Savalimmiut siunissaat politikikkut isumaqatigiinngissutaasoq

Torshavnimi juunip 16-ianni 17-iannilu saqitsaassutinut ataatsimiititaliap ataatsimiinnerata kingorna Savalimmiuni nunanut allanut tunngasunut politikimut tunngasuni qanoq nammineernerulertoqarsinnaanersoq oqallisigineqangaatsiarpoq.

Partii Socialdemokraatiusoq Javnaðarflokkurin isumaqarpoq, Savalimmiut nammineernerulernissaat anguniarlugu namminiilivinnissaq pisariaqartinneqartoq, talerperliunialli Sambandsflokkurin-imeersut isumaqarlutik naalagaaffeqatigiinnerup iluani ineriartortoqarsinnaasoq.

Naalagaaffiup Savalimmiuni sinniisaa nalunaarusiamini saqqummiunneqaqqammersumi taama allappoq.

Namminiilivinnissaq imaluunniit nutarterineq

Savalimmiuni partiit annersaata, Javnaðarflokkurinip, inatsisartuni qulingiluanik ilaasortaatitaqartup maannakkullu naalakkersuisuutitaqartup, Savalimmiut Danmarkillu ataatsimoornerat allanngortikkusuppaa, nunat naligiissumik inissisimasut ataatsimoorfissaqalersinnaaniassammata, tamatumanilu isumaqaramik Savalimmiut namminiilivinnissaat pinngitsoorani pisariaqartoq.

Taakkua illuatungaanniipput Sambandsflokkurin, maanna arfineq-marlunnik ilaasortaatitaqarlutik illuatungiliuttuusut. Partiip taassuma naalagaaffeqatigiinnerup iluani namminersorneq pillugu inatsimmik nutaamik atuutilersitsinissaq kissaatigaa.

Partiit taakku marluk Savalimmiut siunissaat pillugu isumaqatigiinngissuteqaraluarlutik anguniakkamikkut isumaqatigiipput: Nunanut allanut tunngasunut oqartussaassuseqalernissaq nunanilu tamalaani kattuffinnut ilaasortaasinnaalernissaq.

Savalimmiut akisussaaffeqalissasut

Savalimmiuni naalakkersuisut siulittaasuata Aksel V. Johannesenip Javnaðarflokkurinimeersup oqaasii naapertorlugit, Savalimmiut nunanut allanut tunngasunut oqartussaassuseqarnerulernissaannut Danmarkimi inatsit tunngaviusoq akornutaasutut ukiut ingerlaneranni tikkuarneqartarsimavoq.

”Piviusumi inatsisitigut tunngaviusutigut maannakkut inissisimaneq – naak tamatigut pisortatigoortumik taamaanngikkaluartoq, kisiannili piviusumi – nunat tamalaat kattuffiinut soorlu WTO-mut, NEAFC-imut, NAFO-mut, EFTA-mut imaluunniit Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiivinut ilaasortanngornissatsinnut akornutaavoq. Inatsisini tunngaviusuni maannakkut inissisimaneq pisortatigoortumik akornutaanngikkaluarpalluunniit, inatsisit inuiannut tamanut atuuttut suli taama inissisimassapput. Nunat tamalaat kattuffiini amerlanerni naalagaaffiit namminersortut kisimik ilaasortanngorsinnaapput”, Savalimmiuni naalakkersuisut siulittaasuat Sambandsflokkurinip siulittaasuanut juunip 26-anni akissummini allappoq, tamatumalu kingorna erseqqissarlugu isumaqarluni Savalimmiut nammineq akisussaaffimmik tigusisariaqartut inissisimanertillu allanngortillugu, nunanit allaneersunit kattuffinnillu allaneersunit ajunngitsuliorfigineqarnissani tunngaviginagu.

Aningaasaqarnikkut nukittunerulernissamut qulakkeerutaanngitsoq

Tamatumunnga tunngatillugu Sambandsflokkurinip siulittaasua Bárður á Steig Nielsen oqarpoq inatsit tunngaviusoq aamma Danmarkimik naalagaaffeqateqarneq nunanut allanut oqartussaassuseqalernissamut akornutaasut:

„Naalagaaffeqatigiinnermi ilungersunartumik suliassaqaleraangat naalagaaffeqatigiinni inatsisit tunngaviusut iluanni allannguisoqarsinnaasarpoq”. Aamma Bárður á Steig Nielsenip tikkuarpaa, Savalimmiut namminiilivikkaluarpataluunniit niuernikkut isumaqatigiissutinik amerlanerusunik, nunani tamalaani kattuffinnut ilaasortaaffeqarnerunissamik aningaasaqarnikkulluunniit nukittunerulernissamik qulakkeerinnissutaanavianngitsoq. „Paarlattuanik Savalimmiut niuernikkut isumaqatigiissutinut tunngasut nunanilu tamalaani kattuffinnut ilaasortaanissat isumaqatigiinniutigiuaannarpai.“ Sambandsflokkurinimi siulittaasup ilanngullugu oqaatigaa, naalagaaffeqatigiinneq aamma aningaasatigut tapersersuinermik qulakkeerinnittartoq, assersuutigalugu Savalimmiut aningaasanik taarsigassarsisariaqaleraangat.

Saqitsaassutinik aaqqiinissamut ataatsimiititaliaq

Lagmandi namminiilivinnissamik Danmarkimillu isumaqatiginninniarnissamik apeqqummik saqqummiussimmat, Bárður á Steig Nielsenip aamma isornartorsiorpaa, aaqqiagiinngissutinik aaqqiinissamut ataatsimiititaliap Savalimmiut nunarsuarmi niuernikkut kattuffimmut WTO-mut ilaasortanngorsinnaaneranik suli aalajangiinnginnerani. Aalajangiineq tamanna aatsaat ukiaru saqqummiunneqassasoq naatsorsuutigineqarpoq, Bárður á Steig Nielsenillu oqarnera naapertorlugu inatsit tunngaviusoq naapertorlugu qanoq iliortoqarsinnaaneranik erseqqinnerusumik akissuteqarfigineqassaaq.

Partiit illuatungiliuttut allat marluk Miðflokkurin aamma Fólkaflokkurin Savalimmiuni oqallinnermi maanna tunuarsimaarnerupput, kisianni naalagaaffiup sinniisuanit oqaatigineqartut naapertorlugit taakkua aamma ”Savalimmiut nunanut allanut tunngasutigut politikikkut iliuuseqarsinnaanissamut periarfissaqarnerulernissaat anguniarlugu” sulissuteqarput.

Ukiaru isumaqatigiinniartoqassasoq

Danmarkip Savalimmiullu suleqatigiinnerannut najoqqutassiaq pillugu isumaqatigiinniarnissat aaqqiagiinngissutinik aaqqiissuteqartartut aalajangiinerisa kingorna ukiaru aallartinnissaa naatsorsuutigineqarpoq, lagmandillu oqaatigaa neriuutigineqartoq tullianik lagtingimut qinersisoqartinnagu, kingusinnerpaamik 2026-mi decembarip 8-anni, Danmark nutaamik najoqqutassiamik isumaqatigiissuteqarfigineqarsinnaassasoq.

Folketingimi februaarip 18-ianni 2025-mi apeqqarissaarnermut annertusisamut atatillugu ministeriuneq Mette Frederiksen oqarpoq saqitsaassutit pillugit ataatsimiititaliap atuutilersinneqarnissaa inatsisitigut erseqqissaatitut isigiinnarnagu aammali “Savalimmiut nutaamik tunngavissaqalernissaannut” pisussaaffimmik nukittunerulersitsisussatut isigigini.