Illoqarfik qimallugu pinngortitamiinneq

Nuummut nutsertut umiatsiartaartartullu amerliartortillugit asimi illuaqqat aamma amerliartupiloorsimapput. Illuaqqat 1.000-ingajaat ullumikkut kangerlummi siammarsimapput, Kommuneqarfik Sermersooq ilisimatitsivoq.

Sumiiffik tikikkuminaatsoq

Illuaqqamik sanaartortut ilagaat Palle Møller erneralu, Alataq Møller Karlsen. Ukiut marluk matuma siorna Qooqquni sumiiffiit ilaat umiatsiamik sanioqquppaat, taavalu sumiiffik immap tungaanut sivingarnaniittoq assut pileritsaappaat. 

– Sumiiffimmi tikikkuminaatsumi illuaqqiornissarput aalajangersimavarput, Palle Møller Nuummi pinnersaasiorfimmi Kassumi piginnittoq oqaluttuarpoq. Taanna Angisunnguani eqqaavissuarmiit atortukut atorlugit siornatigut illuaqqiornikuullunilu Danmarkilimi kolonihaveliornikuuvoq. 

– Ukiut 40-t matuma siorna Kalaallit Nunaannut tikikkama Angisunnguami eqqaavissuarmiit atortukut atorlugit illuaqqamik sanavunga. Tamatuma saniatigut Kalaallit Nunaannut tikinnginninni Danmarkimi kolonihavehusiliorpunga. Tassa sananermik misilittagaqalaarpunga, naqqaniillu sananeq nuannareqaara. Sanasorli aamma pissarsiaraara, qaatsumimi taama sivingatigisumi toqqaviliorneq ajornaatsuinnaanngilaq. 

Assartuinermi unammillernartut 

Palle Møllerip tullertut sumiiffik pineqartoq pillugu Kommuneqarfik Sermersuumut nunaminertamik atuinissamut qinnuteqarpoq.

– Ajornannginaarpara. Nunaminertamik atuinissamut qinnuteqaaterput akerlilerneqanngimmat sanaartornissamut qinnuteqarsinnaanngorpugut, tassanilu illuaqqiassatta titartarneqarnera, atortussat, angissusissaa il.il. ilanngullugit nassiukkatsigit kingorna akuerisaallutalu illuaqqiorluta aallartissinnaanngorpugut, Palle Møller oqaluttuarpoq. 

Suliniutip ajornakusuulaarnera 

Palle Møllerip nuannariinnarpaa, illuaqqallu allat qulit eqqaaniikkaluartut nunap ilusaa pissutigalugu tusaasinnaanagillu takusinnaanngilai. 

– Neriniartarfiup kukkukuujutaa angutiviaq ullaakkut qarlorpaluttoq kisiat tusaasinnaasarpara. Sumiiffimmik taama alianaatsigisumik nassaarsimanerput upperiuminaatsilaartarpara, Palle Møller oqarpoq, taannali illuaqqiornermini ingammik assartuinermut tunngatillugu unammillernartitaqarsimavoq. 

– Toqqavissaa siorna sanavarput, taavalu sanaartornermut atortussat umiaasaaqqamik timmisartumik qulimiguulimmik ukioq manna upernaakkut assartorpagut, tamannalu anori, sila, ulittarnera inuillu atortussanik assartuinermi ikiuussinnaasut eqqarsaatigalugit ataqatigiissarneqartussaavoq. – Maanna qaangiummat oqarsinnaanngorpugut assaa, naammassivarput. Aqqutaanili unammillernartorpassuaqarlunilu ernummatissarpassuaqarpoq.

Silami uffarfik aneerasaartarfillu 

Palle Møllerip erneratalu sanasumik ikiorteqarlutik illuaqqap ukiap ingerlanerani matunissaa sulissutigaat. Kingorna silataa inaarsassavaat, tassani aneerasaartarfik angisooq, ungaluusat, majuartarfiit sanallugillu silami uffarfik aalartittarfillu ikkutissamaarpaat. Taava illuaqqap iluani marlunnik angisuunillu kangerlummut isikkivilinnik igalaalerlutillu, igaffiliorlutillu qaliani quassuttuup qaani siniffissamik assigisaannillu sanassapput. – Ulapinngilagut. Naammassinissaa pinnagu suliarinerali pillugu sanaartorneq ukkataraarput. Illuaraq naammassivinngisaannassagipput ilimagaara. Aamma taamaattussaavoq, Palle Møller oqarpoq.