Vivian Motzfeldtip (S) USA-p kongressianit aallartitat amerlasuut, tassa Senatorit Repræsentatillu illuannit sinniisut, republikanerit demokraatillu, Münchenimi isumannaallisaanermut tunngasunik ataatsimiinnermi (Munich security Conference) februaarip qiteqqunnerani, Inatsisartunut qinersisoqarnissaanik nalunaaruteqarnerup kinguninngua, ataatsimeersuarnermi kingullermi naapippai.
- Trumpip oqarneratut tassa USA-p nunarput pigalugulu aqukkusunneratut paasissagipput amerikamit aallartitat republikanerit aamma demokraati tamarmik oqaatigaat, Vivian Motzfeldt (S), Nunanut Allanut tunngasunut naalakkersuisutut Münchenimi isumannaallisaanermut ataatsimeersuarnermi peqataanissamut Inatsisartuni partiinit amerlanerussuteqartunit Kalaallit Nunaatalu politikkikkut oqariartuutaanik tapersersuisunik akuerineqartoq, oqarpoq.
Vivian Motzfeldtip (S) USA-p kongressianit aallartitat amerlasuut, tassa Senatorit Repræsentatillu illuannit sinniisut, republikanerit demokraatillu, Münchenimi isumannaallisaanermut tunngasunik ataatsimiinnermi (Munich security Conference) februaarip qiteqqunnerani, Inatsisartunut qinersisoqarnissaanik nalunaaruteqarnerup kinguninngua, ataatsimeersuarnermi kingullermi naapippai.
- Trumpip oqarneratut tassa USA-p nunarput pigalugulu aqukkusunneratut paasissagipput amerikamit aallartitat republikanerit aamma demokraati tamarmik oqaatigaat, Vivian Motzfeldt (S), Nunanut Allanut tunngasunut naalakkersuisutut Münchenimi isumannaallisaanermut ataatsimeersuarnermi peqataanissamut Inatsisartuni partiinit amerlanerussuteqartunit Kalaallit Nunaatalu politikkikkut oqariartuutaanik tapersersuisunik akuerineqartoq, oqarpoq.
Münchenimi isumannaallisaanermut ataatsimeersuarneq nunarsuarmi isumannaallisaanermut politikki pillugu oqalliffiit annersaraat, isumannaallisaanermilu ajornartorsiutit nukinginnarnerpaat aaqqinniarlugit diplomatit iliuuserisassaat oqaluuserineqartarlutik.
Nunarsuarmi pissutsit ajornakusoorluinnartut
Münchenimi isumannaallisaanermut ataatsimeersuarneq nunat killermiut suleqatigiinneranni allannguutaavoq, USA-mimi vicepræsidentip J.D. Vancep oqalugiaammini Europa sakkortuumik avoqqaaraa, oqarlunilu Europap navianartorsiortinneqarnera kiffaanngissuseqarluni oqaaseqarnissap killilersorneqarnerata nunasisorpassuillu akuerineqaannarnerisa kingunerisaanik annermit pisoq.
Münchenimi isumannaallisaanermut tunngasunik ataatsimeersuarnerup kingorna USA-p nunanut allanut ministeria Marco Rubio Saudi Arabiamut aallarpoq, tassani Ukraine peqataatinnagu Ukrainemi eqqissineq eqqartorniarlugu Ruslandip nunanut allanut ministeria Sergej Lavrov ataatsimeeqatigiartorlugu.
Vivian Motzfeldt Sermitsiap sisamanngornermi februaarip 28-ani apersorpaa, USA-p præsidentiata Donald Trumpip Ukrainellu præsidentiata Volodymyr Zelenskyjip USA-mi præsidentip illorsuani toqqaannartumik tusagassiortunik katersortitsinissaat sioqqullugu. Aatsitassarsiornissamik isumaqatigiissut pillugu oqaloqatigiinneq oqqannermik kinguneqarpoq, tamatumalu kingorna Zelenskyj aatsitassarsiornissamik isumaqatigiissuteqarnani USA-mit aallarpoq. Tamatuma kingorna USA-p Ukraine Ruslandimut sorsuttoq aningaasatigut tapersersorunnaarpaa.
- Assorujussuaq taanna ilungersunarpoq. Nunarsuaq taamatut inissisimasimanngisaannarpoq. Aamma sorsunnersuup aappaata kingorna , taamatut pisoqaqqinnginnissaanut nunat katersuullutik eqqissinissamik kiisalu nunat namminiussuseqarlutik kiffaanngissuseqarnerat kiisalu tunngaviusumik nunat killiginik ataqqinninnerat, ullumikkut aamma allanngorput. Aamma killeqarfiit nunat tamalaat akornanni Naalagaaffiillu Peqatigiit akuerisaat allanngujaatsuuneri aamma allanngorput, Vivian Motzfeldt (S) Sermitsiamut sapaatip akunnera kingulleq sisamanngornermi oqarpoq.
Oqariartuuteqartarnera akuerineqarsinnaanngitsoq
Naalakkersuisut Donald Trumpip præsidentinngortinneqarnerata kingorna USA-mi naalakkersuisut nutaat piaarnerpaamik ataatsimeeqatiginiarlugit piareersimasimagaluartut Vivian Motzfeldt oqarpoq.
- Amerikamiut atorfilittanngortut Nunatsinnik naapinnissaannut piareersimanngitsut, Issittumut politikiminnik oqariartornissaminnut piareersimannginnamik. Uagut piareersimasugut taakku piareersimanngillat. Maanna inatsisartunut qinersisoqalerpoq. Nunanut allanut naalakkersuisunngortussap suliassaasa pingaarnerit ilagissavaat amerikamiut naapissallugit, oqariartuutai suussusersiniassallugit aamma toqqissinartumik suleqatigiinnerup ingerlariaqqinnissaanut, Vivian Motzfeldt oqarpoq.
