Illersornissamut isumaqatigiissummi immikkoortortaq pillugu isumaqatigiinniarneq 

Kalaallit Nunaat sinnerlugu folketingimi ilaasortat kiisalu Inatsisartuni ilaasortat ilaat, apeqqusersuipput illersornissamut isumaqatigiissutip Issittumi immikkoortortaata ingerlanneqarnera naapertuunnersoq, isumaqatigiissut taaneqartartoq "Issittumi piginnaasanik annertusaaneq", tassani innersuussutigineqarluni, taannalu Naalakkersuisut Naalagaaffiullu 2022-mi isumaqatigiissutiginikuuaat.

Taamaakkaluartoq Illersornissamut Ministeri, Troels Lund Poulsen, aamma Nunanut allanut tunngasunut Naalakkersuisoq, Vivian Motzfeldt, eqqissillutik oqaloqatigiinnertik ingerlatiinnarpaat aammalu ataatsimoorlutik "poortugaq" pillugu qanoq ingerlariaqqinnissaminnut isummersoqatigiillutik.

Isumannaallisaanikkut ajornartorsiutit ajorseriarnikuusut nutaanik eqqarsaatersornernik pisariaqartitsilersitsivoq

Taakku marluullutik erseqqissaatigaat nunarsuarmi isumannaallisaanikkut  politikkikkut ajornartorsiut annertusisimammat taamaattumik pisariaqartinneqalersimasoq isumaqatigiissutip nutarterneqarlunilu pissutsit qanoq innerinut naleqqunnerusunngortinneqartariaqartoq, taamaammallu imarisai immikkoortortaalu pillugit isumaqatigiinniarnerit pisariaqartut, tassunga ilanngullugit Issittumi piginnaasat annertusarneqarnissaanut tunngasut.

Troels Lund Poulsen naqissusiivoq pingaaruteqartoq suleqatigiinnerup ataatsimoorussamik imminnut ataqqeqatigiinnermillu aallaavilimmik ingerlanneqarnissaa, anguniakkat nutarterneqartarnissaat isumaqatigiissutigineqartarnissaallu eqqarsaatigalugit. Taamaattumik nalakkersuisutut akisussaaffimmik tigumminnittuullutik akuttunngitsumik naapeqatigiittarlutik, Danmarkimi Kalaallit Nunaannilu, periarfissallu iluatsillugit innuttaasunik naapeqatiginnittarlutik innuttaasunik ataatsimiitsitsinerit aqqutigalugit.

- Maanna isumaqatigiissut nutaaq pillugu isumaqatigiinniarnissatsinnut aallartittussaavugut, taannalu aamma Issittumi piginnaasanik ineriartortitsineq aallaavigalugu ingerlanneqassaaq, Kalaallit Nunaannut aamma Savalimmiunut tunngatillugu, ullumikkut ippassarlu ataatsimiinnerit aallarniutaasumik oqaloqatigiinnerupput, aammalu oqaloqatigiinnitta tigussaasunngornerunissaa qilanaaraara, Illersornissamut ministeri Troels Lund Poulsen oqarpoq.

Vivian Motzfeldt, issittumi piginnaasat annertusarneqarnissaannik sulissutiginninneq aallaqqaataaniilli  Naalakkersuisutut akisussaaffimmik tigumminnippoq, taassumalu uppernarsarpaa illersornissaq pillugu oqaloqatigiinneq pitsaasuusoq aamma imminnut ataqqeqatigiinnermik paaseqatigiinnermillu tunngaveqarluni ingerlanneqartoq, ministerit allanngorartaraluartut:

- Aallaqqaataaniilli issittumi piginnaasat annertusarneqarnissaat pillugu oqaloqatigiinnerit aallartimmatali piumasaqaatinik arlalinnik saqqummiussisimavugut, assersuutigalugu Issittoq sakkulersorfiussanngitsoq aammalu sakkutooqarnikkut annertusaavigineqassanngitsoq, aammalu illersornissamut tunngatillugu atortulersuinermi sakkutuunit aammalu nalinginnaasumik atuisoqarsinnaanissaa (dual-use) qulakkeerneqassasoq, taamaalilluni sumiiffinni inuussutissarsiortut peqataasinnaanerat qulakkeerniarlugu, taamaalilluni Kalaallit Nunaanni suliffeqarfiit aamma iluaqutissarsisinnaallutik.

Isumaqatigiinniarnissat

- Isumaqatigiinniarnissanut Naalakkersuisunit piareersimavugut, isumaqarpungalu pitsaasumik paaseqatigiiffiusumillu oqaloqatigiinnerput ajungitsumik tunngavissiissasoq, taamaalilluta angusaqarsinnaasugut tamatta peqataaffigisinnaasatsinnik, nunanut allanut tunngasunut Naalakkersuisoq, Vivian Motzfeldt (S) oqarpoq.

Kalaallit Nunaanniit piumasaqaatit suussappat?

