Piginnittuunermut politikki: Múte tupaallatsinneqarusunngilaq
Namminersorlutik Oqartussat ingerlatseqatigiiffiutaat pillugit piginnittuunermut politikki pillugu isumaqatigiissuteqartoqarneranit ukiup aappaa avillugu qaangiuttoq, aqutsinermi najoqqutassiaq kiisami naammassineqarpoq. Najoqqutassiami 24-nik quppernilimmi piginnittuuneq qanoq aqunneqartassanersoq aamma politikkikkut isumaqatigiissut ingerlatseqatigiiffiit qanoq malissaneraat allaatigineqarpoq.
Namminersorlutik Oqartussat ingerlatseqatigiiffiutaanni ataatsimeersuarnerit akornanni siulersuisut Naalakkersuisullu oqaloqatigiilluartassapput, aqutsinermi najoqqutassiami saqqummiunneqaqqammersumi tamanna atuarneqarsinnaavoq. Naalakkersuisut siulittaasuat, Múte B. Egede (IA), uani Royal Greenlandip ataatsimeersuarnerani assilisaq.
Assiliisoq: Leiff Josefsen
Naalakkersuisut Namminersorlutik Oqartussat ingerlatseqatigiiffiutaannik akulerutinnginnissamut isuma ataqqiitigalugu qanoq eqeersimaartumik piginneqataasitsisinnaanersut aqutsinermut najoqqutassiami, piginnittuunermut politikki pillugu politikkikkut isumaqatigiissummut marsimi 2023-mi partiit isumaqatigiissutigisaannut attuumassuteqartumi, sukumiisumik allaaserineqarput. Naleraq kisiartaalluni tassunga peqataanngilaq.
Ungasissuseqarnissaq
- Naalakkersuisut piginnittutut kiisalu ingerlatseqatigiiffiup siulersuisuisa qullersaqarfiatalu akornanni naleqquttumik ungasissuseqarnissaannik, akulerutinnginnissamik isuma tunngaveqarpoq. Imaappoq, Namminersorlutik Oqartussat aktianik piginneqatigiiffiannik Naalakkersuisut imaluunniit Namminersorlutik Oqartussat nalinginnaasumik ingerlatsisinnaanatillu ingerlatsisariaqanngitsut, aallaqqaasiummi naqissuserneqarpoq.
Imalu nangippoq:
- Ingerlatseqatigiiffiit ataasiakkaat niuernikkut anguniakkat angunissaannut tamakkiisumik ukkataqarnissamut ingerlatseqatigiiffiit ataasiakkaat aqutsisuisa periarfissaqarnissaat akulerutinnginnissamut isuma illuatungaatigut qulakkeerinnissaaq, illuatungaatigullu ingerlatseqatigiiffiit ataasiakkaat ingerlataannut atassuteqartunik politikkikkut eqqarsaatigisassanik Namminersorlutik Oqartussat ukkatarinninnissaannik akulerutinnginnissamut isuma periarfissiissalluni.
Politikkikkut oqartussaasut ingerlatseqatigiiffinnilu aqutsisut immikkoortinneqarnerat pillugu ima allassimasoqarpoq:
- Naalakkersuisut piginnittutut, siulersuisullu ingerlatseqatigiiffimmi qullersaanerinik immikkoortitsineq attatiinnarniarlugu, Namminersorlutik Oqartussani allaffissornikkut immikkoortortamit ulluinnarni toqqaannartumillu ingerlatseqatigiiffiit aqutsisuinut ulluinnarni attaveqartumit Naalakkersuisut sinnerlugit isumagineqarpoq. Ingerlatseqatigiiffiup aktianik piginneqatigiiffiunini pissutigalugu niuerneq tunngavigalugu ingerlatsinermik aningaasatigullu naleqarnerulersitsinissamik ukkataqarsinnaanissaa, kiisalu Naalakkersuisut naalakkersuisoqarfiilluunniit susassaqartut assigiinngitsut ingerlatseqatigiiffinnut tunngatillugu aqutsisutut inissinnginnissaat taamatut aaqqissuussinerup qulakkiissallugu siunertaraa.
