Donald
Trumpip januaarip 20-anni peqqussut nutaaq atsiorpaa, tamatumani
nunanut allanut ikiorsiissutit ulluni 90-ini unitsinneqarallarlutik.
Ikiorsiissutaasartut maanna atuuttut nalilersoqqinneqassapput.
Peqqussutip taaguutigaa: USA-mit nunanut allanut tapiissutaasartut
nalilersoqqinneqarnerat naleqqussarneqarnerallu.
Donald
Trumpip januaarip 20-anni peqqussut nutaaq atsiorpaa, tamatumani
nunanut allanut ikiorsiissutit ulluni 90-ini unitsinneqarallarlutik.
Ikiorsiissutaasartut maanna atuuttut nalilersoqqinneqassapput.
Peqqussutip taaguutigaa: USA-mit nunanut allanut tapiissutaasartut
nalilersoqqinneqarnerat naleqqussarneqarnerallu.
Tamanna
aamma Nunatsinni suliniuterpassuarnut eqquivoq.
USA-mi
suliffeqarfik Resonance Global nunani assigiinngitsuni
sanaartugassanik suliakkerneqartartut suleqatigalugit suliniutinik
piviusunngortitsisarpoq.
USAID PILLUGU PAASISSUTISSAT
USAID 1961-imi novembarimi John F. Kennedymit
pilersinneqarpoq. Amerikamiut nunani tamalaani ineriartortitsinermut
sullissiviat arlaannaanulluunniit attuumassuteqarani nunani tamalaani
inuiaqatigiinnut ineriartortitsinermullu ikiorsiissutinik aqutsinissamut
pingaarnertut akisussaasuuvoq. Nunarsuaq tamakkerlugu 10.000-it
missaanniittunik sulisoqarlutillu 40 milliardit dollarinik nunarsuarmi tamarmi
ikiorsiissutaasartunik atugassaqarput. Nunarsuarmi ikiorsiissuteqartartuni
annersaapput.
Trumpip ulluni 90-ini ikiuiniarnerit
unitsikkallarniarlugit januaarip 20-ani peqqussutimini aningaasat sumut
atorneqarnersut aamma aningaasat atorneqarnerat USA-p soqutigisaanut
politikkianullu naapertuunnersoq misissorniarpaa. Nunanut allanut ministeri Marco
Rubio USAID-imut ullumikkut akisussaasuusoq aningaasat sumut
atorneqartarnerannik misissuisuuvoq.
USAID naalagaaffiup iluani naalagaaffinngortoq,
aningaasanik piumasamittut atuisoq USA-llu soqutigisaanut nunanullu allanut
politikkianut naapertuuttuaannanngitsoq oqaatigineqarpoq.
Trumpip USAID pillugu peqqussutaanut qisuariarnermi
sulisut tamarmik angerlartinneqarsimanngitsut, sulisulli amerlasuut ilaannaat
angerlartinneqarsimasut ilisimatitsissutigineqarpoq. Ikiuutit ilaat ilaatigut
Ukrainemut, peqqinnissamullu inuunermilu pisariaqartunut atorneqarlutik
ingerlateqqinneqarput.
Kalaallit isumaat naapertorlugu tapiissutit unitsikkallarneqarput, sulilu
pisoqassanngikkallarluni. Rubiop maannakkut aningaasartuutit tapiissutillu
tamaasa USA-p politikkianut naapertuunnersut nalilerniarlugit misissorpai,
sipaarniarlunilu annikilliilluni aallartilluni.
PK
USA-p
Kalaallit Nunaanni inuussutissarsiornermut tapiissutaanut tamanna
qanoq sunniuteqarnersoq paasiniarparput.
Nunatsinni
suliniutit qassit aningaasallu qassit ullumikkut atorneqarnersut
apeqqutigisimagaluarpavut, iluatsinngitsumilli.
USAID-ip
nittartagaa matuneqarsimavoq Resonance Globalilu akissuteqarani.
Taamaattumik paasissutissat pissarsiarisinnaasavut killeqarput.
Nunatsinni
arlalinnik suleqateqartut
Nunatsinni
ilaatigut siunnersuisartut INUVA, Claus Christoffersenimit Maria
Motzfeldtimillu aamma Emil Skjervedal peqatigalugu ingerlanneqartoq,
suleqatigineqarsimavoq. Taakku ilisimatitsissutigaat pilersaarutit
270.000 dollarinik aningaasartaqartut unitsikkallarneqartut,
tamatumanilu suliffeqarfippassuit assigiinngitsut eqqugaasut.
Claus
Christoffersen Sermitsiamut oqarpoq USAID-ip suliniutai nunani
tamalaani tamarmik unitsikkallarneqartut, Nunarpullu immikkut
eqqugaanngitsoq.
-
USA-mi ikiuiniarluni suliniuteqartarneq suliffissuaqarfittut
ingerlanneqartoq, piffissami matumani unitsitsigallarnermit
sakkortuumik eqqugaavoq. Suleqatigisatta Resonancep, tamatuma
kinguneranik sulisumi 70 procentii angerlartikkallarsimagai,
nassuiaavoq.
