Kalaalimineerniarfiit ullutsinnut naleqqutinngitsut

Aalisartut piniartullu pisaat kalaaliminernit piumaneqarluartut assigiinngitsorpassuit illoqarfinni nunaqarfinnilu kalaalimineerniarfinni nutaajutillugit tuniniarneqartarput, Sullissivik.gl-imilu paasissutissat naapertorlugit, kalaalimineerniarfiit ingerlanneqarnerat taakkunanilu eqqiluisaarneq, inatsisit atuuttut malillugit ingerlanneqarnerannut kommunit akisussaasuupput.

Inuussutissalerinermut Oqartussat Nerisassianik kalaalimineerniarfinni tuniniakkanik misissuineq ajorput, tuniniaasullu tuniniakkamik eqquiluittumiinnissaat nammineerlutik akisussaaffigaat.

Kalaalimineerniarfiilli amerlasuut ukiorpassuarni nutarterneqarsimanngillat, eqqiluisaarnermullu atortunik naammaginartumik peqannginnammata inuussutissaleriffigissallugit tulluutinngitsut iliuuseqartoqarnissaalu pisariaqartoq, Inuussutissalerinermik Ilinniarfimmi Inuilimi-mi ilinniartitsisoq aamma KNAPK-mi siulersuisuni ilaasortaq isumaqarput.

Piumasaqaatit sakkortuut

Inuussutissanik nersutillu nappaataannik inunnut tunillaassorsinnaasunik nakkutilliineq pillugu Inatsisartut peqqussutaat naapertorlugu, kalaalimineerniarfinni atortorissaarutit pisariaqartinneqartut pigineqarnissaat piumasaqaataavoq, inuussutissallu mingutsinneqannginnissaat siunertaralugu kalaalimineerniarfik eqqiluitsuutinneqarlunilu aserfallatsaalineqassaaq. Aammattaaq inuussutissanut ilitsivigineqartartut qaavi pitsaasuussapput, manissuullutik, asanneqarsinnaallutik atortussanillu toqunartoqanngitsunit sanaajullutik, inilu imermik immerneqarsinnaasumik naammattumik pilersorneqassaaq. Assannut asaffiusinnaasunik atortorissaarusersuisoqassaaq, eqqagassallu eqqiluisaarnissamut akornutaanngitsumik katersorneqarsinnaassallutillu piiarneqarsinnaassapput.

Ajornartorsiut siammasissoq

Illoqarfinni nunaqarfinnilu arlalinni kalaalimineerniarfiit nerisassanik tuniaavigissallugit tulluutinngilluinnartut, Kalaallit Nunaani Aalisartut Piniartullu Kattuffianni, KNAPK-mi siulersuisuunernut ilaasortaq aamma Kangaamiuni aalisartut piniartullu peqatigiiffianni siulittaasoq kiisalu nunaqarfimmi aqutsisuni ilaasortaq, Jens Meeraq Lyberth, oqarpoq.

- Kalaalimineerniarfinni eqqiluisaarnerunissaq pisisartut amerliartuinnartut piumasarisarpaat, eqqiluisaarnermullu atortut amigarnerat pissutaalluni pisisartut ilaasa aasakkut kiatseruttornerani pisiniarnissartik allaat kangujerineq ajorpaat.

- Kalaalimineerniarfiit ilai paarnaarsinnaanngillat, matoqqaneranilu qanoq atorneqartarnersut ilisimaneqarneq ajorpoq.

- Aammali amerlasuut imermik kuuginnartoqanngimmata imaaliallaannaq eqqiarneqarsinnaaneq ajorput, taanna oqarpoq.

Kangaamiuni kalaalimineerniarfik ammaannartuuvoq imeqarluni, taannali aqqusernup sinaaniimmat pujoralattarnera pissutigalugu, matoqqasunngornissaa Qeqqata Kommunianut iluatsinngitsumik saaffiginnissutigisimagaluarpaa. Kalaalimineerniarfimmi eqquiluisaarnissamut tunngatillugu suliniutit killeqarpallaarneri piffissami aggersumi kommunalbestyrelsinut qinersisoqarnissaanut atatillugu eqqartorneqartariaqartut, taanna isumaqarpoq.

Inuilimiit ilsimaneqartoq

Jensigne Ngaanga Sørensen Narsami Inuussutissalerinermi Ilinniarfimmi Inuilimi ilinniartititsisuuvoq, sinerissamilu kalaalimineerniarfiit amerlasuut eqquiluisaarnermut tunngatillugu suli annertuumik amigaateqartut ilisimagitsik taassuma oqaatigaa.

- Kalaalimineerniarfinni eqqiluisaanngippallaarneq eqqumaffigivarput aamma pisartut eqqumaffigigaat ilisimavarput, taanna oqarpoq.

Narsami kalaalimineerniarfik eqqiluisaarnermut akuerisaasunik atortoqarpoq, sinerissamili amerlasuut ammaannarlutillu imeqanngitsut iliuuseqarfigineqartariaqartut, taanna aamma isumaqarpoq.

Tuniniaaviit nutaaliaasut iluatsinngitsut

Illoqarfinni anginerusuni arlalinni kalaalimineerniarfiit nutaaliaasut kiassakkallu inuussutissalerinermut akuerisaasut pilersinneqarsimapput, taakkualu ilai iluatsittumik ingerlagaluartut, taamaattoq sumiiffiit ilaaani, soorlu Nuummi, iluatsissimanngilaq, ilaatigut kalaaliminernik tuniniaasartut illup atorneranut akiliuteqartinneqartarnerisa akerlerineqarnera pissutaalluni.

Assersuutigalugu Avannaata Kommuniani Ilulissat kalaalimineerniarfiani nutaaliaasumi atuinermut akiliuteqartoqarnera pissutaalluni kalaalimineerniarfik iluamik atorneqanngitsoq, teknikkimut pisortaagallartoq Natazia Nielsen paasissutissiivoq.

- Kalaalimineerniarfik atorluarneqanngilaq, inuillu attaveqatigiittarfiisigut tuniniaasut takussaanerusarput.

- Atuisut allatuulli 8 procentinik skat-imut akiliisarput, kalaalimineerniarfiullu ingerlanneqarneranut tapiutaalaarsinnaasumik 12 procentimik aamma akiliisoqartarluni.

- Assersuutigalugu kalaalimineerniarfiup ingerlanneqarneranut ukiuni kingullerni ukiumut 400.000 600.000 koruunillu missaani kommuni aningaasartuuteqarpoq – tassani 12 procentiniit isertitat ilanngaataareerlutik, taanna oqarpoq.

Tamatuma kingunerisaanik Ilulissani kalaalimineerniarfik maanna atortoq atorunnaarlugu takornarissanut allaffittut atorneqassasoq siunniunneqarpoq, kalaalimineerniarfillu ammaannartoq inatsimmilu piumasaqaatinut naammassinnittoq nutaaq 1 millionit koruunit missaanik akeqartussaq talittarfimmut qanittumi sanaartorneqassasoq siunniunneqarpoq. Kalaalimeerniarfittaassap ingerlanneqarnera ukiumut 100.000 koruunit missaannik akeqarnissaa naatsorsuutigineqarpoq.