersugaq nivingavoq. Aamma nivingavoq tæppeq kusanartumik islandimiunit nuersagaq. Majuartarfiit tigummivii qeeqqap amianik qallerneqarsimapput — immikkuullarissoq, allamimi taama kusanartigisunik takusassaqarnerpa?

Nordatlantisk Hus kusanartumik eqqumiitsulianik kusatsersugaavoq — amerlanerit ilaquttat ikinngutillu tunissutaannik.

Soqutiginnilersitsisarpoq

Kalaallit Illuutaat, Fynimi kalaallinut ilinniartunullu siunnersuisartoq, illumi immikkoortortaqarpoq, tassanilu aamma atuakkanik atorniartarfeqarpoq, isaariaatalu pingaarnerup eqqaani Atlantikup avannaaneersunit eqqumiitsulianik pisiassaqarpoq.

Pisiniarfimmi sulisut ini tusarnaartitsivissanngorlugu inunnut 200-t missaanniittunut inissalimmik Nina Kreutzmann Jørgensenip tusarnaartitsineranut tusarnaarsinnaaqqullugit suliarileruttorpaat.

Odensemi umiarsualivia sanioqqullugu pisuttuarpugut. Tassani Andreas Vanhammer savalimmiormiut umiatsiaat kusanartut marluk quleriiaarlugit iluarsaannialeruttorai naapipparput.

Danmarkimi Savalimmiormiut peqatigiiffiisa ukiumoortumik ipullutik unammineranni atorneqartarput.

- Nordatlantisk Hus assigiinngitsorpassuarnut atorneqarsinnaavoq, soorunami kalaalerpassuit, savalimmiormiut islandimiullu Danmarkimi najugallit ornigartarpaat. Neriniartarfigissaaqimmalli fynimiorpassuit Savalimmiunut, Kalaallit Nunaannut Islandimullu immikkut soqutigisaqartorsuunngitsut orniguttarput. Taamaalilluta Atlantikup avannaanut amerlanerusunik soqutiginnilersitsisarpugut, Annette Lyberth oqarpoq.

Inuulluaqquarput, takusinnaavakkalu kalaallit qiimmassimaartut illumut takkussuuttut. Sivitsunngitsoq tusarnaartitsisarfik inunnik ulikkaarpoq. Nina Kreutzmann Jørgensen ersaattaarneqangaarpoq, tusarnaariallu nuannaarlutik avaalapput.