Julia Det Danske Hus i Palæstinap siunissaa qulakkeerniarlugu sulivoq 

Suliniaqatigiiffik Det Danske Hus i Palæstina Vestbreddenimi Ramallahmi inissisimavoq. 

Illup ukiuni 15-ni Palæstinamiut meerartaasa eqqumiitsuliorneq kulturillu aqqutigalugit nukittorsarnissaat sulissutigaa. Tassanilu Sermitsiami tusagassiortuusimasoq maannalu Københavnimi kandidatinngorniaq Julia Aka Wille, maannakkut suliffimmik misiliivoq. 

Ilinniaqatini peqatigalugu ilaatigut paasititsiniaaneq ”1000 for Palæstina”, danskit naalagaaffiannit aningaasaliissutit ukiup nikinnerani unippata, illup piujuaannarnissaanik qulakkeerinnittussaq sulissutigaa.

– Ukiortaartinnagu 1000-inik ilaasortartaarnissaq anguniarneqarpoq, taamaalilluni illup suliniarnera suliniutinillu tassani tapersersuineq ingerlaannarsinnaaniassammat.

Piffimmi suleqatigut tassaapput isiginnaartitsisarfiit, cikursinut atuarfiit, toqqorsiviit filmiliornermillu suliaqarfiit, meeqqat iliuuseqarsinnaanerannut periarfissiisut, Julia oqaluttuarpoq.

Taamatut suliniuteqarnikkut Palæstinamiut meerartaat inuusuttaallu eqqumiitsuliornermik kulturikkullu suliniutit aqqutigalugit oqariartortinneqartarput.

 – Tigusatut, inuiannik toqoraanerup nalaani ammillu qalipaataa aallaavigalugu immikkoortitatut inuugaanni, tamakku isumalerujussuusarput. Piffissaq meeqqat eqqumiitsuliorneq aqqutigalugu naqisimaneqarnatik oqariartorfigisagaat, meeraanermik taakkununnga misigititsisarpoq

 – taamatullu aamma Palæstinami amiilaartartut pineranni akunnialunni meeraasinnaasarput, Julia maanna nittartakkakkut naapiffinni paasititsiniaanermik ilaasortassanik qaammatikkaartumik Palæstinami Det Danske Husimut tapiisartussanik suliaqartoq oqarpoq.

Ilisimasaqarnerulernissamik kissaateqarneq

Suliniaqatigiiffimmi Det Danske Hus i Palæstinami sulinermi misiliisussarsiorneq Juliap nalaatsornikkut takuaa. Aallarnissaminulli aalajangernissani sioqqullugu eqqarsarujussuaqqaarpoq, danskimmi nunanut allanut ministereqarfiata Palæstinamut angalanissat tamaasa kiisalu Jerusalaap kangianut pisariaqanngitsumik angalanerit sillimaniarnikut annertuumik aarlerinartoqarnera pissutigalugu inassutiginngimmagit.

 – Tappavunnarnissaq akisussaassuseqanngitsuliornerunersoq annertuumik isumaliutigivara, naggataagulli Palæstinamik paasisaqarnerunissaq sunniuteqarluartumillu suleqataanissaq uannut pingaarneruvoq, Julia oqarpoq.

Ramallahliarnissaminut aalajangernermini ilisimasami misilittakkamilu atornissaat kissaatigaa. Sulinermi misiliinermini suliamut Palæstinamiut meerartaannut inuusuttaannullu pingaaruteqartumut ikiuutissaaq – pissutsillu atuuffiinit paasillugit.

 – Amerlasuut allat assigalugit Palæstinami susoqarnera qanittumi aatsaat eqqummaariffigilerpara. Ukiut kingulliit marluk Gaza annertuumik sammineqarpoq. Allagarsiussaq takugakku ilisimasaqarnerulernissamut periarfissaq sulissussinissarlu eqqarsaatigaakka. Tusagassiortutut attuumassuteqannginnissaq sungiusimaneqartarpoq, matumanili anguniagaq upperisara suleqataaffigaara, taanna oqarpoq.

Tiguagaanerup nalaani inuuneq

Julia Ramallahmi najugaqarlunilu sulivoq. Illoqarfik Palæstinamiut namminersortut inissisimaffigisaat illoqarfippassuartulli ittoq oqarluttuaraa – ulluinnaalli tiguagaasimanermik malugisaqarfiusarput. 

– Naak Ramallah tiguarsimaneqaraluartoq, allatulli illoqarfiuvoq. Cafénukartarpunga, timigissartarpunga ulluinnarnilu inuuneqarlunga. IDF-li – Israelimiut sakkutuui, ullut tamaasa takkuttarput pisiniarfinnillu, suliffeqarfinnik Palæstinamiullu angerlarsimaffiinik aserorterisarput, taassumalu illoqarfimmi ullut siulliit ilaat eqqaamavaa.

– Ullup qiteqqunnerani sakkutuut Ramallahp qiterpasissua saassuppaat, tamannalu nalinginnaasuunngilaq. Ullaaralaakkut unnukkullu takkuttarnerat nalinginnaasuuvoq. Ulloq taanna Ramallahmi inuit 60-t missaat aallaaneqarput. Tamatuma piffiup matuma allanit allaanerunera kiisalu Vestbreddenimi pisut maanna persutaaneruffiujartortut, annikinnerusumik nammineq aalajangiisinnaaffiusut Palæstinamiullu killimmik nikissinnaanerat takutippaa.

