Naalagaaffeqatigiinneq Kalaallit Nunaannut iluaqutaasimasoq imaluunniit iluaqutaanerpaasimasoq Kalaallit Nunaanni innuttaasut affaasa missaat isumaqarput. Misissuisarfiup Verianip Sermitsiamut isumasiuinerani nutaami tamanna erserpoq.
Avissaarnissaq
Naalagaaffeqatigiinneq Kalaallit Nunaannut iluaqutaasimasoq imaluunniit iluaqutaanerpaasimasoq Kalaallit Nunaanni innuttaasut affaasa missaat isumaqarput. Misissuisarfiup Verianip Sermitsiamut isumasiuinerani nutaami tamanna erserpoq.
Avissaarnissaq
Isumasiuineq februaarip 27-aniit marsip sisamaani SMS-ikkut nassiunneqarsimasoq naapertorlugu 48 procentit naalagaaffeqatigiinneq Kalaallit Nunaannut iluaqutaasimasoq imaluunniit iluaqutaangaatsiarsimasoq isumaqarput. 31 procentit ajoqutaasimasoq imaluunniit ajoqutaasangaatsiarsimasoq isumaqarput. Sinneri ima akipput ”naluara.” Tamatuma saniatigut 52 procentit Kalaallit Nunaata piaarnerpaamik Danmarkimit avissaarnissaa amerlanerit isumaqatigigaat imaluunniit isumaqatigigaat isumaqarput.
Peqqissuseq
Kalaallit Nunaanni atugarissaarneq, ilinniartitaaneq peqqissutsilu namminiilivinnermit pingaarnerutinneqartariaqarnersut aperineqaramik amerlanerussuteqarluartut (85 procentit) angersimapput.
Naalakkersuisunngortussat suliassai pingaarnerit pingasut sorliussanersut aperineqaraangamik amerlanerit „peqqinnissaq“ (42 procentit) taavalu „Aningaasaqarneq akileraartarnerlu“ (28 procentit) aamma „Ineqarneq“ (28 procentit) akisarpaat. Nalunaarsorsimaffimi appasinnerutillugu „Namminiilivinnissamut aqqutissaq“ 23 procentit akissutigaat.
Oqallinnermi naqqiineq
Kisitsisit, soorunami nangaassuteqarfigineqartariaqartut, kalaallit oqallinneranni ulluinnarni ajornartorsiutit pingaarnerutinneqartartut ersersikkaat Ulrik Pram Gad, Dansk Institut for Internationale Studier-imi (DIIS) ilisimatooq, isumaqarpoq.
– Oqariartuut maluginiarnartoq tassaavoq Kalaallit Nunaata atugarissaarneq, ilinniartitaaneq peqqissutsilu namminiilivinnissaq pinnagu pingaarnerutittassagai 85 procentit isumaqataammata imaluunniit amerlanersaat isumaqataammata. Tamanna maluginiarnartumik naqqiivoq – immaqa kalaallit politikkikkut oqallinnerannit taama annertutiginani – qallunaalli immaqalu aamma amerikamiut tusagassiorfiini paatsuuinermut, tassa qinersinermi namminiilivinnissaq pingaarnertut sammineqarmat.
Kalaallit qinersisartut taamatut akillutik politikkeritik tusagassiuutitillu atugarissaarneq pingaarneruteqqullugu kajumissaarpaat.
Politikerinut eqqaasitsissut
Ulrik Pram Gad naapertorlugu 85 procentit namminiilivinnissaq pinnagu atugarissaarnissaq pingaartinneruaat, 52 procentillu piaarnerpaamik Danmarkimit avissaarusunnerullutik.
– Isumaqartoqarsinnaavoq Kalaallit Nunaat Danmarkimit piaarnerpaamik avissaartinneqartariaqartoq, aammali isumaqartoqarluni inuuniarnermi atugassarititaasut, ilinniartitaanerup peqqissutsillu maannakkorpiaq samminissaat pingaaruteqarnerusoq, Ulrik Pram Gad oqarpoq.
Isumasiuineq misissuisarfimmit Veriaanimit Sermitsiamut 2025-mi februaarip 27-aniit marsip sisamaata tungaanut ingerlanneqarpoq, internetikkut nalilersuilluni Kalaallit Nunaanni innuttaasunut SMS-ikkut apersuinermi peqataanissamut nalunaarsimasunut apersuineq tunngavigineqarpoq. Innuttaasuni 18-ileereersuni 726-it apersorneqarsimapput. Nalorninartorsiorneq 1,8 aamma 3 procentip akornanniippoq.