Nalunaarutit nutaat sisamat amigaataasut

OBS: Allaaserisaq naqqinneqarpoq. Allaaserisami siullermik ilisimatitsissutigineqaraluarpoq nalunaarutit atulersussat Inatsisartut aalajangiiffigissagaat. Tamanna eqqunngilaq. Nalunaarutimmi Inatsisartunit suliarineqareermata Naalakkersuisunit nutaanit atulersinneqartussaapput. Kukkunerput ajuusaarutigaarput.

Inatsisartunut qinersisoqarnissaa pissutigalugu aalisarnermut inatsisip nutaap siorna akuerineqartup atuutilernissaa unitsinneqarpoq.

Qinersisoqarnissaa suaarutigineqaraangat siunnersuutit akuerineqanngitsut tamarmik atorunnaarsinneqartarput.

Aalisarnermut inatsimmut atatillugu nalunaarutit aamma taamaapput. Aatsaat qinersisoqareerpat Naalakkersiusunit nutaanit sulineq nangeqqinneqassaaq, taamaattumik aalisarnerup ukiuni aggersuni qanoq sinaakkuteqarnissaa suli ilisimaneqanngilaq.

Nalunaarutit sisamat amigaataapput

Nalunaarutit sisamat suli Naalakkersuisunit suliarineqarlutik akuersissutigineqarsimanngitsut Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoqarfik Sermitsiamut ilisimatitsivoq. Uku pineqarput:

1. Inuussutissarsiutiginagu aalisarneq pillugu nalunaarut

2. Tunisinermut usilersoqqinnermullu nalunaarut

3. Saniatigut pisassiissutinik nalunaarut

4. Misileraalluni aalisarneq pillugu nalunaarut

Qulequttat taaneqartut inaarutaasumik taama isikkoqarnissaat, paasissutissallu taakku naalakkersuisooqatigiit politikkikkut kissaataannut attuumassuteqartut Naalakkersuisoqarfimmi immikkoortortaqarfimmi pisortap Thomas Rassingip Sermitsiamut akissummini erseqqissarpaa.

Naalakkersuisut nutaat sulinertik aallartippassuk nalunaarutinut nutaanut siunnersuutit tamanut tusarniaassutigineqaqqaartariaqarput, tamannalu aatsaat ukiaru pisinnaavoq.

Aalajangersakkat piffissaq kingulleq atorlugu akuerineqartut

Múte B. Egedep februaarip sisamaani qinersisoqarnissaanik suaaruteqannginnermini aalisarnermut inatsimmut nalunaarutit pingasut siulliit ullormi tassani naammassineqarput. Tassaapput aalisarnerup teknikikkut iluarsartuussivigineqarnera pillugu nalunaarut, pisassiissutit niuerutigineqarsinnaasut nammineq pigisat kiisalu aalisarsinnaanermut akuersissutit pisassiissutillu pillugit nalunaarut.

Aalisarnermut inatsisip immikkoortortaani aalisarnerup teknikikkut iluarsartuussivigineqarnera pillugu nalunaarut, aalisarnerit aalisarnermi pisassiissutit niuerutigineqarsinnaasut pillugit aaqqissuussamiittut pillugit nalunaarut aamma aalisarsinnaanermut akuersissutit pisassiissutillu pillugit nalunaarut pineqarput. Nalunaaru apriilip aallaqqaataani 2025-mi aatuutilissaaq. Aalisarnermi pisassiissutit niuerutigineqarsinnaasut pillugit aaqqissuussamiittut, PNNP malillugu aaqqissuussaq, aalisagaqatigiinnik ataasiakkaanik pisassiissutinik nammineq pigisanik tunniussinermi naatsorsueriaaseq malittarisassiorneqarpoq.

Nalunaarutip aamma ingerlatsisut akornanni pisassiissutinit pigisanik niueruteqartarneq pillugu malittarisassiorneqarpoq, tassungalu ilaalluni nuunneqartussatut kissaatigineqartut minnerpaaffissaat allaqqavoq. Missingiummi ingerlatsisut siunnersuummi atuisussaatitaanermik malittarisassamik eqqortitsinngitsut pinngitsaaliissummik tunniussisarnissaat aamma malittarisassiorneqarpoq, aalisarneq pillugu inatsimmi allassimasutut. Nalunaarut marsip aallaqqaataani 2025-mi atuutilissaaq.

Aalisarsinnaanermut akuersissutit pisassiissutillu pillugit nalunaarutip pingaarnersaat, Aalisarsinnaanermut akuersissutinik pisassiissutinillu aalajangersaasarneq agguaassinerlu pillugit aalisarnermut inatsimmi qanoq aalajangersaasoqartoqarnersoq sukumiisumik oqaatigineqanngilaq.

Nalunaarummi aalisagaqatigiillu pillugit nalunaarutit aammalu aalisarsinnaanermut akuersissutit pisassiissutillu pillugit nalunaarutinik eqikkaanerulluni. Akuersissutip tunniunnissaanut aamma pisassiissutit pillugit atortunut aalajangersakkanut atuutereersunut tunngatillugu nalunaarummi allassimasut annertunerusumik allanngunngillat. Nalunaarut 1. april 2025-mi atuutilissaaq.

Sivisuumik sakkortuumillu oqallinneq

Aalisarnermut inatsit nutaaq siorna maajip 16-iani akuerineqarpoq ukiortaamiilu atuutilersinneqarluni. Aalisarnermut inatsit ukiorpassuarni oqallisigineqangaatsiarsimavoq, ilaatigut oqallinneq sakkortuallaarsimasarluni, tassani isumaqataanermut isumaqataannginnermullu tunngavilersuutit anorersuartut sakkortutigisumik oqaatigineqapallattarput.

Inatsisartuni inuiaqatigiinnilu oqallinnerni inatsisissatut siunnersuummi pisassiissutit qaffasinnerpaaffilerneqarpata kingunerisassaat, Royal Greenland A/S-ip Namminersorlutik Oqartussanit pigineqarnera, pisassiissutinik piginnittunut aningaasaliisunullu piumasaqaatit, pisassiissutinik atuinermut piumasaqaatit TAC-nillu (katillugit pisassiissutigineqarsinnaasut) aalajangersaanermi piujuartitsinermut najoqqutassiat.

Inatsisip kingunerisaanik suliffissuit matuneqarumaartut aalisarnermilu suliffissat ikiliumaartut suliffeqarfiit namminersortut illuatungiliuttullu ernummatigaat.

Ataatsimiititaliami suliarineqarnerani suliffeqarfiit pisortanit pigineqartunut raajartassiissutit aaqqiivigineqarnissaat allannguutissatut siunnersuutigineqarpoq, taamaalillunilu aalisarnermi unammilleqatigiissinnaanermut inuiaqatigiinnullu suliassanut tunngatillugu iluaqutaanerulerluni. Aammattaaq nunanit allaneersut immikkut akuerineqarlutik piginneqataasinnaajunnaarsinneqarput, piiaanissamut pisussaaffik annikillisinneqarpoq minnerpaamillu tulaassinissamut pisussaaffik qaffanneqarluni. Aamma aalisartut ullumikkut namminersortut aalisakkeriviinut akiitsullit aningaasalersorneqarnissaat qulakkeerneqassasoq, Aasiannilu suliffissuup ammatinneqartuarnissaa qulakkeerneqassasoq Naalakkersuisut peqquneqarput.

Kalaallit Nunaanni aalisarnermut inatsit nutaaq partiinit naalakkersuisooqatigiinnit Inuit Ataqatigiinnit Siumumiillu amerlanerussuteqartunit akuerineqarpoq.