Sulinngiffeqareernerup nuannersumik sunniutigisartagai ullut 43-t missiliorlugit qaangiukkaangata qaangiuttartut misissuinermi nutaami paasineqarpoq.
Amerikamiut tarnip pissusaanik ilisimasallit misissuinerit nunanit assigiinngitsunit 32-neersut sukumiisumik misissoqqissaarpaat. Sulinngiffeqarnerup sivisussusaa, sammisat sulinnginnerullu nalaani suliffiup eqqarsaatigineqartannginnera misissuiffigineqarpoq. Taakku inernerat piffissami sivisuumi sulinngiffeqarnissamik tunngavilersuutissaqqipput – periarfissaassappat.
Sulinngiffeqareernerup nuannersumik sunniutigisartagai ullut 43-t missiliorlugit qaangiukkaangata qaangiuttartut misissuinermi nutaami paasineqarpoq.
Amerikamiut tarnip pissusaanik ilisimasallit misissuinerit nunanit assigiinngitsunit 32-neersut sukumiisumik misissoqqissaarpaat. Sulinngiffeqarnerup sivisussusaa, sammisat sulinnginnerullu nalaani suliffiup eqqarsaatigineqartannginnera misissuiffigineqarpoq. Taakku inernerat piffissami sivisuumi sulinngiffeqarnissamik tunngavilersuutissaqqipput – periarfissaassappat.
- Sulinngiffeqarnerup iluaqutaasarnera ilimageqqaaraluakkatsinnit sivisuneruvoq, Georgiami ilisimatusarfimmi tarnip pissussaanik ilisimasalik ilisimatusartuutigisoq Ryan Grant oqarpoq. Taanna misissuinermi suleqataavoq.
Sapaatit akunnerini pingasuni, tassa aggustip 11-ata tungaanut, sulinngiffeqarsimagaanni taakkua sunniutai pitsaasut ullut 43-t atuuttarput, septembarillu 23-ata missaani qaangiutissallutik. Misissuineq nutaaq naapertorlugu sulinngiffeqareernerup sunniutai septembarip naanerani qaangiutissapput.
- Soqutiginarpoq, Roskildep ilisimatusarfiani psykologimi sociologimilu lektori Henrik Lambrecht Lund oqarpoq. Taassuma misissuinermi inernerit nutaat Videnskab.dk sinnerlugu misissorpai.
- Sunniutaa pitsaanerpaaq anguniarlugu misissuinerup inerneri sulinngiffeqarnitsinnut pilersaarnitsinni atorsinnaavavut.
Aammattaaq qanoq ililluni suliffimmut uteqqilluartoqarsinnaanersoq misissuinerit nutaat takutippaat.
Sulinngiffeqarneq sivisooq – suliartoqqinnissaq artornarnerusoq
2009-mi misissuinermi assingusumi ulluni 14-iniit 28-nut sulinngiffeqarnerup sunniutai uuttorneqarpoq. Sunniutit pitsaasut ulluni 43-niit 60-inut misissuinermi nutaami 2025-mi saqqummersumi tamanna sivisuneruvoq. Sulinngiffeqarnerulli sivisussusaa, qanoq imaqarnera qanorlu suliartoqqinnermi iluaqutaasinnaaneranut aalajangiisuusut ilisimatusartut erseqqissarpaat. Sulisut sulinngiffeqannginneranni, sulinngiffeqarneranni sulinngiffeqareernermilu akissutaat misissoriarlugit taama inerniliipput.
Aaku naliliinerat:
• Sulinngiffeqarneq sivisunerugaangat pitsaanerusumik sunniuteqartarpoq (sulinngiffeqarnerit misissorneqartut agguaqatigiissillugit ullunik aqqaneq-marlunnik sivisussuseqarput)
• Suliffiup eqqarsaatiginnginnissaa pingaaruteqartoq: 'Qasuersaarsinnaaneq' suliffiullu eqqarsaatiginnginnissaa, assersuutigalugu allagarsiat takunaveersaarlugit, ajunngitsumik sunniuteqarpoq
• Timimik atuineq sulinngiffeqarnermi kingornalu iluaqutaavoq (assassorneq, naatsiivilerineq, sikkilerneq, arpanneq, nalunnguarneq, aqqartartuuneq)
• Sulinngiffeqareernermit agguaqatigiissillugu ullut 43-t qaangiukkaangata sunniutit pitsaasut qaangiuttarput
• Kisianni: Sulinngiffeqarneq sivisunerullunilu iluataffiusimanerutillu suliartoqqinnissaq ajornakusoornerusarpoq. Ingammik qanoq iliornissamik malitaqanngikkaanni.
