Nuuk apuuffissamut apuutinngilaq

Nuuk aasaq manna pisut pingaarutillit marluk angunissaannut periarfissaqarsimavoq, innuttaasulli ikiliartornerat pissutigalugu rekortit anguneqanngitsoorput.

Nuuk ukiuni kingullerni innuttaasut 20.000-inngornissaasa tungaanut ingerlaarsimavoq, naatsorsuutigineqarlunilu piffissami tamatumani anguneqarsinnaassasoq. Kommunip allaffiani innuttaasut amerliartornerat nakkutigilluarneqarpoq, innuttaasoq killissamik angusaqartussaq nalliussiniarlugu piareersimalluni. Naatsorsueqqissaartarfiulli kisitsisaataasa kingulliit takutippaat nunap illoqarfiisa pingaarnersaanni innuttaasut ikiliartortut: Ataasinngornermi juulip aallaqqaataanni Nuummi innuttaasut 19.772-iupput, siornalu ullormit tassannga 11-nik ikinnerullutik. Ikiliartornerannut pissutaavoq nunanit allanit nuuttut aamma toqusut nunatsinnut nuuttunit inunngortunillu amerlanerunerat.

Nuummi nunanit allanit nutsertorpassuit takuneqarsinnaapput, taakkuli amerlassusaat nunanut allanut nutsertunut sanilliullugit amerlavallaanngillat: Ukiup qiteqqunnerani Asiamiut 966-it nunatta illoqarfiisa pingaarnersaanni najugaqarput. Taakku annerusumik akunnittarfinni, neriniartarfinni sullissivinnilu sulisorineqarlutik.

Nunatta aposteliata Hans Egedep Nuuk 1728-mi tunngavilerpaa aamma ukiut sisamarpiaat qaangiuppata Nuuk 300-nngortorsiussaaq. Tamanna sioqqulluarlugu innuttaasut 20.000-inngorsimassanngippata, ajorluinnartumik pisaqarsimassaaq.

Taamaattorli 2030-mi innuttaasut 30.000-inngornissaannut suli ungasippoq, naak tamanna Kommuneqarfik Sermersuumi illoqarfiit pingaarnersaannut periusissatut ukiut arlaqanngitsut matuma siornagut politikikkut anguniagaagaluartoq.

Aamma tamanna immaqa angujuminaatsinneqassaaq...

Nr. 10.000-inngortoq nersorniarneqartoq

Nuup Kommuniani borgmesteri Peter Thaarup Høegh novembarip arfernanni 1980-imi kommunip allaffiani nutaami tusagassiortunik katersortitsivoq, tassanilu innuttaasoq 10.000-inngortoq ilisaritinneqarluni. Taamaalilluni paasinarsivoq taanna tassaasoq kigutit nakorsaat Frank Senderovitz, Qasigiannguanit Nuummut oktobarip 15-ianni 1980-imi nuussimasoq.

Taamanikkut kommunimut ilaapput Nuuk nunaqarfiillu Qeqertarsuatsiaat Kapisillillu. Nunaqarfiit taakku marluk ilanngukkaluaraanniluunniit Nuuk Kommunetoqqami innuttaasut suli marloriaatinngunngillat.

Nuuk ullutsinni 19.995-inik inoqarpoq, Qeqertarsuatsiaat 176-inik inoqarluni Kapisillillu 47-nik inoqarluni – innuttaasut katillugit 19.995-iullutik. Taamaalilluta kommunitoqqami innuttaasut marloriaatinngornissaannut innuttaasunik tallimanik amigaateqarpugut.

Taamaalilluni Nuuk Kommunemi innuttaasut 10.000-inngornissaannut ukiut 252-it atorneqarput, tassa 1728-mit 1980-imut, taamaattorli innuttaasut 10.000-it tulliuttut angunissaannut ukiut 44-t sinnernavianngilaat. Nuummi ineriartornerup Nunatta sinnerani ineriartorneq malittaraa. Nunatsinni juulip aallaqqaataanni innuttaasut 56.836-upput. Taakku apriilip aallaqqaataannit 30-nik ikinnerupput ukiullu ataatsip matuma siornanit 29-nik ikinnerullutik. Kalaallit Nunaanni inunngortut ukiup ataatsip matuma siornanit 193-inik ikinnerupput, Danmarkimilu inunngortut 123-nik ikileriarlutik 3.991-iupput. Ukiup ataatsip ingerlanerani Asiami inunngortut 1.396-init 1.677-inut amerleriarsimapput – 281-inik imaluunniit 20,1 procentinik amerleriarsimallutik.