TUSAANNGA 2024
Saaffiginnissutit 5.000-ingajaat inuunerminni ajornartorsiuteqartuneersut
2024 suli naammassinngilaq, kisianni Tusaanngamut inuit inuunerminni ajornartorsiuteqartut saaffiginnissimasut amerlassusaat ersarissumik killiffik oqaatigaat. Taakkunannga 5.000-it missaanniittunit meeqqat 60-it , inersimasut 406-it kiisalu sisamat qassinik ukioqarnerminnik nalunaarsimanngitsut assigeequtigaat tamarmik imminut toqunnissamik eqqarsaateqarsimasuummata. Naalakkersuisut maanna kaammattuipput innuttaasut tamarmik akisussaaffimmik tiguseqataassasut.
Kalaallit Nunaanni innuttaasut amerlassutsimikkut ikittuararsuupput taamaammallu annaasaqarnissamut misikkarilluinnartuullutik. Agguaqatigiissillugu ukiut tamaasa innuttaasut 45-it imminut toquttarput. Naalakkersuisut innuttaasunut tamanut kaammattuipput ikiuussinnaaffikkut ikiuuttoqartassasoq.
Takussutissamik assilialiortoq: Tusaannga
Inuit inuunerminni arlaatigut nanertisimassuteqartut kisitsisinngortinniassallugit ajornakusoortorujussuuvoq, taamaakkalaurtoq oqarasuaatikkut kiffartuussivik Tusaannga saaffiginnissutaasartunik kisitsisinngortitsinermigut ersersitsilluarpoq innuttaasut erloqissutaat suunersut pillugit.
Meeqqanut inuusuttunullu naalakkersuisup, Aqqaluaq Biilmann Egede (IA)-p septembarip aallartinnerani "Septembari sungaartoq", imminut toquttarnermut akiuiniarluni qaammat ilivitsoq samminniffik, nunanilu tamalaani 2015-miilli aaqqissuussaq annertusiartuaartoq, maani nunami siullerpaamik aallartippaa.
- Ukiut tamaasa agguaqatigiissillugu innuttaasut 45-it imminut toquttarput nunami maani. Tamanna pivoq naak annertuumik pinaveersaartitsinissamik suliniutit annertuut ingerlanneqaraluartut, Aqqaluaq Biilmann Egede nassuiaavoq nangillunilu:
- Uanga isumaqarpunga pissutsit taamaannerat takussutissiisoq, innuttaasutut ataasiakkaatut periarfissagut naapertorlugit ikiuuttarnissarput pisariaqarluinnartuusoq, taamaalillutalu naalakkersuisut pisortallu suliniuteqarlutik aallartitaqarnissaannik utaqqiinnartarneq qaangerlutigu. Oqartussaasummi suliniutinik aallartitsisarnerat naammaqqajanngilaq, taamaattumik ullumi kaammattuutigaarput innuttaasut amerlanerusut kajumissuseqarlutik imminut toqunnissamik pinaveersaartitsinermi peqataalissasut.
Kisitsisit aarlerinartut
2023 tamakkerlugu Tusaanngamut saaffiginnissutit 5.000-ngajaasimapput, maannalu 2024-mi septembarimiilluta siorna saaffiginnissutit amerlassusaat qaangerneqalerput.
Takussutissiaq ersersitsivoq inersimasut meeqqallu kiisalu ukiuminnik nalunaarutiginnissimanngitsut akornanni imminut toqunnissamik eqqarsaateqarneq tunngavigalugit saaffiginnittartut amerlassusaat.
Paasissutissiisoq: Naalakkersuisut
Tusaanngap oqarasuaatikkut siunnersuisartui saaffiginnissutinut pissutaasut pillugit kisitsisit suliarisimavaat. Tassani kisitsisit aarlerinartut amerlaqaat, pingaartumik meeqqat imminut toqunnissamik eqqarsaateqartarnerat eqqarsaatigalugu.
Uani takuneqarsinnaavoq meeqqat imminornissamik eqqarsaateqartut Tusaanngamut saaffiginnittartut ukiumikkut agguaqatigiissinneqarnerat.
Paasissutissiisoq: Naalakkersuisut
2024-mi ukiup taamaalinerani, suli qaammatit pingasut sinnilaarlugit ukiup naanissaanut sivisussuseqaraluartoq, meeqqat 18-t ataallugit ukiullit 238-it Tusaanngamut imminut toqunnissamik eqqarsaateqartut saaffiginnissimapput. Matumani meeqqat, allaat quliinnarnik ukiullit, inuunerminni ajornartorsiuteqartut tusarnaarneqarnissaminnillu pisariaqartitsisut pineqarput.
- Inatsisitigut aalajangiinerit, politikerit, naalakkersuisut pisortallu suliniutinik aallartitsisarneri qanorluunniit ikkaluarpata annertutigigaluarpatalu naammalinngisaannassapput. Ilaqutariit ilaasortaat, ikinngutit, najukkami innuttaasut, aap, tamatta, ikiuukkusuppugut tassani ikiuukkumasinnaasugut, meeqqanut inuusuttunullu naalakkersuisoq Aqqaluaq Biilmann Egede kaammattuivoq.
Kiserliorneq ajornartorsiutit annersaraat
Immaqa isumaqartoqarsinnaagaluarpoq kiserliornermik ajornartorsiuteqartoqartarnera annikilliartorsimassasoq, ullutsinni attaveqaatitigut inuillu qarasaasiatigut naapittarfiisa amerligaluttuinnarneranni, taamaalillunilu inoqatinut attaveqarnissap ajornannginnerulernikuuffiani.
Kisianni Tusaanngap kisitsisaataani takuneqarsinnaavoq, saaffiginnissutinit 5.000-ngajannit, 1.100-it sinnerlugit kiserliornerup nassataanik saaffiginnittoqarsimasoq.
- Kiserliorneq inuiaqatigiinni ajornartorsiutitta annertunersaasa ilagaat. Nunatsinni inuit amerlasuut sineriatsinniittut oqaloqatissaaleqillutik kiserliortuupput. ullumikkumit annertunerujussuarmik immitsinnut susassareqatigiinnerusariaqarpugut, meeqqanut Inuusuttunullu Naalakkersuisoq, Aqqaluaq Biilmann Egede oqarpoq.
Kiserliornermik aallaavilimmik Tusaanngamut saaffiginninnerit saniatigut aamma immikkut maluginiarnartut ilagaat inuit tarnimikkut erloqissutillit tusaaneqarnissaminnillu pisariaqartitsisut amerlalluinnarnerat. Maannamut ukioq manna saaaffiginnissutit 800-t missaanniittut tarnikkut erloqissuteqaarnermut attuumassuteqarput.
