USA-mi nukissiuuteqarnermut ministeri Kalaallit Nunaanni sussagaluarami

Amerikamiut nukissiuuteqarnermut ministeriata Chris Wrightip Kalaallit Nunaannut tikeraarnissaralua maanna taamaatiinnarneqartoq ilisimasallit akornanni tupigusuutaavoq. Suleriniartoruna?

– Eqqumiitsorujussuuvoq, suliatigummi attuumanngitsoq eqqarsaqqajaanarpoq, taamatullu aamma pisortatigoortuunngitsumik tikeraarnissaa eqqarsaatigissagaanni, tikeraarnerminimi politikerinik naapitaqartussaanngilaq, minegeologi Kalaallit Nunaanni ukiorpassuarni misilittagalik Per Kalvig oqarpoq. 

– Nalinginnaasumik nukissiuuteqarnermut ministeri aasitassanut immikkut ilisimasalinnik assigiinngitsunik, immaqalu aamma aatsitassarsiorfinnik ingiaqateqartussaassagaluarpoq, taakkuummatami misissuillutillu sulianik ingerlataqartussat, Per Kalvig oqarpoq, Kalaallillu Nunaanni nunap sananeqaataa aatsitassallu pillugit tamanut iserfigineqarsinnaasunik nittartakkami paasissutissarpassuaqartoq ilassutigalugu. 

– Taamaalilluni allamik siunertaqanngikkuni Kalaallit Nunaannut angalasariaqanngikkaluarpoq. 

Uuliasiortitseqatigiiffimmi pisortaq

 Chris Wright, MIT-mi Berkeleyimilu ingenniøritut ilinniarsimasoq 

– Trumpimit nukissiuutinut ministeritut toqqarneqarnissani sioqqullugu – suliffeqarfimmi Liberty Energymi, Amerikap avannaanni nunap qaavani uuliasiornermi suliffeqarfiit annersaannut ilaasumi pisortaavoq.

Aatsitassarsiortitseqatigiiffinni arlalinni siulersuisunut ilaasortaasarpoq, tassani atomip nukinga atorlugu teknologimik suliffeqarfimmi Oklo Inc-imi kiisalu suliffeqarfimmi uuliamik gasimillu ujarlertartumi Stroud Exloration Companymi.

Orsussanik imerpalasunik illersuisoq 

Tamakku saniatigut nukissiuuteqarnermut ministerip silaannaap CO2-mik akoqariartornerata sunniuteqannginneranik erseqqissumik isumaqarpoq. Orsussanik imerpalasunik illersuisuuvoq, nunarsuullu kissatsikkiartorneranik ernumaneq ingasattajaarnerusoq eqqunngitsumillu oqariartornerusoq isumaqarpoq.

Tassani qallunaat klima pillugu oqallissaarisuat Bjørn Lomborg, ukiut 20-t matuma siorna aningaasat avatangiisinut klimamullu atornagit, nappaatinik piitsuussutsimillu akiuiniarnermut atoraanni pitsaanerutitsinermigut nunarsuarmi tusaamasaalersoq, isumaqatigaa. ”Taamaaliornermi nunarsuarmiut aningaasanit atukkanit annertunerujussuarmik pissarsiaqassapput”, taamanikkut ullumikkullu oqariartuuteqarpoq, Bjørn Lomborg suli nunarsuaq tamakkerlugu angalalluni oqariartuutiminik siaruarterivoq.

Bjørn Lomborgimit sunnerneqartoq 

Chris Wrightip arlaleriarluni Bjørn Lomborg ikinngutimisut taasarpaa, silaannaallu pissusaata allanngoriartorneranut eqqarsaatini ilaatigut Bjørn Lomborgimit ilusiligaasut aamma oqarnikuuvoq. Ikinngutigiinnerlu illuatungeriippasippoq. Qanittumimi Bjørn Lomborgip X-imut ivertitamini Chris Wright USA-p nukissiuuteqarnermut politikiani piviusorsiortumik periuseqarnerarpaa. Taamaammat Chris Wrightip aatsitassat qaqutigoortut soqutiginagit, uuliamik gasimillu pissamaatit soqutigigai eqqarsaqqajaanarpoq. – Aap, taamatut isumaliortoqarsinnaavoq. Taamaassappallu uulia, gasi erngullu nukinga Chris Wrightip Kalaallit Nunaannut tunngatillugu soqutiginartuutissimassavai, Per Kalvig oqarpoq, taannalu Kalaallit Nunaata aatsitassaatai qaqutigoortut USA-mik pilerilersitsinngitsut isumaqarpoq.

– Amerikamiummi aatsitassarsiortitseqatigiiffiat ippassaq ullumilu oqartussat piumasaqaataannik naammassinnissimagunik ujarlernissamut qinnuteqarsinnaallutillu akuerineqarsinnaanerannut aporfissaqanngilaq. Soqutiginninnerup naammaannarneranut nunatsinni aatsitassat qaqutigoortut katitigaanerat kajungerisanut, niuerfinni pingaarnerpaanut, atatillugu pitsaanerpaajunnginneranik tamanna patsiseqarunarpoq. Nunarsuup sinnerani allami allanik pitsaanerusunillu nassaassaqarpoq. Taamatullu aamma nunatsinni aatsitassat qaqutigoortut akuttunngitsumik uranimik akoqartarput, taakkunanngalu ujarlernissaq qalluinissarlu Kalaallit Nunaanni inerteqqutaavoq. 

– Ataatsimut isigalugu Kalaallit Nunaata aatsitassai USA-p annertuumik soqutiginninneranut tunngaviunerannik isummerneq sanngiippoq, tamannalu pilersuinermi aqqutini pisariusunik allanngorartunillu naammanngitsumik ilisimasaqarnermik patsiseqarsinnaalluni – imaluunniit aatsitassanut tunngavilersorneq soqutigisanut allanut tunngaveqartinneqarsinnaalluni, Per Kalvig oqarpoq.