Anorersuarmit ulussaarsuarmut

Qineqqusaarnermi suut qineqqusaarutigineqarpat – aamma sumi qineqqusaartoqassava?

Sermitsiami oqallitsitsisartoq Arnaq Nielsen, podcastiliaminik siullermik saqqummersitseqqaartussanngorpoq.

Aallakaatitassiamini Nunatsinni partiit siulittaasui nalinginnaanngitsumik apeqqarissaarfiginiarpai, ilaatigut apeqqutit taakku marluk annerusumik paasisaqarfiginiarlugit.

Aammali oqaluttuarisaanermi nutaanerusumi qinersinerit soqutiginarnerpaat nunanilu tamalaani sammineqarnerpaat ilaat pillugu politikerinut nuimasunut tusagassiortutut sammisassaqarluassaaq.

Ullut ilaanni allaaneq ajorpoq anorersuarnera ulussaarsuartut sakkortutigilersartoq, Arnaq Nielsenilu aperigaanni ullunik qatsungasoqanngingajassorinartarluni.

- Nalunaaquttap akunneri tamangaasa sammisat allanngorarsinnaasarput. Nunanut tamalaanut tunngasunik apeqqutinik angisuunik oqallinnernit najukkamut tunngassuteqarsinnaasarlutik, maluginiakkani pillugit oqarpoq imalu itisiliilluni:

- Assigiinngitsorpassuit sammineqarput. USA oqallisigineqarpoq, namminiilivinnissaq, Danmarkimut Naalagaaffeqatigiinnermullu attaveqarneq, najukkami partiimut allamut nuuttut, ataaserlu partiiminit anisitaasimasoq. Soorunami „nalinginnaanerusut“aamma sammineqarput — soraarnerussutisiaqalernissamut katersuinissamut pisussaaffeqarneq, meeqqerivinni sulisut atugaat inuuniarnermilu atukkat.

- Arlalitsigut sunniisoqassaaq, kangianit (USA) kujataaneersumillu (Danmark), pissanganarlunilu takussallugu qineqqusaarnermi sammineqartut assigiinngitsut qineqqusaarnermut qanoq sunniuteqassanersut qinersinermilu inernerit qanoq ikkumaarnersut, Arnaq Nielsen akivoq.

Orsugiassiorfik

Politikimik tusagassiisartutut misilittagaqarluartutut, AG-mi atuartartunut qineqqusaarnermi pisut allaanerusunillu isummersornerit nalilersortarniarlugit akuersivoq. Sapaatip akunnerani kingullermi aallarniutigalugu allaaserisaq siulleq saqqummiupparput, sapaatillu akunnerini tulliuttuni, marsip aqqarnata tungaanut, qinersisartut krydsiliinissaasa tungaanut, allaaserisat saqqummertassallutik.

Arnaq Nielsenimut isumaqatigiissutaavoq, partiilersorluni politiki pineqarani, pingaarnerusutulli oqallisigineqartut sammineqartassasut.

– Maannakkorpiaq suna oqallisaanerpaava?

- DR-ip kuulti qaqortoq pillugu piviusulersaarusiaa qineqqusaarnermi qaartartutut qaarpoq. Maannamut allarpassuit oqallisigineqartarsimapput, DR-illi piviusulersaarusiaa kikkunnit tamanit oqallisigineqarpoq. Ilasa mamiatsaatigaat. Ilaasa piviusulersaarusiaq tupaallaatiginngilaat, tamannami ilisimaneqartuarnikuummat. Maannali qanoq kaaviiaartitaqartigisimanerannut kisitsisit saqqummiunneqarput. Taamaattumik qisuariartorpassuaqarpoq.

- Tamannali partiit avissaartuussutiginngilaat?

- Aap, tamanna arlaatigut ataatsimoorfigineqarpoq, isumaqarpungalu kikkut tamarmik pissangallutik utaqqigaat, qinersisoqareerpat Naalakkersuisut Danmarkimut tunngatillugu qanoq qisuariassanersut. Maannakkorpiaq aamma inuppassuit ministeriunerup Mette Frederiksenip oqaaseqarfigisimanngimmagu maluginiarpaat, Arnaq Nielsen oqarpoq.

