Pilluarnerujussuaq tupaallannerlu

Venedigimit uteqqammerpoq, Danmark sinnerlugu nunarsuarmi eqqumiitsulianik saqqummersitsinerit akimanersaanni Venedig Biennalen 2024-mi peqataareerluni.

Inuuteq Storch assiliisartutut ilinniarsimasoq assigiinngitsunik saqqummersitsisimasoq tulliani sunik suliniuteqarniarnerluni oqaluttuarpoq. Tamannali kingusinnerusukkut. Inuk assiliiviup tunuaniittoq paasiniaavigilaaqqaariartigu.

Inuuteq Storch februaarip 28-ani Sisimiut peqqissaaviani 1989-imi inunngorpoq. Torrafirsimi, qungujulluni oqarpoq.

Anaanagaa Aagga Berthelsen tagiartuisartoq ataataraalu Jan Storch Sisimiuni iffiorfik J-S Konditori Tiggalioarfimmik piginnittoq. Inuuteq Storch marlunnik qatannguteqarpoq akulliullunilu.

Inuuteq Storchip Sisimiuni peroriartornermini ilaquttani attavigisorujussuuai qanittumik attaveqarfigalugit.

- Aataakkunniittupilussuuvugut illortaarpassuavullu peqatigalugit. Pinnguartaqaagut, kamaattuusaartarluta, qiasaqalungalu eqqaamavara, Inuuteq Storch illarluni oqarpoq.

- Eqqaamavara ikinngutigilluakkannik ikinnguteqarlunga, ullaakkut angummi apanngitsooraangani qiasartumik. Eqqaamavaralu kukkukuuaqqat uummataannik ulloqeqqasiortarluta. Anitsiarnerit nuannareqaakka, ikinngutikka peqatigisinnaagakkit, oqaluttuarpoq.

Inuutip matematik nuannarinerpaavaaa, angisuunngoruni timmisartortartunngorniarami imaluunniit ingeniøri. Tamatuma saniatigut timersortupilussuuvoq. Arsaattarpoq imaluunniit skateboarderluni snowboarderlunilu.

Apersortereerluni skateboard snowboardilu silarsuaata ilagaat inituut. Sisorarnikkulli aamma sammiviit allat takusinnaavai.

- Isumassarsiullaqqissut silarsuaanneersunik aamma ikinngutitaartorpunga. Isumassarsiorneq tiguartiffigilluinnarpara, oqarpoq.

Mikisuullunili titartaaneq nuannareqaa timmisartut kaavittullit pappilissamik sanasarlugit.

Meeqqat atuarfiata kingorna Inuuteq USA-liarpoq Californiami San Diegomi paarlaateqatigiinnermi ilinniartunngorluni, tassani nunat tamalaat oqaasiisa atuarfianiilerluni. 18-inik ukioqarpoq.

- Tuluttut ilinniarpunga nunarsuarmillu tamarmit atuaqateqarlunga. Nunarsuarmi angalaarnissara takorluugariuarsimavara, taamaattumik uannut tulluaqaaq, oqarpoq.

Illoqarfimmi Manerassuarmut sineriaqartumi kulturimut qitiusumi silarsuaq allarluinnaq ilisimalerpaa, tassani Canadamiiit Schweizimillu ineqateqarluni.

Assiliivik siulleq

Ukiumi ataatsimi San Diegomeereerluni Inuuteq Storch Sisimiunut uterpoq tassani teknikkikkut ilinniarnertuunngorniarfimmi HTX-imit akuerisaalluni. Siunertaq: Ingeriøritut imaluunniit timmisartortartutut ilinniarnissaq.

- Ilinniarnertuunngorniarfimmi ikinngutima peqatiginissaat nuannarilluinnarpara. Klassemi quisaarisartuuvunga, aammali malussajallunga. Arraqqajaasarpunga, uteriitsuugama, qungujuppoq.

Ilinniarnertuunngorniarnermi nalaani ikinngutaata aperaa assiliivitoqqani Nikon pisariarerusunnginneraa malussaataa kigarneqarmat.

- Akuersitippaanga. Ataatagalu pisiarinissaanut upperinnilersillugu, illarluni oqarpoq.

Assiliivik pinnguarisalerpaa sumullu tamaanga angalaaruttarlugu. Qanoq ilinngitsoq klassimiinneq qasunarilerpaa, teknologi IT-lu pillugit allattaavia assilisaminik aaqqissuussanik taarserneqarluni.

- Naggataagut ima assilisaqartigaanga saqqummersitsisinnaanngorlunga. Taseraliliarpunga isumaqatigiissuteqarfigalugulu, oqaluttuarpoq.

Inuuteq Storchip meeraallunili ileqqaakkani tamaasa tiguai 21-nillu ukioqarluni Sisimiuni kulturikkut illorsuarmi Taseralimmi saqqummersitseqqaarluni. Tassanngaaniillu ingerlarsulerpoq.

