»Tassani inoqarami?«

TÓRSHAVN: Timmisartoqarfimmiit Tórshavnimut 45 km busseraanni Savalimmiut qalipaat qorsuk nassaarisimassagaat eqqarsaatiginarpoq. Kalaallit Nunaat danskisut taagaanni qorsuk kisermaakkaluaraa maani qorsooqqinnerujussuuvoq.

Ataaserli Kalaallit Nunaanni qorsooqqinneruvoq. Neriunneq.

Kalaallit Nunaanni takornarialerisut siunissamut annertuumik naatsorsuuteqarput. Nunat avannarliit suleqatigiinneranni nunat pingasuutut siunissami isumalluarnartumik inissisimagaluartut matumani Savalimmiut Islandiluunniit Kalaallit Nunaannut malinnaasinnaanngillat.

Nunat pingasuusut ingerlalluarput. Takornarissat amerlanerusut »nillataartumi« sulinngiffeqarumasut, amerlanerujussuit umiarsuarmut takornariartaammut ilaarusuttut, nunanilu tamalaani misigisassarsiorlutik takornariartut takussaagaluttuinnarput. Takornarissat taakkuukkajupput nammineq takornariatut qanoq iliornerminnik eqqarsaatersuuteqartartut, Issittumilu »inuunerminni misigisassarsiornerminni« aningaasarpassuarnik atuisartut.

- Nunatsinni suliaqartut isumalluangaatsiaruni peqqutissaqarsimassapput, Visit Greenlandimi pisortaq Anne Nivíka Grødem oqarpoq.

Taanna AG-mit oqaloqatigineqarnermini nunat avannarliit takornariaqarnermut nittarsaassinerani ulluni pingasuni ingerlanneqartumi, Savalimmiut illoqarfianni pingaarnermi sapaatip-akunnera kingulleq aallartittumi AG-llu malinnaavigisaani, peqataavoq. Ullaamiit unnummut ataatsimiinnerit, ilisariteqattaarnerit suliaqaqatinillu oqaloqateqarnerit ingerlanneqartarput.

Nittarsaassineq takornarialerisunut avitseqatigiiffiuvoq, tassani Kalaallit Nunaanni, Savalimmiuni Islandimilu takornariarnermut tunisassianik tuniniaasut pisisartut nunanit allaneersut, tassaakkajunnerusut angalanernik aaqqissuisartut tuniniaasullu, naapittarpaat. Tuniniaaffissaavoq, tuniniaavallaarnanili, pilerisaaraluni pingaakujunnanili.

- Kalaallit Nunaanniit aallartitarpassuit ukioq manna peqataaqqipput. Kalaallit Nunaanniit peqataasut 70-it missaanniippugut, isumalluarnermullu takutitsisuusutut nalilerpara, Anne Nivíka Grødem oqarpoq. 

Sunnertiangaatsiartoq

Taanna timersortarfissuarmi Tórshavnimiittumi marlunngormat ammaanersiortoqarmat oqalugiaammini nunanit allaneersut Visit Greenlandip nittartagaanut iseraangamik suna paaserusunnerpaasarneraat taagamiuk qungujutsitsinerpaavoq.

- Kalaallit Nunaanni inoqarpa?

Aperisoqartarneratigut issittumi angalalluni tikitassatsialak suli nunarsuarmi ilisimaneqarlualersimanngitsoq erserpoq. Inuit ilaannut tassaaginnarpoq inoqajuitsoq sikuusoq najugarineqarsinnaanngitsorlu. Nannut amaqqullu miaggoortut najugaqarfiat.

Illuatungaanilli inuppassuit piffissap sivikitsup iluani Kalaallit Nunaat angalaffissatut immikkuullarissutut maluginialersimagaat ersarissumik takussutissaqarpoq. Takornariaqarneq 2018-imiit 2023-mut 46 procentimik qaffassimavoq siornalu aatsaat taamak takornariaqartigaaq.

- Kalaallit Nunaanni takornarialerinermi suna nukittuffigineqarnerpaava?