Vestbreddenimi piffiit allat aamma pulaarpai, taakkunanilu tiguagaaneq suli sakkortuneruvoq. 

–Hebronimi sumi tamani sakkutuut misissuisarput tassanilu Palæstinamiut ujaqqanik allanillu nunasisut milluutaannut illersuutitut aqqusernit ungalusaapput. Ammip qalipaataa aallaavigalugu immikkoortitsisoqarnera ersareqaaq, nunasisummi Palæstinamiullu najugaqatigiipput – silarsuarmili assigiinngitsorujussuarmi.

Ramallah Palæstinamioqarfiuvoq, illoqarfiulli avataani nunasisut sakkortuumik annertusaavigineqarput. Julia naapertorlugu sakkutuut saassussisarneri akulikilliartorput, Palæstinamiullu atugaat ajornarneruleriartorput – aamma Vestbreddenimi Gazatulli sammineqarpallaarneq ajortumi.

Ramallahmiinnerata aallaqqaata sakkortuvoq. 

– Misigissutsikkut sakkortoqaaq. Pissutsit paasiniarsarivakka, paasiuminaappulli. Palæstinami pisut nalinginnaasuusariaqanngikkaluarput, pisulli Palæstinamiut ulluinnaasa ilagaat, taanna oqarpoq.

Inuiaat ersiornermi neriuuteqarnermilu inuusut

Hamasip oktobarip arfineq aappaani 2023-mi Israelimut saassusinerata kingorna, kingornalu Gazami sorsuttoqarnerani pissutsit ukiuni marlunni aarlerinarsimapput. FN naapertorlugu Israelimiut Vestbreddenimi nunasinerat inatsisinik unioqqutitsineruvoq, 

Den Internationale Domstolillu tamanna nunat tamat akornanni inatsisinut akerliunera aalajangersarpaa. 2025-mi ukiakkut Israelip Hamasillu akornanni eqqisseqatigiinnissamik isumaqatigiissut 20-nik immikkoortulik sakkulersuukkunnaarnermik kinguneqartoq – eqqissaqatigiiffiunngitsorli - isumaqatigiissutigineqarpoq.

Palæstinamiut nutaarsiassaq eqqissiallallutik aarlerinertalimmillu tigugaat, Julia oqaluttarpoq.

 – Sakkulersuukkunnaarneq inuit oqiliallaatigaat, tamatumali eqqissinermik kinguneqarumaarnera arlaannaataluunniit upperinngilaa. Kikkut tamarmik Gazami toqutaasimasumik nalunngisaqarput. Palæstinamiut ima oqarfigaanga: ”Allaanngilaq kissassimaarniarluni qarlinnut quineq. ”Ataavartussanngitsoq nuannaarutigineqartarpoq.

 – Eqqisseqatigiinnissamik isumaqatigiissummi Vestbredden taaneqanngilaq, nunasisut taaneqanngillat, naak tamanna inatsisinik unioqqutitsisumik pigaluartoq. Allanngortoqarnaviannginneranik inuit misigisimapput. Qaqugu aallarteqqikkumaarnera kisiat aarlerigaat, Julia oqarpoq.

Palæstinami najugaqartut amerlasuut nunat tamat akornanni eqqummaarinneq qujamasuutigaat, peqatigisaanillu iliuuseqartoqarnanilu pillaaniartoqannginnera pakatsissutigigaat, taassuma misigaa. 

– Europami nunat amerlanerugaluttuinnartut Palæstina naalagaaffittut akueraat, tamannalu maani allanngortoqarneranik malitseqanngilaq. Inuit pillaalluni iliortoqarnissaa qinnutigaat. Nunarsuarmioqatigiit iliuuseqarnissaat kissaatigaat. Amerlasuut politikikkut oqariartuutit oqaasiinnartut isigaat, Julia oqarpoq.

Suunngitsoq

Amerlanerit Palæstinami susoqarneranik paasisaqarnissaat – tiguagaaqqanermilu manna ukiut 80-t missaannik pisumik oqaluttuamik itisiliinerunissaat, Juliap neriuutigaa. 

– Paasisaqarniarnerussasugut isumaqarpunga – 7. oktober 2023-p kingorna pisut kisiisa isiginagit, kingumulli uternerulluni takunninnissaq. Palæstina paasissagaanni oqaluttuarisaaneq paasineqartariaqarpoq, Palæstinamiunillu tusarnaarnerulluni, taanna oqarpoq.

Juliap Ramallahmi sulinermik misiliinermi affaa tikippaa. Tassaniinnerata siunissami sulerinissamik isiginninnera allanngortippaa.

 – Kalaallit Nunaannut angerlarusuppunga. Nunagaarami. Maaniinnermali suliamik pitsaanerulersitsinissamut periarfissiisumik suliaqarumanera takutippaa. Kalaallit Nunaanni suliassarpassuaqarpoq, taanna oqarpoq.

Palæstinami sulinini immaqa annertunerusumut ilaaginnartoq taassuma nalunngilaa. – Ilaanni suunngissorinartarpoq, suliamulli upperisamut suleqataaneq suli pingaaruteqarpoq, Julia Aka Wille oqarpoq.