Inuuteq Storchip HTX naammassivaa ukiumilu ataatsimi atuanngiffeqarluni.

- Taamanikkut Taseralimmi pisortap Arnajaraq Støvlbækip siunnersuutigaa Danmarkimi assiliinermut ilinniarfimmi Fotoskolen Fatamorganami ilinniarnissamik qinnuteqassasunga, taamaaliorpunga akuerisaallungalu.

Sulili ingeniørinngornissani imaluunniit timmisartortartunngornissani kissaatigaa. Assiliinermillu ilinniarfik ilinnianngiffeqarneranut tulluarpoq. Københavniliarpoq Lyngbymilu ingeniørinngorniartut ilaanni kollegiami inissarsilluni.

- Pitsaanerusinnaanngilaq, ingeniørinngornissarami suli kissaatigaara. Ilisimanngilara inuunerma aqqutissaa allarluinnarmiittoq, oqarpoq.

Inuuteq Storchip assiliinermik ilinniarfik nuannarilluinnarpaa, misigisimalluni assiliineq imminut inuiaqatigiinnullumi qanoq pingaartigisoq.

- Fotoskolen Fatamorgana ilinniarnermi ilaani pingaarnerpaatut isigaara, imminullu aamma ilinniarpunga. Paasilerpara assiliineq qanoq inuiaqatigiinnut pingaartigisoq, assersuutigalugu nutaarsiassat inunnut apuukkuminarnerusarput asseq alutornaraangat assillu tiguartinnartut atorlugit nerisassanik toqqaagajuttarluta. Uagullu kalaallit assinik pingaartitseqaagut, qaqqavut ilusaat malillugit atsertarlugit, qaqqamilu soqarnersoq, nassuiaavoq.

Inuuteq Storchip peroriartornerani angajoqqaavi assiliikulasarput, meeqqallu assiliivik attoqqusaanngilaat.

- Assiliivik soqutiginarnipilussuanngorpoq pinnguareqqusaanngimmat, oqarpoq.

Ukiumi ataatsimi assiliinermut ilinniarfimmeereerluni Sisimiunukaqqippoq. Nammineq oqarneratuut ’forever homeboyiuvoq’.

Illoqarfik sininngisaannartoq

Inuuteq Storchip assiliinermut ilinniarnini ingerlatiinnarpaa New Yorkimilu ”International Center for Photography” qinnuteqarfigalugu. Tamatuma tungaanut sumi tamaani sulivoq illoqarfigisaminilu Sisimiuni.

- Siunertaasimagaluarpoq ukiumi ataatsimi angerlarsimassasunga, New Yorkimili ilinniarnissannik akuerisaagaluarlunga Namminersorlutik Oqartussanit tapiiffigineqanngilanga. Tamannali qinnuteqarfigiuarpara ukiullu pingasut qaangiummata – kiisami – akuerisaallunga, oqarpoq.

Ingeniørinngorniarnissamik takorluugai suujunnaarput, maannalu assiliisartunngorusuppoq. Maanna illoqarfimmut sininngisaannartumukalerpunga assiliinerup kulturikkullu ilinniarnerit nunarsuarmi siuttut ilaanni.

- Inissarseqqaarnanga New Yorkiliarpunga. Aallartariaqarama! Qujanartumik New Yorkip tungaanut timmisartorninni inissamik nassaarpunga, Inuuteq Storch oqaluttuarpoq, anaanani oqarfigisimallugu inissaminik nassaanngikkuni tupermik pisiumaarluni.

Taamaattuuvoq. Uteriitsoq aalajangersinnaassuseqartorlu.

Inuuteq Storch Brooklynimi najugaqalerpoq pitsaanerpaamillu inuulluni.

- Eqqumiitsuliortutut New Yorkimi najugaqarneq ingasannerpaavoq. Ullut tamarluinnaasa saqqummersitsisoqartarpoq, nunarsuarmillu tamarmit nerisassaqarluni. Nunanit tamalaaneersumik ikinngutitaarpunga illoqarfimmilu uannut tulluartumi inuullunga. New York avataaniit peqqarniikkunarsinnaavoq, uummaterujussuaqarporli. Soorlu uagut Sisimiormiut, qungjuluuni oqarpoq.

Ukiumi ataatsimi New Yorkimeereerluni Inuuteq Storch ilinniakkani ilallugit Sisimiunut angerlarpoq.

Tamatuma kingornagut atuakkiani siulleq ”Porcelain Souls” 2018-imi saqqummersippaa, tassani angajoqqaami assiisivii misissorsimallugit 1960-ikkunni 1980-ikkunnilu inuunerat pillugu assinik allakkanillu nassaarluni. 29-nik ukioqarpoq.

