Qupanuup naaggaarneqarneq uniffigineq ajorpaa

Kalaallit Nunaata ulloq 23. marts 2023 aallarnerfigalugu nalunaaqutaata UTC - 3-mit UTC - 2-mut allanngortinneqarnissaa Inatsisartut 2022-mi ukiaanerani ataatsimiinnerminni isumaqatigiillutik akuersissutigaat. 

Paatsuunganarpa? 

Naleqqamit Inatsisartunut ilaasortap Qupanuk Olsenip nammineq meeqqamilu sisamat timaanni, nalunaaquttap nikinganera malugisinnaavaat. 

Ilaqutariit qanoq sunnerneqartarpat? 

– Ullaakkut iteraangatta qasoqqanerusarpugut, timerpummi nalunaaqutaq suli arfininngortoq isumaqartarpoq. Massa nalunaaqutaq arfineq-marlunngoraluartoq. Seqineq nalunaaquttap akunneranik ataatsimik kingusinnerusukkut tarrittarpoq, meeqqagullu unnukkut qanoq ittariaqaraluarnerminnit eqeersimaarnerusarput. Meeqqat ullaakkut ilikkarsinnaassusaannik allannguineq ajoqusiisoq, atuarfimmi ilinniartitsisut oqaluttuaraat, qasuersimasannginnamimmi. Meeqqat unnukkut eqeersimaarnerat pissutigalugu innartikkuminaannerusartut angajoqqaat oqaluttuaraat, Qupanuk Olsen Sermitsiamut oqarpoq. 

Taamaammat apriilimi 2024-mi atsiornernik katersilluni aallartippoq, Inatsisartunullu ilaasortanngorlaatut maajimi nalunaaqutaq pillugu allannguineq eqqortuunersoq eqqortunnginnersorluunniit pillugu Naalakkersuisut siulittaasuannut Jens-Frederik Nielsenimut apeqquteqarpoq: 

– Politikerit nalunaaqutaq allanngortissinnaavaat, timilli seqernup ingerlaartarnera suli malippaa. 

Jens-Frederik Nielsen naatsumik akivoq: 

– Nalunaaquttap aalajangiunneqartup allanngortinnissaanut Naalakkersuisut maannakkuugallartoq pilersaaruteqanngillat. 

Qupanuullu naamimik akineq akueriinnanngilaa. Inatsisartunut inatsisissattut siunnersuummik, qaammat ataaseq qaangiuppat saqqummiunneqartussamik, suliaqareerpoq. Siunnersuut Kalaallit Nunaat nalunaaquttamut UTC - 3-mut utissaaq, aasaaneranilu nalunaaqutaq atorunnaarsinneqassalluni. (Nunarsuaq ammalortuuvoq, Qaanaamilu, Tasiilami Ittoqqortoormiinilu innuttaasut kitaata nalunaaqutaanut tunngatillugu kissaatiminnik tusarneqassapput). 

Piffissaq tamakkerlugu politikeriusoq 

Kalaallit Nunaata nalunaaqutaa pillugu suliaq pingaartitanik sorsuuteqartumut Qupanuk Olsenimut ilisarnaataalluarpoq, taanna eqqortuusorisaminik naapertuuttuusorisaminillu nukini tamaasa atorlugit sorsuutiginnittartuuvoq. 

Ulloq 11. marts qinersinermi Naleqqap qinigassanngortitaatut 202-nik qinerneqarpoq, qaammatilli tulliuttut tallimat pikkunaatsoornartuupput. Qinersineq naalakkersuisooqatigiinnissamillu isumaqatiginninniarnerit ulloq 7. april inissitsiterluni ataatsimiinnermik malitseqarput – kingornalu ilaasortat 31-t avissaarput, upernaakkummi ataatsimiinneq qinersinerup kingorna piffissap sivikippallaarnera pillugu taamaatiinnarneqarpoq. 

– Politikimik suliaqalernissarput qilanaarisimasorujussuuarput, angerlartinneqarpugulli, Qupanuk Olsen oqarpoq. 

Apriilip kingorna sulerivit? 

– Partiip ataatsimiinnerini ataatsimiititaliallu ataatsimiinnerini kiisalu Iqalunnut ataatsimiititaliap angalanerani peqataasarpunga, politikikkulli sulineq septembarip 19-iani aatsaat iluamik aallartissaaq, Qupanuk Olsen oqarpoq. Inatsisartuni sulineq ullumikkornit, upernaakkut ukiakkullu ataatsimiinnernik marlunnik ulapaarfiusorujussuarnit allaanerusumik aaqqissuunneqartariaqartoq, taanna isumaqarpoq. 

