Kalaallit qimmiat atuagassiami nunani tamalaani saqqummersartumi maluginiarneqartoq

Kalaallit qimmiat qimuttoq pillugu ilisimatusarnerup inernera nutaaq nunani tamalaani ilisimatuussutsikkut atuagassiami Sciencemi saqqummersinneqaqqammerpoq. Qimmeq pillugu suliniummi qimmit oqaluttuarisaanerat kingornussisaataallu pillugit ukiuni qulingiluani kingullerni misissuiffigineqarpoq.

- Paasisavut siulliit nutaanik apeqqutissaqalissutigaavut, taakkulu misissuivigineruavut, Morten Meldgaard Ilisimatusarfimmeersoq oqarpoq.

Suliniut ilisimatusartut Ilisimatusarfimmeersut, Nunatta Katersugaasivianeersut Allagaateqarfianeersullu Københavns Universitet aamma National Institutes of Health suleqatigiillutik misissuiffigaat.

Qimmeq Tunup avannaaneersoq puigugaq

Qimmit qimuttut immikkut ittut ukiuni 700-nit amerlanerusuni Tunup Avannaarsuani najugaqartut – maannakkut nungoreersut – pillugit paasisat uissuumissutigineqartut ilagaat. Ilisimatusartut naapertorlugit taakku qimmit inuit Canadameersut peqatigalugit Kalaallit Nunaannut siullersaalluni tikissimasinnaapput, tassa kitaani kujataata kangianilu najugaqartut sioqqullugit.

- Qimminit Tunup Avannaarsuaneersunit takuneqarsinnaavoq taakku inutillu siornatigut isummiunneqartunit siusinnerusukkut Kalaallit Nunaannut pisimasut,  Science-mi pingaarnertut allaaserinnittoq Tatiana Feuerborn oqarpoq.

Kitaani, Tunumi Avanersuarmilu qimmit assigiinngitsut ima immikkoortigisimasut tamarmik immikkut kingornussisaatimikkut immikkuullarissuseqalersimanerat misissuinermi paasineqarpoq. Tamanna nunap immikkoortuisa Kitaamiusut, Tunumiusut Inuktullu ullumikkut oqaaseqarfiulersimanerannut naapertuulluarpoq

Qimmit pisoqaanersaat

Qimmit qimuttut Siberiameersumik naggueqartut immaqa ukiut 9000-it matuma siornali Siberiami issittumut naleqqussarsimasunik. Kalaallit qimmiisa nagguiat tassanngaanneersuulluni. Qimmip amaqqumik naggueqarnera aamma immikkuullarissutaavoq.

- Ilisimasallit Avanersuarmeersut oqaluttuarput qimmit qimuttut arnavissat ilaannikkut amaqqunut akuleruttarsimasut. Umingmâp Nunaani nannunniarnerit umimmanniarnerillu nalaanni qimmeq arnaviaq nuliusoq amaroqarfimmut pitullugu qimanneqarpoq sapaatip-akunnerata missaanut nerisassaqartillugu. Amaqqumit angutivissamit orninneqarpat amaqqup qimmeq nuliuffigisinnaavaa piaqqisussanngortillugu. Amaqqumilli arnaviamit orninneqarpat qimmeq arnaviaq saassunneqassaaq nerineqassallunilu, Manumina Lund Jensen oqarpoq.

Taamaakkaluartoq amaqqut qimmillu akuleruttarsimanerat naluneqanngikkaluartoq kalaallit qimmiisa qimuttut kingornussisaataasigut amaruussuseqarnerannik ukiuni kingulliunerusuni suli nassaartoqanngilaq.

Qimmit amaqqunit nuliuffigineqarsimasut qimuttussaqqinngitsunik piaqqiortarsimanerat taamaattumillu toqujaarnerusarlutik piaqqiorluanngitsoortarlutillu tamatumunnga nassuiaataasinnaavoq. Nassuiaataasinnaasoq alla tassaavoq qimminik naammattunik suli misissuisoqannginnera.

Ilisimatusaat atorluarneqarsinnaasoq

Paasisat qimmit qimuttut siunissami peqqissuunissaannut iluaqutaasinnaanissaat ilisimatusartut neriuutigaat. Ingammik sumiiffinni qimmit ikiliartorfiusuni, akulerutsitsisoqarsinnaaneranik navianartorsiorfiusinnaasuni.

- Ukiuni qulikkuutaani kingullerni qimmit ikileriarujussuaraluartut taakkuninnga kinguaassiortitsisarneq qujanartumik kinguneqarluarpasittarpoq, tamatumali eqqumaffiginissaa pisariaqalissappallu iliuuseqarfiginissaanut piareersimanissaq silatusaarnerussaaq, ilisimatusartoq Anders Johannes Hansen oqarpoq.

Qimmeq pillugu suliniummi ilisimatusartut Ilisimatusarfimmeersut Nunattalu Katersugaasivianeersut Allagaateqarfianeersullu suliaqartuupput, ilaatigut Københavns

Universitet aamma National Institutes of Health suleqatigineqarlutik. Allaaserisaq Science-mi kingullermi saqqummertumi atuarneqarsinnaavoq.