Ittoqqortoormiit
borgmesteriat kingulleq Erling Madsen, 66-inik ukiulik naalagaaffiup
namminersorlutillu oqartussat sinaakkutitut isumaqatigiissutaannik, Nerlerit
Inaannut illoqarfiup avinngarusimasup avannamut kitaaniittumut taartissatut
nunap immikkoortuani mittarfimmik danskit akiliuteqarnissaannik aamma
imaqartumik nuannaaruteqarlunilu neriulluarpoq.
– Illoqarfimmi qummoroortartut sinneqarsimasuuppata nutaarsiassaq
nuannaarutigalugu qummoroortartorsimassagaluarpunga.Inuiaqatigiiuvugut
piniartut tulluusimaartut, illoqarfimmik 100-nngortorsioqqammisut, mittarfillu
takornariartitsinermillu ineriartorneq piniarnermut inuussutissarsiornermut
tapertaanissaa, siunissami aamma illoqarfik nalliuttorsioqqissappat
pingaaruteqarpoq, Erling Madsen Sermitsiamut oqarpoq.
Ittoqqortoormiit
borgmesteriat kingulleq Erling Madsen, 66-inik ukiulik naalagaaffiup
namminersorlutillu oqartussat sinaakkutitut isumaqatigiissutaannik, Nerlerit
Inaannut illoqarfiup avinngarusimasup avannamut kitaaniittumut taartissatut
nunap immikkoortuani mittarfimmik danskit akiliuteqarnissaannik aamma
imaqartumik nuannaaruteqarlunilu neriulluarpoq.
ITTOQQORTOORMIIT SAMMINEQARTOQ
Ittoqqortoormiini umiarsualivik tulattarfimmut
ikkattumut maanna atorneqartumut taartaasussaq ukiorpassuarni kissaataavoq.
Ilaatigut Royal Arctic Linep ukiumut marloriarluni tikittarnerani nioqqutissat
nunamukaattarneri ajornakusoorpoq; ilaatigullu nunarsuit takornariartaatit
nunatta kangiata avannaanut ilaasuminnik isumannaatsumik
niutitsiffeqarsinnaanerat ajornakusoorpoq. KNI Pilersuisoq Ittoqqortoormiini
umiarsualiveqarnermi oqartussaasuuvoq.
Naleqqameersup Mette Arqe-Hammekenip Ittoqqortoormiini umiarsualivik
aalajangiiffigisassatut siunnersuutikkut nunatta kangiata avannaani
illoqarfimmi avinngarusimasumi umiarsualivivimmik pilersaarusiornissamik
saqqummiussinissamik peqqusisumik, Inatsisartunut oqaluuserisassanngortippaa.
Pilersaarut kingusinnerpaamik 2026-mi ukiaanerani ataatsimiinnermi
piareerneqarsimassaaq. Naalakkersuisulli naqqaneertariaqanngillat.
Umiarsualivinnut immikkoortumut pilersaarut 2017-27 umiarsualivinnik
assigiinngitsunik misissuiffiuvoq, assersuutigalugu talittarfeeqqat imaluunniit
umiarsualiviit assigiinngitsunut atorneqarsinnaasut. Ittoqqortoormiilli
pingaarnersiuinermut ilaatinneqanngillat.
Ittoqqortoormiini umiarsualivimmik pilersaarusiorneq 2 – 3 million koruunit
missaannik akeqassasoq Mette Arqe-Hammekenip missingerpaa. 2022-mut
aningaasanut inatsimmi Maniitsumi umiarsualivimmik iluarsartuussinissamik
pilersaarusiornerup 3 million koruuninik akeqartussatut missingerneqarnera
tassunga sanillersuunneqarsinnaavoq .