USA-p isumannaallisaaneq eqqissinerlu qulakkeerniarlugit Kalaallit Nunaata pigilernissaanik aqulernissaanillu nalunaarutaa Kalaallit Nunaata qanoq isigissavaa?
- Amerikamik suleqateqarneq ukiorpassuit inerisarusullugu suliat ingerlapput. USA-mik suleqateqarnerit assigiinngitsut ingerlapput, inuinnaat akornanni suleqatigiinneq taanna ingerlavoq, taanna inerisassallugu suli pisussaaffeqarpugut, soorlu ilinniartitaanikkut imaluunniit niuernikkut, Vivian Motzfeldt oqarpoq.
- Illersornissamut isumaqatigiissutip ataaniittoq Permanent Forum, Amerikamiut qallunaallu nunattalu tassani suleqatigiinnerat ingerlavoq oqaloqatigiinnerillu ingerlanneqartarlutik. Nunattalu annertunerusumik sakkutooqarfiliisimanermit pissarsinerusinnaanissamik qulequttat oqaloqatigiinnerit inerisarneqartarlutik. Suleqatigiinneq taanna aamma ingerlaannassaaq, Vivian Motzfeldt oqarpoq, Kalaallit Nunaannilu naalakkersuisut tamat oqartussaaqataanerat tunngavigalugu naalakkersuinermik ingerlatsisut nunanilu tamalaani inatsisinik najoqqutassianillu ataqqinnittut ilanngullugu nassuiaatigaa. Aamma Siumut USA-p naalakkersuisuisa Kalaallit Nunaannik piginnittuunermik aqutsinermillu oqariartuuteqarnerisa akerlianik iliuuseqartoqartariaqartoq isumaqartoq.
- Nunat tamalaat inatsisaannik uniuilluni nuna qulagiinnarlugu, iligisaanut, nuna piginiarlugu oqariartortoqarsinnaanngilaq. Nipi taanna atorneqassappat iliuutsit taamaattut akuerinngikkivut ersarissorujussuarmik oqaatigineqartariaqartoq isumaqarpunga. Nunat tamat aamma demokratiimik ingerlatsiviusut malittarisassai malinnagit, massakkut præsidentinngortup oqariartuutai taamatut aallaaveqarput, Vivian Motzfeldt (S) oqarpoq, Kalaallit Nunaatalu nunanik naleqartitaminnik assingusunik naleqartitallit suleqateqarnerusariaqartoq naqissuserlugu.
- Taamatut inissisimanermi pingaaruteqartorujussuuvoq nunat uagutsitut naleqartitaqartut suleqatigineri nukittorsassallugit, Canada aamma Island nunat qaninnerpaatut sanilivut. Uagutsitoqqissaaq aamma inissisimavoq Trumpip Canada naalagaaffiit 51-erissagaat oqaaseqarpoq, qulagiinnarlugit oqariartornerit annertoorujussuit Canadamut pipput. Nunanut allanut, sillimaniarnermut illersornissamullu periusissiaq naapertorlugu, Inatsisartunit amerlanerussuteqartunit akuerineqartoq, Naleraq tassani peqataanngilaq, taava kissaatigineqarpoq Canadami aallartitaqarfeqalernissaq, Canadamiullu nunatsinni konsulateqalerusupput, taakku saniatigut EU-mi nunat suleqatigerusuppavut, Vivian Motzfeldt oqarpoq.
Tunup avannaani sakkutooqarnerulernissaq
USA-p oqariartuutai Kalaallit Nunaata qanoq periaaseqarfigissavai? USA-mik patajaatsumik toqqissisimanartumillu qanoq suleqateqaqqilersinnaavugut, USA-llu naalakkersuisuinik qanittukkut ataatsimeeqateqarnissamut Kalaallit Nunaat sunik saqqummiussaqarsinnaava?
– Tunup avannaarsuani Ruslandimut qaninnerpaami immikkut sakkutooqarfiliortoqassappat naluara Amerikamiut sakkutuui tassaniissanersut imaluunniit NATO-iligiit sakkutuui tassaniissanersut. Nunarput aamma pisussaaffeqarpoq ineriartortitsinissamik. Issittoq sakkulersorfiussanngitsoq uperiunnaarpaat, illuatungaatigullu soorunami aamma ilutsinni anersaarisariaqarparput eqqisseqatigiinnissamik nipip aamma annertusarneqarnissaa. Nunarsuarmioqatigiit tusarnissaa pisariaqartippaat, nunatsinnilu qulequttami tassani annertuumik naleqartikkipput, Vivian Motzfeldt oqarpoq.
- Naalakkersuisut arlaleriarlutik innuttaasut qallunaanngorusunngitsut amerikarmiunngorusunngitsullu, namminiilivinniartulli naqissusernikuuaat. Kalaallit Nunaata namminiilivinnissamik kissaateqarnera Inatsisartunut qineqqusaarnermi maannakkut ingerlanneqartumi sammineqangaatsiartoq.
Siumup Kalaallit Nunaat namminersulivippat USA-mik kiffaanngissuseqarluni suleqateqarnissamik isumaqatigiissuteqassalluni siunertarinngikkaa Vivian Motzfeldtip nassuiarpaa. Kalaallit Nunaatali NATO-mut ilaasortanngornissaa sulissutigineqassasoq, Danmarki naligalugu suleqatigilernissaa EU-milu nunat suleqatiginerulerneqassasut.