- Uagut kalaallit nammineq pilluta ilinniartinneqarneq ajorpugut, oqaluttuassartattalu ilarujussua allamiunit allanneqarsimalluni. Taamaattumik isumaliorpunga assit atorlugit nammineq oqaluttuassartarput oqaluttuariniarlugu, oqaluttuarpoq.

Inuuteq Storch assilisaminik arlalinnik atuakkiorpoq, soorlu 2022-mi ”Keepers of the Ocean” John Møllerillu suliai ”Mirrored” 2021-imi. 2009-miilli nunatsinni, nunani avannarlerni, New Zealandimi USA-milu saqqummersitsisimavoq.

Venedig biennale

Inuuteq Storch ukiuni arlalinni Sisimiut Københavnillu akornanni uteqattaarpoq, ikinngutigilluagaa Jakob Søvndal Københavnimi najugaqarmat.

- Saqqummersitsinerit assigiinngitsut takuniartarpakka silarsuarmilu tassani attaveqalerlunga. Atuakkiara nassarpara saqqummersitsisarfinnullu assigiinngitsunut takutillugu, taamaalillunga inuit taakku ilisarisimalerlunga, oqarpoq.

Inuuteq Storch arlaleriarluni Danmarkimi saqqummersitsisareersoq Statens Kunstfondip 2024-mi Venedig Biennalenimut atatillugu attavigaa.

- Eqqumiitsuliortutut toqqagaanissaq takorloorneqarsinnaanngilaq, pingaangaarmat. Tupaallallungalu tupaqaanga, Inuuteq Storch nuannaarluni oqaluttuarpoq.

Statens Kunstfondimit Venedigbiennalenimi Danmark sinnerlugu toqqarneqarpoq, siullermeertumillu naalagaaffeqatigiinni eqqumiitsuliortumik Atlantikup avannaaneersumik saqqummersitsinermi ukioq allortarlugu ingerlanneqartartumi toqqaasoqarpoq.

- Ataatsimeeqatigineranit angerlarama Jakobimut sianerpunga, ataatagalu qiangajavippoq. Oqaasissaaruppunga toqqagaaneralu upperiuminaatsillugu. Nuannaaqaanga tupaallallungalu, oqarpoq.

Tassanngaannaq annertuumik akisussaaffeqalerpoq.

- Maanna Kalaallit Nunaanni eqqumiitsuliornikkut nukittussuseq assiliisarnerullu ineriartornera nunarsuarmut tamarmut takutittussanngorpara. Ilaannikkut uippallilaartarpunga, aammali qilanaaqaanga, oqarpoq.

Venedigimi saqqummersitsinissamut atatillugu Inuuteq Qaanaaliarpoq.

- Tassaniinneq tupinnaqaaq. Nunasiaateqarneq kingusinnerujussuakkut Qaanaamut annguppoq, taamaattumik tassaniinneq tunissutitut ippoq. Uannut tulluaqaaq, saqqummersitsininni nunatta oqaluttuassartaa takutikkusukkakku, oqaluttuarpoq.

Saqqummersitsinera nunarsuarmi tamarmi tusagassiorfissuarnit soorlu The New York Timesimit, Forbesimit The Guardianimiillu allaaserineqarpoq.

- Neriuppunga tamanna naalakkersuinermik sulialinnut eqeersaataassasoq nunatsinni eqqumiitsuliortut qanoq pikkoritsiginerannik, qanorlu annertutigisumik periarfissaqarnerannik, Inuuteq Storch oqarpoq.

Soqutiginninneq amigaataasoq

Inuuteq Storchip neriuutigaattaaq peqataanera naalakkersuinermik suliaqartut eqqumiitsuliornerup silarsuaanik soqutiginninnginnerannut sunniuteqassasoq.

- Piffissaq kingullerpaaq atorlugu Naalakkersuisuvut nalunaarput peqataasinnaanatik, isumaqarpungalu tamanna nunatsinni eqqumiitsuliornerup pingaartinneqannginneranut takussutissaasoq, Inuuteq Storch oqarpoq, oqarnermisut siunnersuutigisimallugu Namminersorlutik Oqartussat Venedigbiennalenimut kalaallinik eqqumiitsuliortumik angalaqatigiinnik pilersitsissasut.

- Nunat tamalaat akornanni eqqumiitsuliortorsuarnit saqqummersitsinermut takusaasoqassaaq, periarfissatsialaagaluarporlu kalaallit eqqumiitsuliortut attaveqalernissaannik. Ajoraluartumilli piviusunngunngilaq, oqarpoq.

Maannakkorpiaq suliniummik nutaamik suliaqarpoq, toqqorsivinni sulineq nangillugu. Maannakkut Inuuteq Storch ilaqutariit toqqorsivianut ilorparnerussaaq, 1940-kkunni assit aatakkumi pigisaat nassaaralugit.

- Assilisanik atuakkanik saqqummersitsisaannarniarpunga Kalaallit Nunaata oqaluttuassartai oqaluttuaralugit, oqarpoq.