Mette Arqe-Hammekenip aalajangiiffigisassatut siunnersuutaa novembarip
sisamaani siullermeerneqassaaq, februaarillu aqqaneq aappaanni
aappassaaneerneqassaaq.
kurt@sermitsiaq.gl
– Illoqarfimmi qummoroortartut sinneqarsimasuuppata nutaarsiassaq
nuannaarutigalugu qummoroortartorsimassagaluarpunga.Inuiaqatigiiuvugut
piniartut tulluusimaartut, illoqarfimmik 100-nngortorsioqqammisut, mittarfillu
takornariartitsinermillu ineriartorneq piniarnermut inuussutissarsiornermut
tapertaanissaa, siunissami aamma illoqarfik nalliuttorsioqqissappat
pingaaruteqarpoq, Erling Madsen Sermitsiamut oqarpoq.
Erling Madsen kommunit kattussuunneqannginneranni 2005-mit 2009-mut
Ittoqqortoormiini borgmesterit kingullersaraat, ukiunilu sisamani taakkunani
mittarfittaarnissaq ilungersuutigaa. 2007-mi illoqarfiup anguniakkani
angungajavippaa: Kommuni mittarfiliornissamik suliniummik ineriartortitsinermik
ingerlatsivoq, Islandimiorlu sanaartornermik ingerlatsisoq 106 million
koruuninik neqerooruteqarluni suliariumannittussarsiornermi ajugaavoq.
Kommunalbestyrelsip pakatsissutigeqisaanik Inatsisartut Naalakkersuisullu naaggaarput.
Ullumikkut mittarfik asfaltimik qalligaq 799 meterisut takissusilik 329 million
koruuninik akeqartussatut missingerneqarpoq.
– 00-kkut naalernerannili mittarfittaarsimasuugutta nutsernerujussuaq
pinngitsoortinneqarsimasinnaagaluartoq, Erling Madsen naliliivoq.
Kalaallit Nunaanni Naatsorsueqqissaartarfiup kisitsisaataasa kingulliit
Ittoqqortoormiit juulip aallaqqaataani 334-nik innuttaqartoq takutippaa –
taamaalilluni innuttaasut 2006-p kingorna 205-nik ikileriarput. 2009-mi
kommunit kattussuutsinneqarnerisa kingorna inuerukkiartorneq annertusivoq;
tamannalu minnerunngitsumik angallassinikkut suliffissaqartitsinikkullu
periarfissat ajornakusoornerannik patsiseqarpoq.
– Ikinngutikka nunaqqatikkalu suliffissamik meeqqamillu ilinniarnissaannut
periarfissanik piffinni allani ujaasillutik illoqarfimmit aallarsimasut
amerlasuut oqaloqatigisarpakka. Taakku illoqarfiup qanittuani tikikkuminartumik
siuariartortitsisumillu mittarfeqalerpat Ittoqqortoormiinut nuussinnaalluarput.
Naak innuttaasut annertuumik ikileriaraluartut, taamaattoq siunissamut
toqqammavigissaarpugut. Suliffeqarfiit arlallit danskinit sanaartornermik
ingerlatsisunit aallartinneqarput, ullumikkulli taakku inuusuttatsinnit
ingerlanneqarput. Taamattaarlu illoqarfik tunitsivitsigut
periarfissaqalerlunilu tikikkuminarnerulerpat, piniarnermi, aalisarnermi
takornariartitsinermilu annertuumik siuariarnissamut periarfissaqartoq, Erling
Madsen oqarpoq.
– Ittoqqortoormiini mittarfik ukiut ingerlaneranni arlaleriarluni
pilersaarusiorneqartarpoq, ilaatigut mittarfinnik pilersaarussuarmi.
Tamatigulli Ittoqqortoormiinut ugguarnaqisumik pilersaarutinit peerneqartarpoq. Sinaakkutitut pilersaarut nutaaq ilisimanngilarput, Ittoqqortoormiilli
siunissaat neriulluaatigissallugu toqqarpara. Nannutulli toquusaqqasimavugut,
mittarfillu illoqarfimmut qanittumiittoq piniarnermut inuussutissarsiornermut
pisariaqartumik ilapittuutissamik pilersitsisinnaavoq, illoqarfimmik
uumatitsisinnaasoq.
Mittarfiup Ittoqqortoormiini ineriartorneq killup tungaanut saatissinnaagaa
Erling Madsenip upperilluinnarpaa.
