- Ikiorusuppakkit.
Qallunaap inuup
inuiaqatigiillu pissusiinik ilinniagartuup, Kalaaleq niviarsiaraq Malu,
Aalborgimi ilaqutariinnut qallunaanut meerarsianngortinneqarsimasoq
saaffigisalerpaa. Ukioq 1978-iuvoq, aamma inuup inuiaqatigiillu pissusiinik
ilinniagartuup Malu ikiorniarlugu oqaatigaa, isiginnaartutulli malugisimanarluni Malup inuup
inuiaqatigiillu pissusiinik ilinniagartooq piviusumi ikiortussanngoraa. Ikiuinera
Nunarput pillugu ”takornartatut” inuunermik ilisimatusarneranut atorneqassaaq.
- Ikiorusuppakkit.
Qallunaap inuup
inuiaqatigiillu pissusiinik ilinniagartuup, Kalaaleq niviarsiaraq Malu,
Aalborgimi ilaqutariinnut qallunaanut meerarsianngortinneqarsimasoq
saaffigisalerpaa. Ukioq 1978-iuvoq, aamma inuup inuiaqatigiillu pissusiinik
ilinniagartuup Malu ikiorniarlugu oqaatigaa, isiginnaartutulli malugisimanarluni Malup inuup
inuiaqatigiillu pissusiinik ilinniagartooq piviusumi ikiortussanngoraa. Ikiuinera
Nunarput pillugu ”takornartatut” inuunermik ilisimatusarneranut atorneqassaaq.
- Ilinnit
ikiorneqarnissara qinnutigisimanngisaannarpara, Malu oqarpoq, taannami
taamaallaat angerlarusukkaluarami – Nunatsinnut angerlaqqikkusukkami.
Kisianni
inuup inuiaqatigiillu pissusiinik ilinniagartuup Malup Nunatsinni
siunissaqarsinnaanera upperinngilaa. Tamatumunngami taarsiullugu Malu, Nina
Sikkersoq Kristoffersenimit Nuumminngaanneersumit inuttaaffigineqartoq,
Danmarkimiiginnaqqullugu ilinniagaqaqqullugulu kajumissaarpaa, “arlaanik
atorfeqalerniassammat”.
Inuk
ingerlaartuartoq, maanna Danmarkimi illoqarfinni arlalinni
isiginnaartitsissutigineqaqattaartoq, Det Olske Orkesterimit
isiginnaagassiaavoq, ukiuni pingasuni misissuinerup kingorna Kalaallinik Qallunaanillu
ilisimatuunik eqqumiitsuliortunillu suleqateqarnerup kingorna
pilersinneqarsimasoq. Naja Dyrendom Graugaardip Lotte Faarupillu
isiginnaagassiamut najoqqutassaq allassimavaat, taakkulu suliniummut
nassuiaammi allapput, periarfissamik ammaarusullutik, Qallunaat imminnut
paasinnittaasiata aaqqinnissaanut sapiissuseqarfiusumik allanullu
tusarnaartalernissamut periarfissiisumik.
Ilisarnaatit quiaginnissinnaanerlu
Isiginnaagassiami
sorpassuit tikinneqarput, naak nigalimmi anginngitsumi pigaluartoq.
Tikinneqartorpassuit ilagaat nunasiaateqarneq pillugu Tivolimi 1905-imi
saqqummersitsineq aamma 1950-ikkunni 60-ikkunnilu Kalaallit meerartaasa
perorsaqqinneqartussatut Danmarkiliartinneqartarnerat aamma DR-imit
aallakaatitassiaq “Historien om Grønland og Danmark” (Nunatta Danmarkillu
oqaluttuassartaat) 2022-meersoq.
Rikke Liljenberg (talerperleq) inuup inuiaqatigiillu pissusiinik ilinniagartuutut isiginnaartitseqatigaa Nina Sikkersoq Kristoffersen, Malutut inuttaasoq.
Assi: Øyvind Kirchhoff
Naalagaaffeqatigiinni
nunasiaateqarnerup oqallisigineqarnerani isiginnaagassiaq naleqquttuuvoq,
attortinnarluni ilaannikkullu quianarsinnaasunik ilaqartarluni.
Erseqqissarneqartorli pingaarutilik isiginnaagassiami erseqqissumik
oqaatigineqartoq tassaalluni, Nunatta aamma naggueqatigiit Inuit oqaluttuarisaanerat,
Hans Egedep 1721-mi oqaluttuarisaanitsinnut pingaarutilimmik ilanngunnissaa
sioqquterujussuarluguli, Nunatta oqaluttuassartaa aallartissimammat.
Isiginnaartitsinermi
ilisarnaataalluartumik Malup aanaata – tuullittut aamma tuttutut
isiginnaartitsinermi inuttaasup – Nunatta oqaluttuassartaa sivisooq takutippaa.
Isiginnaartitsinermi Malup aanaata taassuma taliani siaarsimasumi kullua
tikialu assersuutigalugit, oqaluttuarisaanermi sivisuumi nunasiaateqarnerup
sivikitsuinnaanera takutippaa.
Malup
aanani, Elisabeth Heilmann Blind-imit inuttaaffigineqartoq peqatigalugu,
piffissamut uterneranni, inuup inuiaqatigiillu pissusiinik ilinniagartuup
ilungersorluni malinnaaffiginiaraluarpai, naggataagulli
tunniutiinnartariaqarluni.
- Sumunnalerpit?
Tunummut pisuttuaannarsinnaanngilatit, Inuup inuiaqatigiillu pissusiinik
ilinniagartooq suaarpoq.
Maluli
tunummut pisunngitsoq aanaa oqarpoq.
- Siumut
ingerlavoq, piujuaannarsimasup tungaanut.