- Siullermik pingaarnerpaamik Kalaallit Nunaanni maani peqataatinneqartariaqarpugut, aammalu periarfissaqartillugu nutaamik iliuusissanik inerisaasoqarnerani ilinniartinneqarnissarput pissusissamisuussasoq, assersuutigalugu dronit aqunneqarnissaat pineqarpat, taava ilinniartinneqartariaqarpugut. Issittumi tunngaviusumik ilinniartitaaneq  aqqutigalugu aallartippugut, tassani ilinniartut tunngaviusumik ilinniarnertik naammassigunikku suli qaffasinnerusumut ingerlaqqillutik ilinniarsinnaallutik illersornissaqarfimmi imaluunniit illersornissamut isumannaallisaanermullu tunngasunik suliaqarfinni allani ilinniarsinnaallutik.

- Tassa assersuutissaannaavoq qanoq pingaaruteqartigisoq maani Kalaallit Nunaanni piginnaasaqanerulernissatsinnut periarfissaqarnissarput, taamaalilluta piareersimassagatta illersornissamut aammalu nunap killeqarfiisa paarinissaannut suliassanik assigiinngitsorpassuarnik tigusisinnaanissatsinnut, nunarput illersorniarlugu, tassanilu isumaqarpunga pingaaruteqartorujussuusoq suliassat sinerissami tamarmi siammarterneqarnissaat, taamaalilluni suliassat illoqarfinni angisuuni taamaallaat eqiterneqassanngitsut. Nunaqarfiit avinngarusimasullu peqataatinnissaat illersorlugulu ineriartortittariaqarparput, innuttaasummi tassaniittut avinngarusimasuni najugaqarnermikkut naalagaaffiup killeqarfia illersorpaat, kisianni ineriartortinneqarlunilu ataqatigiissarneqartariaqarpoq. Aammalu oqaatigeqqillugu, Kalaallit Nunaanni suliffeqarfiit suliassanik neqerooruteqarsinnaasariaqarput, Vivian Motzfeldt akivoq.

Vivian Motzfeldtip ilanngullugu oqaatigaa illersornissaqarfik pitsaanerusumik kalaallit kulturiannut oqaatsinullu ataqqinninnerminik ersersitsinerusinnaasoq, assersuutigalugu allagartanik ikkussukkani oqaatsivut ilaatinneqarlutik, aammalu  erfalasutsinnik atuisarnikkut.

Illersornissamut ministeri Troels Lund Poulsen isumaqatigiinniarnissat immikkuualuttortaat pillugit oqaaseqarnissaminut tunuarsimaarnerulaarpoq:

- Aap, maanna maani umiarsuup ineeraani kahytsimi (Sakkutuut umiarsuaanni Lauge Kochimi, red.) issiasugut isumaqatigiinniarnernik aallartitsissanngilagut. Kisianni nalunngilara Kalaallit naalakkersuisuisa kissaataat silatusaarnermik aallaaveqartut pitsaasuullutillu.

- Uanga nammineq soqutigisara tassaavoq illersornissaq pillugu isumaqatigiissut tamarmiusoq immikkoortullu tassunga attuumassuteqartut, assersuutigalugu Issittumi piginnaasat annertusarneqarnissaat, naalagaaffeqatigiinnermut tamarmut iluaqutaassasut, taamaalillunilu aamma inuiaqatigiinnut kalaallinut. Inerisaanitsinni aningaasaliinernut atatillugu ilisimavarput kalaallit suliffeqarfiinik atuinissaq periarfissatsialaasoq, taamaattumik maanna pitsaasumik politikkikkut oqaloqatigiinnitta nanginnissaanut isumaqatigiinniarnerillu ingerlanneqarnissaannut qilanaarpunga, tassanilu isumaqatigiissummik pitsaasumik naalagaaffeqatigiinnermut tamarmut iluaqutaasussamik, taamaalillunilu naalagaaffeqatigiinnerup immikkoortuinut tamanut iluaqutaasussamik aangusaqarnissatsinnut, Illersornissamut ministeri Troels Lund Poulsen naggasiivoq.

Siornatigut isumaqatigiinniarnerit aallaavigalugit isumaqatigiittoqarpoq Kangerlussuarmi tunngaviusumik ilinniartitaanerup iluatsilluartup pisariaqartinneqartullu annertusarneqarnissaa, siunissami atuartut amerlanerit tiguneqarsinnaaqqullugit.

Aamma nunanut allanut tunngasunut Naalakkersuisoq, Vivian Motzfeldt ilisimatitsivoq Naalakkersuisut siunertarigaat illersornissaq pillugu isumaqatigiissutip nunatsinnut tunngasortaanut atatillugu isumaqatigiissuteqarnissaq naammassineqassasoq qinigaaffiup matuma atuuttup naannginnerani, taamaalilluni isumaqatigiissutit attatiinnarneqarsinnaaqqullugit. Kissaat taanna pillugu Illersornissamut ministeri Troels Lund Poulsen isumaqataavoq.