– Nunatta Kangiata avannaanut isaaffissuuvugut, innuttattalu takornariat,
ilisimatusartut sakkutuullu angallassinnaavaat. Ima neqeroorutissaqartigaagut,
allaat nunatta karsia takornariat, akileraarutit akitsuutillu amerlinerisigut
isertitsisinnaalluni, Erling Madsen Nuummi nunatta politikeriinut
saaffiginnilluni oqarpoq.
Takornariartitsineq ilapittuutitut
Kommunimi qinikkatut atuunnermi kingorna Erling Madsen piniarnermut
nakkutilliisuusimavoq, sulinerminilu Ittoqqortoormiini piniarnermik
inuussutissarsiorneq qanimut malinnaaffigaa. Piniarnermik inuussutissarsiortut pisassiissutit sukaterneqariartornerat
tunitsiveqarnermillu periarfissat matoorarneqarnerat ilutigalugu ikiliartorput.
Piniartut sinneruttut piffimmi angalatitseqatigiiffik Nanu Travel aqqutigalugu
takornariartitsinikkut piniariartitsinikkullu isertitaminnut
ilapittuuteqartarput, Islandikkoorlunili Nerlerit Inaannut aqqusaarluni
akitsorsaataasumik piffissartornartumillu Ittoqqortoormiit tungaannut
angalanermi uiarterisarneq, takornariartitsinerup
siuariartornissaanut aporfiliisarpoq. Akerlianik Kangerluk sikuerussimatillugu
umiarsuit takornariartaatit tikittartut amerliartorput, piffimmili
takornarialerisut takornariat illoqarfimmik nunarsuarmilu kangerluit
annersaanni misigisassarsiorlutillu unnuiffinni inuinnarnilu unnuisartut
kajumigineruaat. Ingerlatseqatigiiffiit arlallit hoteliliornissaq
siunertaralugu Erling Madsen attavigisarpaat, angallannikkulli pissutsit suli
paasinarsinnginnerisa manna tikillugu tigussaasumik pilersaaruteqannginneq
kinguneraat.
Timmisartunut annernut inissalik
Allat assigalugit Erling Madsenip mittarfissamik pilersaarut sinaakkutitut
isumaqatigiissut pillugu tusagassiuutinut nalunaarummit, ministeriunermit Mette
Frederiksenimit Naalakkersuisullu Siulittaasuannit Jens-Frederik Nielsenimit
marlunngornermi ulloq 16. september tamanut nalunaarutikkut taamaallaat
ilisimasaqarfigaa.
– Tusagassiuutinut nalunaarutip kingorna sapaatit akunneri sisamat
qaangiunneranni suliniummut siunissatsinnut sunniuteqarsinnaasumut suli
ilisimasaqanngilagut, Erling Madsen oqarpoq.
Ineqarnermut Attaveqarnermullu Naalakkersuisoqarfik 2020-mi nalunaarusiamik
illoqarfiup nunaqarfiusimasullu Uunartup akornanni 799 meterimik asfaltimik
qallikkamik mittarfiliornissamik kaammattuuteqartumik saqqummiussivoq.
Isumaqatigiissummut nutaamut danskit naalagaaffiannit aningasalersorneqartumut
atatillugu, mittarfik maanna nunatta kangiata avannaanik alapernaarsuinerup
annertusarneranut kaputartuunneqarpoq.
Erling Madsenip piniarnermi nakkutilliisutut Ittoqqortoormiit eqqaa
ilisimaarilluarpaa.
– Illoqarfiup Uunartullu akornanni mittarfimmik 799-imit 1.199 meterimillu
takinerujussuarmik sanaartortoqarsinnaavoq. Tamanna
ajornartorsiutaanngilluinnarpoq, mittarfillu sakkutuut timmisartunit annernit
inuinnarnillu angallassinermut atorneqarsinnaasoq takorloorluarsinnaavara.
Mittarfik imminut napatittoq sullissinermut isumaqatigiissutinut Nerlerillu
Inaannik ammatitsinermi inuiaqatigiinnut sipaaruteqartitsisinnaavoq,
peqatigisaanillu Ittoqqortoormiini suliffissanik pilersitsilluni, Erling Madsen
oqarpoq.
.