Tamatuma saniatigut ilaatigut Nunatsinni atorneqarsimavoq Nalik Ventures, tassani pisortaavoq Thomas Mogensen (Tyt). Taassuma ilisimatitsissutigaa, attaveqarfissanik ingerlatitseqqittarlutik, aamma sullinneqartut Resonancemit toqqaannartumik akilerneqartartut. Taamaalillutik eqqortumik oqaatigisinnaanngilaat, unitsitsigallarneq tamanna Nunatsinnut qanoq kinguneqassanersoq.
Tamatuma
saniatigut Nutaaliorluni Aningaasaateqarfik – Kalaallit Nunaat,
Jacob Nitter Sørensenimit siulittaasuuffigineqartoq aamma
suleqatigineqarsimavoq. SermitsiaqAG-mut januaarip 31-anni
ilisimatitsissutigaa, aningaasaateqarfiup ingerlaannartumik
atuutilersumik USA-mit, Nunarput tamakkerlugu nutaaliornermut
atugassatut tapiissutigineqartut 100.000 dollarit annaaneqartut.
USAID-mit
2021-mi Nutaaliorluni Aningaasaateqarfik – Kalaallit Nunaata
suliniutaannut 450.000 dollarinik – 2,8 millionit koruunit
missaannik – tapiiffigineqarpoq. Tapiissutigineqartut
aningaasaateqarfiup nutaaliornermik siammarterinissaanut, meeqqat
atuarfiinut, inuusuttut ilinniaqqiffiinut Nunatsinnilu
qaffasinnerusumik ilinniarfinnut allanut
aningaasaliissutigineqarlutik.
Aallarnisaanermik
siuarsaaneq
Inuva
Resonance Globalimut tuniniaasutut ukiuni kingullerni USAID-imik
suleqateqarsimasoq Claus Christoffersenip uppernarsarpaa.
- Kalaallit Nunaanni aallarnisaanermik ineriartortitsinissamut suliniutinik ineriartortitsinermut naammassinninnermullu qitiusumik inissisimavugut, tassani niuernermik ineriartortitsineq najukkami pisariaqartitat, pisinnaasat periarfissallu aallaavigalugit ingerlanneqartarpoq.
- Periusissaq Kalaallit Nunaanni aallarnisaasunut suliffeqarfinnullu mikisunut, ingammik avinngarusimanerusuni sullissiffiunngitsunilu siunertaqarluartumik ilinniartitsinikkut, siunnersuinikkut attaveqaqatigiilluarnikkullu tapersersuinissamut tulluarsaavoq, Claus Christoffersen oqarpoq.
Peqataasut
ilinniartinneqartarput, immikkut ilisimasalinnik
siunnersorneqartarlutik aallarnisaasullu allat ilisimasaminnik
avitseqatigisarlugit, tamatumalu najukkami aningaasaqarnermut
nutaaliornermullu nukittorsaataasinnaasunik niuernikkut periusissanik
piujuartitsisunik pilersitsineq pingaarnertut siunertaraa.
Periusissaq
Qeqertalimmi Kujallermilu 2024-mi siullermeerluni
atuutilersinneqartoq Christoffersen ilisimatitsivoq.
- Suliniutip immikkoortuani tulliuttumi Qeqqata Kommunia sammineqassaaq, tamatumalu saniatigut qanga peqataasimasut attaveqaqatigiittarfiannik pilersitsissaagut, tassani misilittakkatik avitseqatigiissutigisinnaallugillu ataatsimoorlutik ineriartornerminnik ingerlatitseqqissinnaapput, oqaluttuarpoq.
Unitsitsigallarneq
- Suliniut tullianut ingerlareersoq USAID-ip suliniutaanut tamanut ulluni 90-ini unitsitsigallarnissaanik nalunaarfigineqarpugut. Aalajangerneq tamanna USA-mi misissueqqissaarnermik peqquteqarpoq, tassani naalagaaffiup ikiorsiissutitik naalakkersuisut pingaartitaannut qanoq pitsaanerpaamik tapersiissutaasinnaanersut nalilissavaat.
- Isumaqatigiissut aningaasartuutit ilanngullugit 270.000 dollarinik naleqarpoq. Suliniut unitsikkallarneqaraluartoq misissuineq naammassippat suliat ingerlateqqissinnaallugit neriuutigaarput, Claus Christoffersen Sermitsiamut oqarpoq.
USA-p aallartitaqarfiani oqaaseqartartoq pisimasumut tunngatillugu naatsumik ima oqaaseqarpoq:
” USA-p
nunanut allanut ikiuinerata nalilersorneqarnissaanut
nutarterneqarnissaanullu præsident Trumpip nalunaarutaa
naapertorlugu ministerip Rubiop USA-p nunanut allanut ikiuinera
tamaat USAID-imit USA-llu nunanut allanut tunngasunut
immikkoortoqarfianit aningaasalersorneqartoq misissorneqartussaq
unitsippaa.
Oqaluuserisassaq
America First naapertorlugu nunanut allanut ikiorsiissutit tamarmik
atorluarneqarnerat USA-llu nunanut allanut politikkianut
naapertuunnissaat qulakkeerniarlugu misissuineq aallartippaa.
Tamatumani USAID-ip Kalaallit Nunaanni suliniutai ilaapput.”
Kalaallit
Nunaanni suliniutit qassit USAID-imit tapersersorneqartarnersut,
imaluunniit USAID-ip Kalaallit Nunaanni suliniutini taakkunani
aningaasat qanoq amerlatigisut atortarnerai oqaaseqartartup
oqaatiginngilaa.
