Naalakkersuisut nunatsinni sanaartornermi maleruaqqusatut nutaatut siunnersuut tusarniaassutigalugu saqqummiuteqqammerpaat. Maleruaqqusatut siunnersuutip maleruaqqusat maanna atuuttut 2006-imeersut taarsissagai pilersaarutaavoq.
Naalakkersuisut maleruaqqusanut ulluinnarni BR06-imik taaneqartartunut taarsiiniarneq aatsaat misililinngilaat.
Naalakkersuisut nunatsinni sanaartornermi maleruaqqusatut nutaatut siunnersuut tusarniaassutigalugu saqqummiuteqqammerpaat. Maleruaqqusatut siunnersuutip maleruaqqusat maanna atuuttut 2006-imeersut taarsissagai pilersaarutaavoq.
Naalakkersuisut maleruaqqusanut ulluinnarni BR06-imik taaneqartartunut taarsiiniarneq aatsaat misililinngilaat.
Ineqarnermut Attaveqaasersuutinullu Naalakkersuisoqarfimmi atorfilittat 2020-mili allaqqaagaqarput, taannalu 2021-mi tusarniaassutigineqarlunilu 2022-mi ukiortaami atuutilernissaa pilersaarutaasimagaluarpoq.
Suliarli unittoorpoq – siunnersuullu akuerineqanngilaq. Ineqarnermut Attaveqaasersuutinullu Naalakkersuisoqarfik ukioq manna aallartilaartoq siunnersuuteqaqqippoq, taannalu 2024-mi aggustip 27-ani naalakkersuisut nittartakkakkut tusarniaaffiannut ilanngunneqarpoq. Aammali maanna suliaq unittooqqippoq, tusarniaassullu septembarip tallimaanili tunuartinneqarpoq.
Maanna misileeqqipput – pingajussaa – nutaamik siunnersuuteqarlutik, taannalu aggustip 28-ani tusarniaassutinut nittartakkamut ikkunneqarmat tusarniaaneq sapaatip-akunnerani matumani oktobarip sisamaanut killilerneqarpoq.
Silap pissusiata allanngoriartornera aamma CO2
Pingaarnertut silap pissusiata allanngoriartornera CO2-millu aniatitsinerup appartinnissaata pisariaqartinneqarnera sanaartornermi maleruaqqusat nutarsarnissaannik pisariaqartitsilerpoq. Tamatumunnga ilanngullugu Kalaallit Nunaanni sanaartukkani oqoqalertarnera ajornartorsiutaangaatsiarpoq – inissiani sanaartukkani pisoqaanerusuniinnaanngitsoq aammali nutaajunerusuni.
Sanaartornermi maleruaqqusani nutaani allannguutit pingaarnerit tusarniaassummi ima nassuiarneqarput:
”- Illuliani nutaani kiassarnermut silaannarissarnermullu nukissiamik atuinermut piumasaqaatit sukaterneqarput, taamaalilluni atuinissaq 25-30 pct-inik annikillisinneqarluni.
- Illuni pioreersuni allanngortiterinermi nukissiamik atuinnginnerulernerit piviusunngortinnissaat pillugit piumasaqaatit atuutsinneqalerput.
- Illup sannai aamma illuliornermi atortut isugutaqqusaanngitsut pillugit piumasaqaatit atuutsinneqalerput, iserternermi oqoqalersinnaaneranut aarlerinartorsiortitsisussaammata.
- Pujuliornernut kalerrisaarutinik inissiani, akunnittarfinni ilinniartut inaanni il.il. sarfamik pilersuinermut aalajangersimasumik atassuserlugit, atortulersuisarneq pillugu piumasaqaatit atuutsinneqalerput.
- Illuliani tikikkuminartitsinissaq pillugu piumasaqaatit erseqqissarneqarput aammalu titartaganngorlugit takussutissianik tunngavilersorneqarlutik.
- Sanaartugassamut pilersaarusiornermut tunngavissat, illup sannaannik suliaqarneq misissuisarnerlu, Kalaallit Nunaanni, nunami namminermi eurocodes-inut ilanngussanik ataatsimoortunik atuutsitsilernikkut, nutarterneqarput.
- Siunissami (maannamuugallartoq ukiuni marlunni) illuliat nutaat, sannaasa najummisuini ajutoornermi annertuumik sunniuteqarsinnaanera aarlerinaate-qartut, siunnersortinit akuersissummik allagartaqartunit sanaartugassartai pilersaarusiorneqassasut misissorneqartassasullu, atuutsinneqalerpoq (taamaaliornermi kommunit illuliani pisariusuni illut sannaanik misissuinermik suliaqartarunnaassallutik).”