– Ukioq kaajallallugu politikeriusariaqaraluarpugut, taamaalilluta inatsisilerinermik suliaqarnissamut piffissaqarluarnerulerluta. Qupanuk Olsen katissimavoq sisamanik, arfinilinnik, arfineq-pingasunik, qulingiluanik 13-inillu ukiulinnik meeraqarluni. Arnat ukiukitsunik meerallit nunatsinni politikimik suliaqartut amigaataapput, ilaqutariittummi inuuneq ataatsimiinnernik ulapaarfiusorujussuarnut ataqatigiissikkuminaatsuuvoq. 

Qupanuk Olsen Inatsisartuni ataatsimiititaliani pingaarutilinni pingasuni siulittaasumut tulliuvoq, ataatsimiititalianullu allanut tallimanut sinniisuulluni. – Politikimik suliaqarnermi qasulernissat pinaveersimatinniarlugu piffissat qanoq pilersaarusiulersaarpiuk? 

– Nalinginnaasumik inuuvunga ulapaartoq, suliffiga pissutigalugu angalaartorujussuaq. Arlalippassuarnik suliaqartarnera ilaquttama sungiusimavaat, aamma piffissap suliffissap avataani. Uigalu oqimaaqatigiissitsilluarpugut, tassanilu ulluinnaat ataqatigiissippagut, taamaammallu aarleqquteqanngilanga. 

Sassuma arnaanik ilassinninneq 

Qupanuk Olsen kulturimut, ilinniartitaanermut, ilisimatusarnermut ilageeqarnermullu ataatsimiititaliami siulittaasumut tulliuvoq, ataatsimiititaliarlu taanna oqaatsitta, kulturitta kinaassutsittalu nukittorsarneranut aqqutissatut isigaa. 

Suna pingaarnerutissaviuk? 

– Amernik atikkersunngikkaluarlut danskit kulturiat inuunitsinni taama initutigiunnaarsillugu, inuunermut nammineq pingaartitatsinnik toqqammavilimmut utissaagut. Qupanuk Olsen 2023-p naanerani ilagiinnit anivoq. Ulloq 7. april inissitsitserluni ataatsimiinneq pisarneq malillugu Hans Egedep illuanit Annaassisitta Oqaluffianut ingerlaarnermik aallarnerneqarpoq – taakkulu marluk nunasiaateqarnerup ersiutigai sakkortunerpaat. Naalagiarnermi peqataanngilaq, taarsiullugu sissaq qanittumiittoq aterfigaa, tassanipporlu. Sassuma arnaanut eqqaassutissaq. 

Ukiuni kingullerni anersaakkut angalaarsimavoq, taamanikkullu apriilimi ullaap tungaani imaq attorlugu silaannarlu misigalugu siuaasatsinnik ataqatigiiffeqarneq malugaa. Ukiaanerani ataatsimiinnerup aallartinnera, aamma Hans Egedep Illuanit Annaassisitta Oqaluffianut ingerlaaqatigiinnermik aallarnerneqaqqissaaq, Qupanuk Olsenilu aammaarluni naalagiaqataassanngilaq. 

– Kristumiut ataqqisorujussuuakka taakkulu nammineq kissaatigigunikku kristumiuinnassapput. Namminersorluni oqartussaaneq ilagiillu, tassa politikki upperisarsiornerlu, taama sakkortutigisumik imminnut atassuteqassanngitsut isumaqarpunga. 

Ataatsimiititaliami avissaartinneqarnissaat sulissutigissavara, taamaalilluni ilagiit politikikkut siulersorneqarunnaassallutik. 

Qupanuk Olsen eqqissisimatitsinermut avatangiisinullu ataatsimiititaliami siulittaasumut tulliuvoq. 

Suut qaqilissavigit? 

– Takornariartitsineq nunatta aningaasaqarneranut periarfissaavoq annertooq, takornariartitsinermilli ingerlatsinermi takornariat piffinnilu innuttaasut Kalaallit Nunaannut angalanermit iluaqutserneqassapput. Qupanuk Olsen takornarianik sullissisarsimavoq, ilaatigut oqalugiartartutut angallassisutullu. Siorna aasakkut Uummannap kangerluani Qilakitsup eqqaani, timit paniinnarnikut tusaamasat nassaarineqarfianniippoq. – Takornariat ilivitoqqat qaavini nikorfapput, oqaluttuarisaanerpullu naleqartitavullu tullaarissanngilaat. Takornariartitsinermik inatsit aallarniutaannaavoq, ukiunilu qaninnerni aggersuni pitsannguuteqartoqarnissaa kisaatiginarpoq, ingammik piffiit takornariat angallaffigisinnaasaat pilluggit. Piniariartarfiit piffiillu oqaluttuarisaanermi pingaarutillit akornusersussanngilaat, nunatsinnili kusanartorsuarmi suli nuannersumik misigisassapput, Qupanuk Olsen oqarpoq.

.