Tamanna isumaqarpoq Ingerlatseqatigiiffinnut Allattoqarfik Siulittaasup Naalakkersuisoqarfianiittoq ingerlatseqatigiiffiillu aqutsisuisa politikkikkullu qullersat attaveqaqatigiinnerannut tunngatillugu qitiusumik inissisimalissasoq.
Tupaallannartoqassanngitsoq
Akulerutinnginnissamik isuma tamatuma kingorna najoqqutassiap immikkoortuani nassuiarneqarpoq, tassani eqeersimaartumik piginnittuuneq nassuiarneqarluni, ingerlatseqatigiiffillu tungaannit sunnguamilluunniit tupaallannartoqannginnissaanik Naalakkersuisut Siulittaasuata kissaateqarnera aamma tassani allaatigineqarluni. Tupaallannartoqannginnissaa Ingerlatseqatigiiffiit Allattoqarfianik ataavartumik oqaloqateqartarnikkut qulakkeerneqassaaq.
- Ataatsimeersuarnerit akornanni siulersuisut aamma Naalakkersuisut akornanni eqeersimaartumik oqaloqatigiinnerit ingerlanneqartarput, taamaalilluni naatsorsuutigisat ingerlaavartumik tulluarsarneqartarlutik, tamannalu ilaatigut "tupaallannartoqannginnissaa" pillugu tunngavimmik tunngaveqarpoq. Oqaloqatigiinneq Naalakkersuisut siulittaasuata, taassumallu ingerlatsiviata akornanni ingerlanneqartarpoq, ataatsimeersuarnerillu akornanni eqeersimaartumik piginnittuunerup ilaatut ingerlatseqatigiiffiup aqutsisuinik ataavartumik oqaloqatiginnittoqartarluni.
Oqaaseq „tupaallannartoqannginnissaa“ najoqqutassiami arlaleriarluni atorneqarpoq, isumaalu ima nassuiarneqarpoq:
Isumaa
- "Tupaallannartoqannginnissaa" pillugu tunngavik ima paasineqassaaq, ingerlatseqatigiiffimmi pissutsit aningaasaqarnikkullu ineriartorneq pillugit Naalakkersuisut Siulittaasuata ilisimatilluartarnissaa siulersuisut qulakkeertariaqaraat. Taamaalilluni ilaatigut periusissiatigut annertuumik sunniuteqartussanik aalajangiinerit imaluunniit inuiaqatigiinnut politikkikkullu aalajangiinerit kinguneqarsinnaasut, assersuutigalugu ingerlatseqatigiiffimmut aarlerinarsinnaasut annertuumik allanngorneri, pingaarutillit pillugit soorlu ukiup affaanut ukiumulluunniit nalunaarusiat inerneri pillugit tusagassiorfinnut nalunaarutit, annertuumilluunniit ajornartorsiutinik paasinnittoqarsimatillugu Naalakkersuisut Siulittaasuat siumut ilisimatinneqartassasoq naatsorsuutigineqartariaqarpoq.
Siulersuisuni siulittaasoq immikkut pisariaqartitsippat Naalakkersuisut Siulittaasuannik toqqaannartumik oqaloqateqarnissamut mattunneqanngilaq.
- (...) siulersuisunilu siulittaasoq piginnittuunermut tunngasunik Naalakkersuisut Siulittaasuannik oqaloqateqarnissaminik kissaateqartillugu, ataatsimiinnerni tamani Naalakkersuisut siulittaasuanut ikiuuttassaaq, ilisimatitsissutaavoq.
Sammisat allat
Aqutsinermi najoqqutassiaq akulerutinnginnissamik isumamik eqeersimaartumillu piginnittuunermik kisimi ukkassinngilaq. Immikkoortuni arfineq-marlunni allani piginneqataanermut politikki erseqqissarneqarpoq, taakkulu ukununnga tunngasuupput:
- Inuiaqatigiinnut akisussaaqataaneq
- Piujuartitsineq
- Sillimaniarneq
- Ingerlatseqatigiiffiit atanissaat siunissaallu
- Iluanaarutit pillugit politikki
- Siulersuisut
- Ammasuuneq isertuaatsuunerlu
Aqutsinermi najoqqutassiaq tamaat uani atuarneqarsinnaavoq.