- Aningaasaqarnermut professorit piviusulersaarummi kisitsisit kukkusut atorneqarnerannut qallunaat kalaallillu tusagassiiviini issuarneqarput?

- Aap, maluginiarparali tamanna ingammik qallunaat tusagassiorfiini oqallisigineqarluartoq.

Maani oqallisigineruaat Danmarkip Nunatsinnit pisuussutinik annissuisimanera, aningaasat qanoq amerlatigisut pineqarnersut pivallaarnagit, Arnaq Nielsen akivoq nangillunilu:

– Inuit ima aperisarput: Danmarki taamatut misigisaqarsimagaluarpat qanoq pisoqarsimassagaluarpa – tassa nuna alla Danmarkip pisuussuterpassuinik annissuisimagaluarpat?

- Danmarkimi tusagassiorfiit maanna iliornermissut qisuariarsimassagaluarnerlutik, qallunaanik immikkut ilisimasalinnik mamiatsassimasorpassuarnik apersuissagaluarpat.

Inuit aamma oqallisigisarpaat siornatigut allatut qanoq iluanaaruteqartoqartarsimassanersoq, assersuutigalugu aalisakkanik suliffissuarni aatsitassarsiorfinnilu allani, Arnaq Nielsen akivoq.

Sinerissamut

Inuit amerlanersaasa oqallinnerit inoqatinut attaveqaqatigiittarfitsigut malinnaaffigisartagaat malinnaaffigisarpai.

- Politikerit tassani misigisarput nunamut tunngallutik oqalussinnaallutik aamma tusagassiortunit apersorneqartarnerminnit toqqaannarnerusumik oqaaseqarsinnaasarlutik. Siornatigut tamanna annerusumik Facebookimi pisarpoq, maannali TikTok pingaaruteqarluinnalerluni. Qinikkat TikTokimi naatsunik oqariartuuteqartarlutik qinersisartunut qanillisarput.

- Qinersisartulli aamma alloriarfissatik maluginiartariaqarpaat. Soqutigisaminnik aalajangersimasumik takutitsippata, taava neqeroorutigineqartut amerlanerulissapput, Arnaq Nielsen oqarpoq.

- Isumaqarpit qinersisartut amerlanerusut qinersiartornissaannut inoqatinut attaveqaqatigiittarfiit iluaqutaasinnaasut?

- Aap, qarasaasiakkut isummanik siammarterisartut tamatumani allatut iliuuseqarsinnaapput. Soorlu aamma maluginiarpara isumaqartoqartoq partiit siuttui maannakkut ataatsimoortariaqartut inoqatinut attaveqaqatigiittarfitsigut ataatsimoorlutik qinersisartut marsip aqqarnani qinersiartornissaannut kajumissaarlugit.

- Ilimagineqartutut qinersineq manna ima pingaaruteqartigaaq, qinersiartortut amerleriarnissaat ilimagineqarluni. Sapinngisamilli amerlanerpaat qinersiartornissaat qulakkeerneqartariaqarpoq. Inuiaqatigiinnik inuinnaat naalakkersueqataanerannik tunngaveqarluni ingerlasuni tamani qinersiartortut amerlanissaat kissaatigineqartuaannarpoq.

Arnaq Nielsenip sapaatip akunnerata siuliani qineqqusaarnermi podcastimik aallakaatitsisarnissani pilersaarusiorpaa, partiillu siuttui apersorneqarnissaannik isumaqatigiissuteqarfiginiarlugit oqaloqatigisimallugit. Partiit siuttuisa oqaatigaat qineqqusaarlutik sinerissamut angalanissartik pilersaarusioruttuleritsik.

- Qineqqusaarnissaminnut taamaallaat sapaatip akunnerinik tallimanik piffissaqarmata, angalanissaminnut pilersaarutaat allanngortikkuminaatsut, silap allanngorarneranit eqqugaasinnaanerat ernumanartoqarsinnaavoq. Tamanna qinersinissami aamma pissanganartuuvoq, Arnaq Nielsen qungujulluni oqarpoq.