- Tassaagunarpoq amerlasuut nukiit tamaasa aningaasarpassuillu atorlugit Kalaallit Nunaanni takornariaqarnerup siunissaanik qulakkeerinninnissamut piareersimammata. Aammattaaq suliaqaqatigiit ataqatigiinnerat. Imminnut tunniusimasorujussuupput. Arlaata suliassaq naammassisinnaanngippagu suleqammut innersuunneqassaaq. Suna tamarmi torersumik eqqarsaatigilluarneqartarpoq, Anne Nivíka akivoq.

- Suut ernummatigineqarpat?

- Amerlasuut tigusisinnaassuseq eqqartorpaat. Mittarfissuit ammarpata angallattorpassuarnik tigusisoqarsinnaanersoq. Kinguarsaateqalersinnaanersorlu. Suna tamarmi iluatsissappat sorpassuit inississortariaqarput. Taamaammat ataatsimik siunertaqarluni sulinissaq pingaaruteqaqaaq.

- Allanik ernummatissaqarpa?

- Kalaallit Nunaanni kimittuumik kultureqarpugut. Inuiaqatigiittuulli sunnertiangaatsiarpugut. Inuit ikitsuinnaavugut, takornariaqarnerlu salliutinneqarpallaalissappat oqimaaqatigiinnginneq pilersinnaavoq. Taamaammat takornariat misigerusullugit tikittagaat illersussavagut. Nukittuffigut, inuit pinngortitarlu.

Angerlarsimaffik

Savalimmiuni takornarialerineq Kalaallit Nunaanni takornarialerinermut assinguvoq. Matumani »Savalimmiut takornariaqarfiunani angerlarsimaffiusoq« pingaartinneqarpoq. Taamatut isiginnittaaseqarnermi takornariaq inussiarnisaassalluni ataqqinnissalluni piumasaqarfigineqarpoq.

Taamatuttaaq Kalaallit Nunaanni takornariat kalaallit naleqartitaannut immikkorluinnaq ittunut naapertuuttumik eqqarsartaaseqartut pisariaqartinneqarput:

- Pinngortitaq erianartoq ataqqissavaat, aamma nunaqavissut tunulliuneqassanngillat.

- Tamanna inuit qanoq isumaqarfigaat?

- Tamanna akulikitsumik misissuiffigisarparput. Tunngaviusumik isumalluartumik isiginnittaaseqarpoq. Inuit takornariaqarneq nuannaraat. Aammali siumut isigisariaqartugut erseqqippoq. Allannguinerit annertuut sukkavallaartumik pisinnaapput, Grødem akivoq nangillunilu:

- Siuariartornerup tamanut iluaqutaanissaa qulakkeertariaqarparput. Tassani pineqarput suliffiit, inuusuttut ilinniagaqartut, takornariaqarneq, pisiniarfiit ukiup ingerlanerani ammasinnaanerat, neriniartarfiit kulturikkullu sammisassaqartitsiviit amerlinerat. Tikeraallu naapittarnerisigut uagut nammineq naleqartitatsinnik erseqqissaanissaq.

- Takornariaqarneq ineriartornissamut periarfissanik nutaanik pilersitsissaaq, takornariaqarneq kulturikkut ineriartortitsissaaq, takornariaqarneq avatangiisitsinnik illersuissaaq, takornariaqarneq nerisassanik nutaanik pissarsissutaassaaq ulluinnarnilu inuunitsinni pitsaanerusumik atugaqalissaagut. Takornariaqarneq pitsaasunik iluaqutaasunillu allannguiffiussaaq.

Ukioq manna takornariaqarnermut nersornaat

Visit Greenland Tórshavnimi Hotel Hafniami »Kalaalerpalaartumik unnussiuaarnermut« qaaqqusivoq. Nunatsinni takornarialerisut nittartakkakkut malinnaasinnaaniassammata pisoq nittartakkakkut toqqaannartumik aallakaatinneqarpoq. Tassani Greenland Tourism Award 2024-mi ajugaasup kinaanera saqqummiunneqarpoq. Ajugaasuuvoq Disko Adventures, Danny Mølgaardimit, Naja Bjerregaardimit Steve Brobergimillu ingerlanneqartoq. Ingerlatseqatigiiffik Qeqertarsuarmiippoq Qeqertarsuup Tunuani misigisassanik alutornartunik neqerooruteqartarluni.