Takornariaqarnermut inatsit akerleriissutaasoq piffissaq kingulleq atorlugu allanngortinneqarpoq
Sapaatip-akunnerata siuliani nunatsinni takornariaqarnermut inatsit siulleq Inatsisartuni akuersissutigineqarpoq, tassanilu immikkoortoq akerleriissutaasoq piffissaq kingulleq atorlugu allanngortinneqarpoq.
– Susassaqartut ataasiakkaat eqqugaassapput akuersissuteqassagunik maani nunatsinni najugaqartariaqassagamik, imaluunniit piginnittuisa pingajorarterutaat marluk maani nunatsinni najugaqarlutik. Naalakkersuinikkulli aalajangiusimavara qulakkiissallugu kissaatigineqartut maani nunatsinni angalanissanik neqerooruteqartut nunatsinnit aallaaveqarnissaat, Naaja H. Nathanielsen siusinnerusukkut taama nalunaaruteqarpoq.
Leiff Josefsen
Inatsimmi pingaarnerit ilaat, nunanillu allaneersunit takornariartitsinermut aningaasaliisunit ernumagineqartoq, tassaavoq takornariartitsisartut akuersissummik pissarsiniaraangamik najukkaneersunit pigineqartariaqarnerat.
Takornariaqarnermut inatsit saqqummiunneqarmat minnerpaamik 2/3-inik najukkaneersunit piginnittoqartussaanerat piumasaqaataavoq. Isornartorsiorneqangaareersorlu piumasaqaat 51 procentimut nalimmassarneqarpoq. Inuussutissarsiornermulli Aatsitassanullu Ataatsimiititaliap pingajussaaneerneqartinnagu isumaliutissiissummini najukkamiittut 2/3-iisa piginneqataanissaat aalajangiusimavaa, tamannalu Naalakkersuisut malinniarlugu aalajangerput.
- Taamatut suliniuteqarnermi takornariartitsinermi aningaasaqarnikkut pissarsiassat Kalaallit Nunaanniitinneqarnerulernissaannik qulakkeerinninnissaq aammalu najukkani siuariartortitsinissamut suliffissaqartitsinissamullu tunngavissiinissaq siunertaavoq, Naalakkersuisut nittartakkaminni ilisimatitsipput.
Isornartorsiorneqangaartoq
Inatsit akuersissutigineqartinnagu najukkamiittut piginnittuunerat pillugu apeqqut takornariartitsisartunit nunanut allanut attaveqartunit assigiinngitsunit isornartorsiorneqarpoq. Ilaatigut ernummatigineqarpoq Atlantikoq qulaallugu mittarfiit ammarpata takornariarpassuit tikittussatut ilimagineqartut sammisassaat qulakkeerniarlugu aningaasaliisoqarsinnaannginnera.
Sulisitsisut aamma Grønlandsbanken isornartorsiuisut ilagaat, taakkualu tikkuarpaat nunami maani takornariartitsinermik suliniutinik nutaanik aningaasaliinissamut aningaasat naammanngilluinnartut.
Aningaasaqarnermut professori aamma Aningaasaqarnermut Siunnersuisoqatigiinni siulittaasoq Torben M. Andersen Sermitsiamut ernumassuteqarnini siusinnerusukkut ima oqaatigaa:
- Takornarianik sullissinissamut naammattumik sullissisoqarsinnaanngippat takornariat Kalaallit Nunaannut tikeraarusunnerat unikaallassaaq, akunnittarfimmimi sulerinatik issiaannarniarlutik Kalaallit Nunaannukarneq ajorput. Kalaallit Nunaata angalanermik takornariartitsinermillu allanik ineriartortitsinissamut periarfissaqarpallaannginnera ernumassutigaara.
Torben M. Andersenip "aalajangiussisarnermikkut namminneq atukkaminnik ajornerulersitsiartuinnassannginnersut" navianartoqarnerarpaa.
Naalakkersuisoq naammagisimaarinnittoq
Inuussutissarsiornermut, Niuernermut, Aatsitassanut, Inatsisinik Atuutsitsinermut Naligiissitaanermullu Naalakkersuisoq Naaja H. Nathanielsen inatsisissaq nutaaq ukiup nikinneranit atuutilertussaq pillugu ullumi ima oqarpoq:
- Takornariartitsinermut suliassaqarfimmi ineriartortitsinissamut najukkani inissisimatitsinissaq pingaaruteqartorujussuuvoq. Najukkami inissisimatitsineq takornariartitsinermik inuussutissarsiuteqartunut tapersersuinerup ingerlaannarnissaanik qulakkeereqataassaaq, tamannalu aalajangiisuulluinnartumik pingaaruteqarpoq. Takornariat tikilluaqqorusuppavut aammalu pinngortitaq kulturerpullu taakkununnga misigitikkusuppavut – aammalu taakkua nunatsinniinnerisa inuiaqatigiinnut iluaqutaanissaat kissaatigaarput. Takornariartitsinermi periarfissaqarfiit annertoorujussuusut Naalakkersuisut takusinnaavaat, inuussutissarsiortullu amerliartulernissaat qularutiginagu.
Akuersissutinik tunniussisarneq
Inatsisip nutaap atuutilernerani takornariartitsinermut suliffeqarfiit tamarmik Naalakkersuisunit akuerineqartartussaapput aammalu aarlerinaataasut ajornartoornerillu qanoq iliuuseqarfiginiarneraat nassuiaaviusunik, isumannaallisaanermut pilersaarusiortussaapput. Takornariat toqqissisimanartumik pikkorissusilimmillu misigisaqartinneqarnissaannut tamanna qulakkeerissaaq, peqatigisaanillu najukkani innuttaasut illersorneqassallutik, Naalakkersuisut nittartagaanni ilisimatitsissutaavoq.
- Naalakkersuisut aamma maleruagassat malinneqarnerannik nakkutiginninnissamut periarfissaqalissapput, suliffeqarfiillu piumasaqaatinik naammassinninngitsut akiligassissinnaallugit imaluunniit akuersissutaat atorunnaarsissinnaallugu. Suliniutissani Kalaallit Nunaat takornarianit ornigassatut isumannaannerulersinneqassaaq orniginarnerulersinneqassallunilu aammalu takornariartitsinermik inuussutissarsiutillit sakkortunerusumik annertunerusumillu akisussaassuseqartilissallugit, Naalakkersuisut tusagassiuutinut nalunaarutaanni naqissuserneqarpoq.
