Jens-Frederik Nielsen: EU-p Kalaallit Nunaat atorfissaqartippaa
EU-p Kalaallit Nunaatalu suleqatigiinnerisa ineriartortinnissaanut periarfissarpassuaqarnera aamma puisit amiinik tunisassiat EU-mit inerteqqutaajunnaarsinneqanissaanik kissaateqarneq, Naalakkersuisut siulittaasuata pingasunngornermi oqalugiarnermini eqqaasaasa ilagaat.
Europa-Parlamentip Kalaallit Nunaannut tapersersuinera Jens-Frederik Nielsenip qujassutigaa, suleqatigiinnermillu ineriartortitseqqinnissaq eqqartorlugu.
Assi: Frederick Florin/AFP/Ritzau Scanpix
Naalakkersuisut siulittaasuat Jens-Frederik Nielsen (D) Europa-Parlamentimi pingasunngormat oqalugiarpoq. Taanna Kalaallit Nunaanni siuttuusimasuni siullerpaalluni tassani oqalugiarpoq.
EU-mut, ukiut 40-t sinnerlugit Kalaallit Nunaata suleqatigisimasaanut, attaveqarnerup pingaaruteqassusaa oqalugiarnermini erseqqissarpaa.
- Ullumi oqariartuutigisannik tusaatissatut tigusaqassagussi unaanissaa neriuutigaara: Kalaallit Nunaanni EU atorfissaqartipparput, aamma EU-p Kalaallit Nunaat atorfissaqartippaa, Jens-Frederik Nielsen oqarpoq.
Kalaallit Nunaata EU assigiinngitsutigut nukittunerusumik suleqatigerusukkaa Jens-Frederik Nielsenip oqalugiarnissani sioqqullugu pingasunngornermi tusagassiortunik katersortitsinermi aamma oqaatigaa.
Aatsitassat qaqutigoortut Kalaallit Nunataaniittut ilaatigut pillugit. Saffiugassarsiornermik suliniutit ineriartortinnissaannut, EU-mi mingutsitsinngitsumik nukissiuutinik atuinermut tapertaasussat, EU-p Kalaallillu Nunaatalu suleqatigiissutigereerpaat.
Suleqatigiinneq pitsaasuuvoq, taamaattorli:
- Nunarsuarmili isumannaallisaanikkut pissutsit maanna atuuttut mingutsitsinnginnerunerusumillu ingerlatsilernissaq eqqarsaatigalugit sukkanerusumik iliuuseqartoqartariaqarpoq. Kalaallit Nunaanni aatsitassat qaqutigoortut nunarsuarmi isumannaallisaanermilu oqimaaqatigiissaarinermik allannguinissamut periarfissaqarput. Sukkasuumilli iliuuseqartoqartariaqarpoq. Kalaallit Nunaata EU suleqatigalugu sukkanerusumik iliuuseqarnissaq piareersimaffigaa, Jens-Frederik Nielsen oqarpoq.
Aalisarneq piniarnerlu
EU-p Kalaallit Nunaatalu aalisarneq pillugu isumaqatigiissutaat, 1980-ikkut aallartinneranni Kalaallit Nunaat EF-imit animmat atuutilersinneqarniloq, Jens-Frederik Nielsenip aamma eqqartorpaa.
Aalisarneq pillugu isumaqatigiissutip naammaginartumik ingerlaannarnissaa suleqatigiinnissamut aalajangiisuusoq, siulittaasoq oqarpoq.
- Taamaattorli aalisarneq pillugu suleqatigiinneq Kalaallit Nunaanni aalisarnermik suliffissuaqarnerup ineriartorneranut siuariartorneranullu naleqqussarnissaa aamma pingaaruteqarpoq, tassami Kalaallit Nunaannut aningaasarsiorfittut pingaarnerpaavoq.
Puisit amiinik tunisassiat EU-mi inerteqquteqarnerat Jens-Frederik Nielsenip aamma isornartorsiorpai.
- Puisiniarneq inuit kulturiannut pingaaruteqarpoq, ilisimasat piginnaanerillu kinguaariikkuutaani ingerlateqqinneqartarmata. Kulturitsinnut kinaassusitsinnullu tunngaviulluinnartuuvoq.
- Puisit amiinik tunisassianik EU-mut nioqquteqarnissamik inerteqquteqarnerup puisinniartarnermut ajortumi, kinguneqangaatsiarnikuuvoq, nunamilu amernik tunisinermit imminut pilersornissamut avammullu tunisinermut annikilleriarujussuarneranik kinguneqartumik.
Taamaattumik inerteqquteqarnerup atorunnaarsinneqarsinnaanera EU-Parlamentimi ilaasortanut isumaliutigeqqullugu kissaatigaa.
Kalaallit Nunaannut aningaasat tapiissutit
Kalaallit Nunaannut tapiissutit marloriaataat sinnerlugit EU-Kommissionimit amerlineqarusuttut septembarimi nalunaarutigineqarpoq. Taamaalilluni 2028-p aamma 2034-p akornanni Kalaallit Nunaat 4 milliardit koruuninik tapiiffigineqassalluni.
- Aningaasat Komissionimit siunnersuutigineqartut suleqatigiinnitta ineriartortinnissaanut atorneqarsinnaapput. Soorlu nukissiornermut ataavartussamut aamma aatsitassarsiornermut, ilaatigut aatsitassarsiorfinni assigiinngitsuni attaveqaasersuutinut aningaasaliissutinut, atorneqarsinnaapput, Jens-Frederik Nielsen oqalugiarnermini oqarpoq.
Oqaatigineqareersutut Naalakkersuisut siulittaasuat Europa-Parlamentimut oqalugiartuni siullersaavoq. Jens-Frederik Nielsenip (D) EU-mi politikkimik suliaqartut ‘European Political Community’-mi ataatsimiinnerat sapaatip- akunnerani kingullermi aamma peqataaffigaa. Tamanna Kalaallit Nunaata EU-mut qanilliartorneranut aamma takussutissaaginnarpoq.
EU-mut ilannguteqqinnerup ajunngitsortarisinnaasai ajoqutissartaalu pillugit qulaajaatitsinissamut aningaasaliisoqassanersoq Inatsisartut ataatsimiinnerminni matumani oqaluuserissavaat. Naak amerlanerit EU-mut ilaasortanngoqqinnissaq tapersersorpasinngikkaluaraat suleqatigiinnerup nukittorsarnissaa ornigineqarpoq.