Nassuiaaterpassuit
Sanaartornermi maleruaqqusat naatsumik oqaatigalugu sanaartornermi tunngaviusumik inatsisaapput inuiaqatigiit sanaartornerup qanoq naammassineqarnissaanik piumasaqaataannik allaqqissaakkanik nassuiaateqartoq. Sanaartornermut malittarisassanut nutaanut allaqqaagaq annertugami danskisut 180-inik qupperneqarlunilu kalaallisut 215-inik qupperneqarpoq. Nassuiaaterpassuupput annermik sanaartornermik suliaqartunut naleqquttut.
Sanaartornermi maleruaqqusatut nutaatut allaqqaagaq siulleq ukiut pingasut matuma siorna tusarniaassutigineqaqqaarmat Sulisitsisut ilaatigut oqorsaanermut piumasaqaatit sukannernerusut pissutigalugit sanaartornermi aningaasartuutit qaffannerannik kinguneqassammata ernumasupilussuupput. (Sermitsiaq 2021/15 takuuk).
Ineqarnermut Attaveqaasersuutinullu Naalakkersuisoqarfiup oqaaseqaat taanna tusaatissatut tigusimagaa ersarippoq.
Tusarniaassutitut allaqqaakkami nutaami allani ilaliussani sanaartorneq akisunerusinnaasoq eqqumaffigeqquneqarpoq, sanaartornermulli maleruaqqusaalersussaq aningaasartuutaanerussanngitsoq kiassarnermullu aningaasartuutit annikinnerussammata aningaasartuutit naligiilissasut naalakkersuisoqarfimmit nalilerneqarpoq.
Ilaatigut ima allassimasoqarpoq:
”Illuliani nutaani nukissiamik atuinermut piumasaqaatit sukaterneqarnissaannik siunnersuutigineqartut, illuliap akisunerulernerani maannakkut kinguneqartussaapput. Paarlattuanik akisunerulernera nukissiamik atuinerup annikillisinneratigut sipaarute¬qarnermik siunissami nalimmatsinneqassasut ilimagineqartariaqarpoq. Nukissiamik atuinnginnerulerneq ataatsimut isigalugu, siunissami pisortat nukissiamik pilersui¬nissaannik pisariaqartitsinissap annikillisinneqarnera pissutigalugu, silap pissusaanut pitsaasumik sunniuteqarnissaata saniatigut, inuiaqatigiit aningaasaqarnerannut iluaqutaasumik sunniuteqartussaavoq.
Illuliani pioreersuni nukissiamik atuinnginnerulernissamut iliuusissat pillugit piumasaqaatini siunertarineqarpoq, nukissiamik atuinermi sipaaruteqarnissaq aningaasaliinermut tunngatillugu isumatusaartumik ingerlanneqassappat, iliuusissat aatsaat suliarineqassasut. Tamatuma kingunerisaanik illunik piginnittut, piumasaqaatip malitsigisaanik allanngortiterisussat, allanngortiterinermik suliaqarnermut aningaasartuuteqassasut ilimanarpoq, kisianni nukissiamik atuinermi sipaaruteqarnerup anguneqarnerani, aningaasaliissutit imminut akilertussaapput.
Taamatuttaaq takorloorneqartariaqarpoq, isugutammut piumasaqaatit sukaterneqartus¬satut siunnersuutigineqartut, illuliami toqqaannartumik aningaasartuutit qaffannerannik kinguneqarnissaa ilimanarpoq. Illuliap qajannaannerulernera, siunissami toqqaannartu¬mik aningaasartuutinik qaffasinnerulersunik tamakkiisumik nalimmatsitsisussatut ilimagineqartariaqartoq, iluanaarutaasussaassaaq.”
BR24, sanaartornermut maleruaqqusat nutaat taama taaneqartut, 2025-mi januaarip aallaqqaataani atuutilissasut pilersaarutaavoq. 2025-mi juunip 30-ata tungaanut piffissami ikaarsaarfiusumi, sanaartornermi maleruaqqusaq BR24 nutaaq imaluunniit Illuliornermi malittarisassat 2006 atorunnaartut malinniarnerlugit, nammineq aalajangerneqarsinnaassaaq.
