Periarfissarpassuit, akisussaafferujussuaq

Ukioq takornariaqarfiusoq soqutiginartoq aallartippoq.

Kalaallit Nunaat nunani tamalaani tusagassiuutinit aatsaat taama allaaserineqartigaaq, Nuummi mittarfiup ulapaarfiunissaa piareersimaffigineqarpoq, nunarsuarmilu tusagassiuutit nuimanerit ilaasa Kalaallit Nunaat ukioq manna TIKITASSATUT toqqarsimavaat.

Amerikamiut aviisianni tusaamasami New York Times-imi sumiiffiit 52-it 2025-mi tikittariaqakkat allattorsimaffianni Kalaallit Nunaat normu 6-itut taaneqarpoq, Thailandimi “White Lotus”-imut aamma Frankrigip kujataani Aix-en-Provencemut tulliulluni.

- Kalaallit Nunaat, immaqa Islandip, saniliata nuannarineqartup, misilittagaannit sunnerneqarsimalluni, takornariaqarpallaarnissaa pinaveersaarniarlugu iliuuseqartareerpoq, New York Times atuartartunut innersuussinermini allappoq.

Pilersaarummi nutaami Visit Greenlandip saqqummiussaani tamannarpiaq pingaartinneqangaatsiarpoq. Pilersaarut ukiuni qulini tulliuttuni, 2035-p tungaanut, atuummat piujuartitsineq misigisanillu piviusunik tunngaveqarneq pingaarnerutinneqarput. Nunanit allanit tikittut tikittunut nuannaarutaassallutillu, Kalaallit Nunaannut iluaqutaassallutillu, innuttaasunut tulluusimaarutaassallutillu kulturimut pinngortitamullu ajoqutaasassanngillat.

Takornariaqarnermut siunnersuisoqatigiinni siulittaasoq akunnittarfimmillu piginnittoq Anette Lings naapertorlugu takornariartitsinerup siuariartorfiulluartussap aallartinnerani takornariartitsisartut takornariaqarnermullu tunngasunik suliaqartut annertuumik pisussaaffeqarput.

- Tamanna nunatsinnut periarfissarpassuaqalersitsivoq, aammali akisussaaffimmik annertuumik pilersitsivoq. Periusissatut pilersaarusiornitsigut periarfissat eqqarsaatigilluaqqaarlugit atornissaat pillugu akisussaaffimmik tigusivugut, oqarpoq.

Suliffissat nutaat, peqqinnissaqarfik pitsaanerusoq

Periusissiaq ukiuni tulliuttuni qulini atuuttussaq ima qulequtaqarpoq: “Kalaallit Nunaat, suullu ataatsimoorfigisagut tamakkerlugit”. Siuleqummi ataqatigiissumik oqariartuuteqartoqarpoq – takornariartitsinerup inuussutissarsiummut taamaallaat iluanaarutaanani aammali inuiaqatigiinni tamani sunniuteqarluarnissaa, ilaatigut inuusunnerusut inuussutissarsiummut tamatumunnga tunngasumik ilinniagaqarnissaannut sapiissuseqalersillugit.

Takornariaqarneq peqqinnissaqarfimmut siuarsaataassaaq, inissianik ineriartortitsinermut tunngavissiissalluni inuusuttunullu suliffissaqqissunik pilersitsissalluni. Nuna tamakkerlugu inuunermik pitsannguissaaq, ataatsimoorlutalu tulluusimaarutigisatsinnut siuarsaataassalluni, Visit Greenlandimi siulersuisut naqissusiipput.

Periusissiaq Naalakkersuisut takornariaqarnermut pilersaarutaannut, aamma 2035-mut atuuttumut, assinguvoq. Pilersaarutini taakkunani isumassarsiat angorusutallu allanngortillugilluunniit nutarsartariaqartarsinnaasut eqqumaffigineqarpoq. Takornariartitsinerli qanorluunniit inuiaqatigiinni siuarsaataassasoq assigiimmik oqariartuutigineqarpoq.

Politikerit takornariaqarnermut pilersaarutaanni takornariaqarnerup ineriartortinneqaleriartuaarneqarnermini arriitsumik nunap avammut tunisartagaasa nalingata 40 procentianik naleqalernissaa anguniarneqarpoq. Tamanna nunami aalisarnermik 90 procentit sinnerlugit aningaasarsiuteqartumi pivoq. Taamanikkussamut takornariat marloriaatinngorsimassallutillu takornariaqartitsinermi sulisut 2.000-iussapput, taamaalillutittaaq marloriaatinngorsimassallutik.

Visit Greenlandip uku anguniarlugit periusissiamini innuttaasut peqataatinnissaat pingaartippaa:

- 2035-mi Kalaallit Nunaanni innuttaasut 80 procentiisa najukkaminni takornariaqarnermut sunniuteqarsinnaallutik misigissavaat.

- 2035-mi Kalaallit Nunaanni innuttaasut 75 procentiisa takornariaqarneq inuiaqatigiinnut iluaqutaasoq misigissavaat.

- 2035-mi nunami inuusuttut ikinnerpaamik 50 procentiisa takornariaqarneq suliffissarsiorfissatut periarfissatut kajungernartutut isigissavaat.

- 2035-mi innuttaasut 75 procentiisa sinnerlugit takornariaqarneq takornarianillu tikilluaqqusisarneq nunatsinnut tulluusimaarnerulersitsisartut ataatsimoornerlu nakussatsissutigisarlugu misigissavaat

Sineriammut

Kalaallit Nunaata takornariartitsinerup oqaluttuarisaanerani nuanniitsuunissaa pinaveersaarniarlugu takornariat aalajangersimasut, misigisassarsiorlutik takornarianik taaneqartartut, siunniunneqartariaqarput. Tassaapput takornariat pitsaasumik misigisaqarniarlutik immikkuullarissumillu misigisaqarniarlutik akisunerusumik akiliinissamut piareersimasut. Visit Greenlandip tamanna 2035-mi takornariartitsinerup ineriartornerata 50 procentia sinnerlugu ineriartorfiusussanik nalitusiartortunit pilersinneqassasoq oqaatigaa.

Pilersaarut naapertorlugu Kalaallit Nunaannut tikeraartut affaat sinnerlugit „tikiffimmik piviusumik akisussaassuseqartumillu“ misigisaqarnissaannik anguniagaqarpoq.

Aammattaaq nunap immikkoortuini tamani takornariaqarnerup siuariartornerata iluaqutigineqarnissaa anguniarneqarpoq. Tassa takornariat tamarmik 30 procentii (siunissaq ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu) minnerpaamik Nuup Ilulissallu saniatigut sumiiffimmut allamut ataatsimut tikeraassasut. Ukioq naallugu suliffissanik pilersitsisoqarniassammat takornariaqarnerpaaneraniinnaanngitsoq, aammali takornariaqarfiunnginnerani.

Suliffeqarfiup takornariartitsinerup nunap immikkoortuani naleqarnerulersitsisinnaalluni, tulluusimaartitsisinnaalluni periarfissaqalersitsisinnaallunilu akisussaassuseqarluni siunissaq ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu inuiaqatigiit ineriartornerannut sunniuteqarluarnissaa siunniuppaa.