Ministeriuneq: – Ataatsimoornerput akissutissaqqinnerpaavoq
Ministeriuneq Mette Frederiksen isumaqarpoq amerikamiut kimigiisernerannut akiuussutissaq pitsaanerpaaq tassaasoq Kalaallit Nunaata Danmarkillu ataatsimoornerat. - Naak naalagaaffeqatigiinnermi ilutsinni oqallittaraluaqaluta sakkussarput pingaarnerpaaq tassaavoq ataatsimoorneq, Ministeriuneq Mette Frederiksen Sermitsiamut oqarpoq.
Qularutissaanngilaq Naalakkersuisut nutaat ataasinngorpat sulillutik aallartinniariarpata Nunarput Danmarkilu sukumiisorujussuarmik sulissutiginnittariaqassasut. Ministeriunerup Kalaallit Nunaata Danmarkillu ataatsimoornissaat kaammattuutigaa.
Assiliisoq: Mads Claus Rasmussen Ritzau / Scanpix
Danmarkip Kalaallillu Nunaata ataatsimoornerat qanoq nukittutigiva? Qanoq pilersaarusiortoqarpa amerikamiunut paaseqatiginissaannut?
Politikkerit ataatsimoorlutik/imaluunniit immikkoorlutik USA-mit sakkortuumik kimigiiserfigineqarneq qanoq iliuuseqarfiginninnerat ikkaluarpalluunniit, Kalaallit Nunaanni innuttaasut amerlanerpaartaat toqqissisimannginneq qasunerlu qaammatini arlalissuanngortuni aqqusaagarigaat qularutissaanngilaq.
- Paasisinnaalluarpara Kalaallit Nunaanni inuit amerlasuut toqqissisimanatik misigisimammata, tassami toqqissisimajunaartitsisoqarsimanera piviusuuvoq, tassami ajuusaarnaraluaqisumik tamanna avataaniit pilersinneqarnikuuvoq, tamannalu anigorneqarsinnaaqqullugu sapinngisarput naapertorlugu pitsaanermaamik sulissutiginnippugut, Ministeriuneq Mette Frederiksen Sermitsiamut oqarpoq.
Ataatsimoorneq, illersornissamik salliutitsineq aammalu suleqatigiinnissamut piumassuseqarneq
Kalaallit Nunaat Danmarkilu, ataatsimoorlutik immikkoorlutilluunniit, pisortatigoortumik naalakkersuinikkut aammalu pisortatiguunngitsumik aqqutit tamaasa atorlugit iliuuseqarput, ilaatigut akerliussutsimik takutitsinikkut, amerikamiut paasisinniarlugit Kalaallit Nunaat tiguarneqarsinnaanngitsoq, taamaakkaluartoq Trumpip Kalaallit Nunaat USA-p ataaniilersinniarlugu piumasaqarnini sakkortusigaluttuinnarpaa.
Qanoq iliortoqartariaqarpa Trump amerikamiullu paasitinneqarsinnaassappata, ataqqinnilersinneqarsinnaassappata akuersaarsinnaassappatalu Kalaallit Nunaat tiguarneqarsinnaanngitsoq?
- Siullermik isumaqarpunga, ataatsimoornissarput pingaaruteqartoq, naak naalagaaffeqatigiinnermi oqallinnerit arlallit ingerlagaluartut, aamma Danmarkimi/Kalaallillu Nunaata akornanni, suli oqaluuserisassagut arlaliugaluartut. Taamaakkaluartoq, ataatsimoornissaq pingaaruteqarpoq, neriuutigaaralu tamanna ersarissumik takuneqarsinnaasoq qaammatini kingullerni iliuutsitsinni, pingaartumillu ullumikkut iliuutsitsinni.
- Aappaattut, danskit illersornissatigut iliuusaat qaffassartariaqarparput aammalu najuunnerput annertusarlugu.
- Pingajuattut, amerikamiunut suleqatiginnikkusussuserput suli ersarissartuartariaqarparput. Tamanna illersornissaq isumannaallisaanerlu eqqarsaatigalugit, aamma aningaasaliissutit eqqarsaatigalugit, soorlu aatsitassarsiornermi, taava takussavarput qanoq amerikamiunut isumaqatigiissuteqarsinnaajumaarnersugut.
Suleqatigiinnissamut isumaqatigiissutit suli atuupput
Isumaqatigiissuteqartoqarpormi, Danmarkip USA-llu akornanni aammalu Kalaallit Nunaata/Danmarkip USA-llu akornanni, minnerunngitsumillu Kalaallit Nunaata USA-llu akornanni. Isumaqatigiissutit taakku Trumpip atorunnaarsissimanerpai imaluunniit qanoq inissisimavugut Kalaallit Nunaata pigineqarnissaa pillugu piumasaqaatai ataavartut eqqarsaatigalugit?
- Isumaqatigiissutinik atorunnaarsitsisoqarnikuunngilaq, kisianni eqqortumik oqartarpit, isumaqatigiissuteqarpugut. Assersuutigalugu isumaqatigiissut 1951-meersoq suli atuuppoq, aammalu amerikamiut pisinnaatitaaffeqarluarput illersornissatigut najuunnissaminnut annertusaasinnaanissaminnullu. Aamma pingaaruteqarpoq erseqqissassallugu sumiiffinni assigiinngitsuni 17-ini sakkutooqqarfeqarnikuupput sakkutooqarnikuullutillu tusintilikkaanik. Amerikamiut namminneq aalajangernikuupput najuunnertik annikillissallugu.
- Uagut akerlianik suliaqarpugut aamma amerikamiunut qaaqqusilluta suleqatigiinnissamik kissaateqarluta.
Suli upperivisiuk, præsidentimik taamak uteriitsigisumik USA-mi issiasoqartillugu periarfissaqartoq suleqatigiinnerup annertusarneqarnissaanut saatitsisinnaanisssaq?
- Sapinngisannguarput naapertorlugu tamanna anguniarlugu iliuuseqarpugut, Kalaallit Nunaanniit aamma Danmarkimiit, statsministeri Mette Frederiksen naggasiivoq.
