»Kamaammertarpunga«

TÓRSHAVN: Siulittuinerit uppernarsaruminaatsuunertik ajoqutigaat. Utaqqisoqartariaqarpoq. Immaqa eqquutissapput, immaqa uniuutissapput.

Siunissaq ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu Kalaallit Nunaanni takornariaqarneq pillugu missingersuineq siulittuineruvoq. Ingerlalluarniarpasipporlu!

Ukiuni tulliuttuni 10-11-ni takornariartitsinerup nalinga ullumikkut 2 milliard koruuninit 2025-mi 4 milliard koruuninut qaffariassaaq. Tassa imaappoq aalisarnermut tapertaasussamik suikkaasuumik oqaluttuarisaanermi siullermeerluni peqalissaaq; aatsitassarsiornermut tunngatillugu ilimagineqartumiit aamma pitsaanerungaartumik.

- Kisitsisilli missingersuutaapput, takornariaqarnermut naalakkersuisoq Naaja Nathanielsen (IA), sapaatip-akunnera kingulleq Savalimmiuni Nunat avannarliit takornariaqarnermut nittarsaassimmata ullut pingasut peqataasoq, nassuerpoq.

Aaqqiissutaagallartut

Naalakkersuisoq timersortarfiup Tórshavnimiittup, nunani avannarlerni takornariaqarneq pillugu pikialaartitsinermik ingerlatsiffiusup, qeqqani issiavimmut takisuumut palitsinik qisuusunik sanaamut ingilluartitaarpoq. Saniani Kalaallit Nunaanniit aallartitat nunani allani suliaqartunut tuniniaallutillu, pilerisaarillutillu nittarsaassipput. Nunat avannarliit nittarsaassinerat suliaqartunuinnaq nittarsaassineruvoq, timersortarfimmilu ullup ingerlanerani aliikkusersuisoqangaanngilaq. Eqqissisimasumik, ilaannikkut pikkunaangajattumik ajunngitsumilli ingerlanneqarpoq. Inuuniuteqartunoorpoq, nuannaarniutaanngilarlu. Visitkorterpassuit paarlaassuunneqarlutillu tutsaqarnissamik neriorsuisorpassuupput.

- Takornariaqarneq Kalaallit Nunaata avammut tuniniaagaata tamakkiisut nalingata 40 procenterissagaa isumalluarluni missingersuinerua?

- Tamanna ukiorpaaluit ingerlanerini siuariartuaarnermik tunngaveqarpoq. Ilaatigut Kalaallit Airportsip naliliineranik tunngaveqarpoq, Naaja Nathanielsen akivoq.

- Akunnittarfippassuit sulisorpassuillu pisariaqartinneqassapput. Taakku suminngaanniit pissarsiarineqassappat?

- Sulisut tuusintinik ilallugit sulisussarsiussagutta aaqqiissutaagallartussanik nassaassajunnarsivugut. Sapinngisamik najugaqavissuunissaat kissaatigaarput. Sulisunilli avataaneersunik ilanngikkaanni iluatsinnaviarunanngilaq. Suliaqarfiit allarpassuit naammattunik sulisoqarniarlutik aamma ilungersorput, sanaartortut, peqqinnissaqarfik isumaginnittoqarfillu, Nathanielsen akivoq, nangipporlu:

- Tamanna pillugu soqutiginartumik eqqartuisarpugut. Kangiamiut isumaginnittoqarfimmi peqqinnissaqarfimmilu ajornaquteqanngitsumik akuulersinneqartartut ilaatigut borgmesterit oqaluttuuttarpaatigut. Tamanna uannut nutaajuvoq. Nunanut allanut aaamma qiviarsinnaavugut: Canadami inuit inuusuttunik sulisinnaasunik ulikkaarput. Taakku aggersarnissaat pitsaasumik paarlaaqatigiinnerussaaq. Taamatuttaaq ulapaarfitsinni nunarsuup illuatungaaniit ulapaarfiunngitsumiit sulisussarsiornissamut siunnersuutinik tusartarpugut.

- Taava takornarialerisut Chilemeersut – paarlaqatigiinnertupajaaq?

- Aap, taamak oqarsinnaavutit. Aammattaaq allaffissornermi aporfiusinnaasut eqqarsartaatsillu aalajangersimasut atorunnaarsinnissaat sulissutigissavarput. KNAPK-mi ilaasortat suliaqarfimmi suleqataarusuttut tusartarpagut. Aamma inoqarsinnaavoq ukiumi ilivitsumi isertittakkaminnik ukiup affaannaani isertitaqarusussinnaasunik, Nathanielsen nangippoq.

- Killilersuinngippalaartorujussuua?

- Ajoqersuutit soqutiginagit aaqqiissutit ajornaatsut soqutigaakka.

Ilinniarsimasunut suliffiussanngitsut

Kalaallit Nunaanni siuariartorneq qaffassarneqassappat takornariaqarneq naleqquttuusoq Naaja Nathanielsen isumaqarpoq. Ilaatigut niuernikkut periarfissat isumalluarnarput. Ilaatigut inuussutissarsiut eqqarsartaatsimut naleqquppoq.

- Inussiarnersaarneq ileqqoraarput. Takornarialerinermilu suliat ilarujussui – ilaatigut takornariartitsisunut – ilisimasatsinnik sapinngisatsinnillu tunngaveqarput. Suliaqarfik ilinniagartuunit ingerlanneqartariaqanngilaq. Piumassuseq, alapernaanneq eqinnaannerlu pisariaqarput. Taamaammat uagutsinnut naleqquttuuvoq.

- Takornariat ilorrisimaarnissaat pingaarneruvoq. Takornariap nuannersumik misigisaqarnissaa, Nathanielsen oqarpoq naqissusiillunilu:

- Suliaqarfimmi tassani sulisut pingaartitsisuupput. Soorlu aalisarnermik inuuniuteqartut taamaattuusut. Inuit nunartik takutillugu kulturi oqaluttuarissallugu nuannaraat. Tulluusimaarutigeqisagut tamaasa.

Nammineq pisuussut

Nathanielsenip aporfiit nammineq pilersitat malinneqarlutillu inuit namminneq ilikkakkaminnik pisinnaasaminnik siammarterinissaannut periarfissanut aporfiusut uggorai, aamma takornarialerinermi:

 - Ilaannikkut periusinik kinguarsaataasunik pilersitsisarnerput eqqarsaatigiinnarlugu kamaammertarpunga. Uagut nammineerluta aalajangikkagut ajornartorsiutinngortarput.

- Suut?

- Inuppassuit qaffasissumik ilinniagaqannginnerat ajornartorsiuterujussuanngortipparput. Aap, ilinniartitaaneq qaffassassavarput, aammali ilinniartitaanerup killiffia malillugu immitsinnut killilersussanngilagut. Tamatta nammatatsinnik iluaqutaalluarsinnaasunillu pikkoriffeqarlutalu piginnaasaqarpugut. Piginnaasat tamatigut allagartaqarfiginngisagut. Inuilli 50 procentiisa qaffasissumik ilinniagaqalernissaat utaqqissanngilarput, taamaassappat arriippallaamik aallartissaagut. Tamanna immitsinnut kinguarsarneq pillug oqaluttuanngorataannaavoq, Naaja Nathanielsen oqarpoq, imalu naggasiutigalugu oqaaseqarpoq:

- Immussuarmi putut tamaasa ujarlugit nunamik pilersitsisoqarsinnaanngilaq.