Uumassusilerinermik ilinniarfik qilaatersornermik aallartinneqartoq

Qinnuteqartut 40-t missaanniittut akornanni aqqaneq-marluk biologimik ilinniarfimmut nutaamut januaarip naanerani aallartittussamut toqqarneqarput, tassani ulluni pingasuni eqqarsaatiginneqqissaarneq qilaatersornerlu ilinniarneqarput.

 – Soorunami aallartinnissatsinnut pissanganikooqaagut. Ukiorpassuarni takorloornikuusaq piviusunngortoq nuanneqaaq. Tassa uagut ilinniartullu qilanaariaratta, aammali ukiuunerani eqqissisimaarnissaq pisariaqarmat ulloq siulleq eqqissisimasumik ingerlassasoq aalajangerpugut. Qullermik ikitsivugut, inuit pingasuulluta sisamaallutaluunniit eqimattakkaarluta immitsinnut naaperiarluta naggataagut kalaaliminernik ullup-qeqqasiorpugut, tassanilu ilinniartut apeqquteqarsinnaallutillu eqqarsaatitik oqaasinngortissinnaavaat, immikkoortortami aqutsisoq Aviâja Lyberth Hauptmann, ataqatigiissaarisoq Liv Mejer Larsen peqatigalugu ilinniakkamik ilusilersuisoq, oqaluttuarpoq.

 Qilaatit tivanerlu 

Ulloq siulleq qaangiummat ilinniartut ulluni tulliuttuni pingasuni qilaatersornermut pikkorissartinneqarput, tassanilu Aassanaaq Ossie Kairaiuak nipilersoqatigiinni naggueqatitsinni Pamyuakkuni Alaskameersuni nipilersortartoq pikkorissaavoq. – Ilinniartut nammineq qilaasiorlutillu erinnamut Seal Boyimut, avatangiisigut ataqqillugit inuunissamik ilinniartitsisumut – piujuartitsinissamik oqariartuummut ukiunik tuusintilinnik pisoqaassuseqartumut, tivaneq ilinniarpaat. Ilinniartut sapaatip akunnerani matumani toqqissisimallutillu immitsinnut ilikkarsimassasut. Ossiep ilinniartut siulitta piginnaanilissuunerannik inoqatimili ilisimasaannik, atuagarsorluni ilinniagaagaluarpat suugaluarpalluunniit ataqqinninnissaannik ilinniartippai, Aviâja Lyberth Hauptmann oqarpoq.

Ilisarititsilluni pikkorissarneq

Ilinniartut aqqaneq-marluusut maanna ilisarititsilluni pikkorissarneq”Tikinneq” aallartissavaat.

 – Pikkorissarnerup siunertaraa ilinniartut toqqissisimanissaat tikilluaqquneqarnissaallu, aamma uumassusillit pillugit qanoq ilisimasaqartigisimanerminnik eqqarsaatiginneqqissaarnissaminnut periarfissinneqarnissaat. Aammattaaq oqaatsitigut qanoq inissisimanerat eqqartornissaannik periarfissaq. Maanimi nunami oqaatsit pingasut atorpagut, ilinniartitsinerullu tamatumunnga naapertuuttumik naleqqussarsinnaanissaa pingaaruteqarpoq. Ukiumi siullermi eqqumiitsuliortoq Alaskameersoq maanga qaaqqussavarput, taassumalu nunap inoqqaavisa piujuartitsinermik eqqarsartariaasia paasissutissiissutigissavaa. Piujuartitsineq assigiinngitsorpassuartigut qanoq isigisinnaaneripput erseqqissarniarlugu, Aviaja Lyberth Hauptmann ukiaq Sermitsiamut oqarpoq.

Immikkoortut qulequttallit 

Ilinniagaq katillugit ukiuni pingasuni ingerlanneqassaaq, sapaatip-akunneri qulit tamaasa immikkoortunut agguataarneqassalluni, tassanilu assigiinngitsunik ilinniartitsisoqassaaq soorlu kemi, naatsorseqqissaarneq, suussutsit pinngoqqaarfii il.il. Sammisat soorlu Appa, Qimmeq, Tikinneq, Siku, Tuttu, Imaq, Puisi, Paarnaq aamma Inuk.

 – Sammisat tunngavigalugit ilinniartitsinissamik isumassarsiaq piviusunngorpoq. Tamannali silatusaarneruvoq, aammali ilinniartitseriaatsini pitsaanerpaavoq. Ilinniarneq tassaaginnanngilaq atuarneq paasinninnerlu. Ilinniarneq aamma tassaavoq tusarnaarneq, naamaneq maluginerlu sammisaq pillugu tamakkiisumik paasisaqarneq, Aviaja Lyberth Hauptmann oqarpoq. Taannalu ukiut aappassaanik mikrobiologimi ilinniartitsisuuvoq.

 Uumassusillit assigiinngisitaarnerat

Ilisarititsilluni pikkorissarnerup kingorna Pikkorissarnerup tullia “Appa” tikinneqassaaq, tassanilu Kalaallit Nunaanni uumassusillit assigiinngisitaarnerat sammineqarpoq. – Pikkorissartitsinermi uumasut taakkualu avatangiisii pillugit ilinniartut kalaallisut, qallunaatut, tuluttut latiinerisuumillu ilinniartinneqartarput. Uumasut, naasut, uillut, ippernat pupiit suut nunatsinniippat, uumasullu qanoq uumasunut sunut oqaatsinillu immikkoortiterneqartarpat. Tamatumunnga ilanngullugu uumasut kalaallisut qanoq atserneqartarnerat, taamaaliornermimi uumasut pissusilersuutaat isiginiarneqartarpoq. Ilinniarnermut aamma atatillugu aqisserniassaagut, Aviaja Lyberth Hauptmann oqarpoq. Ilinniartullu tamarmik piniarneq, aalisarneq imminullu pilersorsinnaaneq ilinniarnissaat pilersaarusiornermi pingaartinneqartoq ilanngullugu paasissutissiissutigaa.

– Kikkummi tamarmik ilaquttatik ilagalugit piniariarnikuunngillat, oqarpoq.

 Uumassusilerinermi bacheloritut ilinniakkamut nutaamut – SILA-mut – 2026-mi februuarip aappaani ilinnialernissamut qinnuteqaatit kingusinnerpaamik 1. novembari 2025-mi tiguneqarsimassapput.