Siunnersuut: Aasaanerani sapaatit akunnerini pingasuni sulinngiffeqariarlutit ukiup sinnerani sivikitsumik sulinngiffeqartarit
Paasisat nutaat sulinngiffeqartarneq pillugu ilisimatusartup Einar Baldvin Baldurssonip torragai. Taanna Aalborgip ilisimatusarfiani tarnip pissusai pillugit lektoriuvoq, 1980-ikkunniilli qallunaat atugarissaarnerat pillugu sammisaqartuulluni. Misissuinermi paasisat taassuma suliaanut ilinniartitsissutigisartagaanullu »tulluarluinnarput«, oqarpoq.
Ilisimatusarnerit aallaavigalugit siunnersuutai aaku:
• Aasaanerani sapaatit akunnerini pingasuni sulinngiffeqariarlutit, sulinngiffeqarfissat sinneri ukiup sinnerani sapaatinut weekendinulluunniit atatillugit sivitsuutitut atukkit. Taamaasiornikkut sulinngiffeqarnerup sunniutai ukioq kaajallallugu atuussinnaapput.
• Sulinngiffeqarnermi timersorit imaluunniit eqqarsarnartunik sammisaqarit, assersuutigalugu aliikkutaralugu sammisaqarnikkut, taamaasiornikkut suliffik sunngiffillu oqimaaqatigiissarneqarsinnaapput
• Sulinngiffeqarneq pingasunngornermi aallartigut, marlunngornermilu suliartoqqillutit. Suliffimmiit suliffimmut ikaarsaarnerit ajornaannerussapput
• Aasaanerani sulinngiffeqarnissaq sioqqullugu sapaatit akunnerata naanissaa sioqqullugu kingornaluunniit sulinngiffeqarit.
Ullutsinni suleriaatsip aaqqissuussaanerani sulisut suliassaqarujussuartarnerat piumasaqaatillu annertusigaluttuinnarnerat eqqarsaatigalugu sulinngiffeqarnissaq pisariaqarluinnartuusoq Baldursson isumaqarpoq.
- Sulinngiffeqarnissaq pillugu aalajangiiniartarneq sulinermi aalajangiisarnermut assinguvoq.
Suiaassuseq, ukiut sumilu atorfeqarneq qanoq sunniuteqartarpat?
Kinaaneq sumilu suliffeqarneq sulinngiffeqarnerup sunniutaasa qanoq innissaannut apeqqutaasut ilisimatusartut marluk Videnskab.dk-mit oqaloqatigineqartut oqarput. Misissuinernit misissoqqissaakkanit nutaanit tamanna aamma paasisaqarfiugaanngilaq.
- Inernerit atuarnerani umeruaq atorlugu sulisunut tunngassuteqarput, Roskildip ilisimatusarfianeersoq Henrik Lambrecht Lund oqarpoq.
- Assersuutigalugu allaffimmiut sulinngiffeqarnerminni timersornertik qasuernarinerussagaat ilimanarluinnarpoq. Sanasulli sulinngiffeqarnertik atorlugu naatsiivimminni illuaqqiorunik sulinngiffeqarnerup sunniutai malugissaneraat qularaara.
Ukiut suiaassuserlu pillugit assigiinngiiaarneq Aalborgip ilisimatusarfianeersup Einar Baldvin Baldurssonip amigaatigaa.
- Arnat angutinut sanilliullutik suliartoqqinnerminni piumasaqaateqarfigineqarnertik eqqarsaatiginerusaraat misissuinerniit allaaniit paasinikuuarput.
- Illuatungaanili angutit soqutiginnginnerusarpaat, suliartoqqinnermilu arnanut sanilliullutik pikkunartorsiunnginnerusarlutik. Aammattaaq qanoq ukioqarneq sulinngiffeqarnerup sunniutai misigissagaanni apeqqutaasarput, oqarpoq.
