ETM ATORFINITSITSISOQ
Jeppe Kofod aamma Friis Arne Petersen Kuannersuarni aatsitassarsiorfimmut siunnersortaassapput
Siornatigut diplomatiusimasoq Friis Arne Petersen aamma siornatigut nunanut allanut ministeriusoq Jeppe Kofod Energy Transition Mineralsip siunnersortitut ataatsimiititaliaanut ilaasortanngorput, taakkualu Australiamiut suliffeqarfiutaannut maannakkut Namminersorlutik Oqartussanik eqqartuussivimmi suliakkiussisunut periusissianik siunnersuisussaapput. – Suliffeqarfiup iliuuserisimasaanut akisussaatinneqartariaqarput, aatsitassanut naalakkersuisoq oqarpoq, „taakkulu marluk taamaaliornermikkut imminnut navianartorsiortinniarnerat paasiuminaatsoq“ avatangiisinik illersuiniaqatigiiffik oqarpoq.
Socialdemokraatit nunanut allanut ministererisimasaat Jeppe Kofod (saamerleq) aamma diplomaatitut qaffasissumik kiisalu aallartitatut atorfeqarsimasoq Arne Friis Petersen Energy Transition Mineralsip siunnersortitut ataatsimiititaliaanut ilaasortanngorput, taakkualu ingerlatseqatigiiffiup kalaallit qallunaallu soqutigisaqaqatigiivisa oqaloqatigiinneranni tapersersuisuussapput.
Assi: Asger Ladefoged
Nunanut allanut ministeriusimasoq Jeppe Kofod aamma diplomaatiusimasoq Friis Arne Petersen ingerlatseqatigiiffiup siunnersuisoqatigiivinut pilersinneqaqqammersunut ilaasortanngortinneqartut Energy Transition Minerals (ETM), Narsap eqqaani Kuannersuarni aatsitassarsiornissamut akuersissutaateqartoq, nalunaarpoq.
Siunnersuisoqatigiit, ingerlatseqatigiiffiup oqaasii naapertorlugit, pingaartumik Kuannersuarni aatsitassanik qaqutigoortunik suliniummik sammisaqassallutik “ingerlatseqatigiiffiup Kalaallit Nunaanni suliaanut atatillugu periusissiamik siunnersuissapput” aammalu “ingerlatseqatigiiffiup kalaallit qallunaallu soqutigisaqaqatigiinnut oqaloqatigiinneranni tapersersuissallutillu politikkikkut pissutsit pillugit siunnersortaassapput”.
Oqaloqatigiinneq ammasoq akisussaarpalaartorlu
Jeppe Kofod atorfinitsinneqarnini pillugu tusagassiuutitigut nalunaarummi ima oqarpoq:
“Kuannersuit Kalaallit Nunaannut ataavartumik naleqartitsinissamut periarfissaqarpoq – suliffinnik attaveqaasersuutinillu nutaanik pilersitsinikkut aningaasatigullu nammineernerulernikkut. Tamannali qanoq pissanersoq tatigeqatigiilluni ataatsimoorlunilu paasiniartariaqarput. Najukkami isumakuluutinik inuiaqatigiinnillu soqutigisaanik ataqqinnittumik siuariartornissamut aqqutissaqartoq upperaara. Ammasumik akisussaassusermillu oqaloqatigiinnermut peqataarusuppunga, tamannalu piffissaq ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu Kalaallit Nunaannut iluaqutaasunik aaqqiissuteqarnermi iluaqutaasinnaavoq.”
Najukkami ineriartortitsinissamut periarfissat
Diplomaatiusimasoq Friis Arne Petersen, USA-mi, Kinami Tysklandimilu aallartitaasimasoq aamma nunanut allanut ministereqarfimmi pisortaasimasoq ima nangippoq:
“Kalaallit Nunaanni akisussaassuseqarluni aatsitassanik qaqutigoortunik piiaanissamut periarfissaq najukkami ineriartortitsinissamut periarfissaaginnarnani aamma nunarsuarmi mingutsitsinngitsumik ineriartortitsinermut pingaarutilimmik pisuussutaavoq. Aatsitassat tamakku CO2-mik aniatitsinermik annikillisitsinissamut teknologiinut pingaaruteqarput. Suliniutit Kuannersuarniittutut ittut ammasumik, avatangiisinut najoqqutassianik qaffasissunik malinnillutik najukkanilu inuiaqatigiit qanimut suleqatigalugit ineriartortinneqarpata, piffissami pilersuinermik aalajaatsumik akisussaasumillu atorluaanissamik pisariaqartitsiffiusumi nunap immikkoortuani nunanilu tamalaani soqutigisaqaqatigiinnut iluaqutaassapput.”
Siumukartoqarnera malugigaat
ETM-ip pisortaanera Daniel Mamadou naapertorlugu „suliffeqarfiup suliaq siumukarfigigaa“ maluginiarneqarmat siunnersuisoqatigiit toqqarneqarput.
“Eqqartuussivimmut suliamut atatillugu tunngavilersuutissaqarluarluta aalajangiusimavugut, suliarlu naammassinissaata tungaanut ingerlatissavarput. Suliniut naapertuilluanngitsumik unitsikkallarneqarpoq, taamaammat kalaallit qallunaallu politikerii oqartussaasuilu isumaqatigiinniarfiginiarpagut.”
Namminersorlutik Oqartussat eqqartuussivimmut suliakkiunneqartut
Kuannersuarni aatsitassanik piiaasinnaatitaaneq pillugu apeqqut eqqartuussivimmut isumaqatigiissitsiniaasartunut suliassanngortinneqarsinnaanngitsoq, qallunaallu naalagaaffiat suliamut peqataasinnaanngitsoq Isumaqatigiissitsiniartartut aalajangersimasut sapaatip-akunnerani kingullermi saqqummiunneqarpoq.
Inuussutissarsiornermut, aatsitassanut, nukissiuuteqarnermut, inatsisinut naligiissitaanermullu Naalakkersuisoq Naaja H. Nathanielsen (IA) naapertorlugu Energy Transition Mineralsip 2022-mi isumaqatigiissitsiniarnermik suliassiissutigineqarneranut atatillugu Namminersorlutik Oqartussat aningaasartuutaat 18,7 millionit koruunit ETM-imit akilerneqassapput.
ETM-ip Kalaallit Nunaannilu suliffeqarfiup Greenland Mineralsip suliaq isumaqatigiissitsiniarnermi piumasarineqartutut maanna Nunatta Eqqartuussivianut Københavnimilu eqqartuussivimmut ingerlateqqippaat: Piiaanissamut akuersissut aamma 80 milliarder koruuninik taarsiissuteqarnissaq.
Taakkua ilaasortanngornermik kingorna ingerlatseqatigiiffiup soqutigisai sinnerlugit siunissami oqaaseqartartussanngorlutik ingerlatseqatigiiffiullu iliuusiinut akisussaasuusariaqartut isumaqarpunga. Taakku marluk Kalaallit Nunaat imaluunniit Namminersorlutik Oqartussat aamma Greenland Minerals A/S-ip akornanni inatsisitigut aaqqiagiinngissut pillugu siunissami oqaaseqaraangata tamanna eqqarsaatigineqartariaqarpoq, inuussutissarsiornermut, aatsitassanut, nukissiornermut, inatsisinik atortitsinermut naligiissitaanermullu Naalakkersuisoq Naaja H. Nathanielsen oqarpoq.
Assi: Leiff Josefsen
Ingerlatseqatigiiffimmut sinniisuusut
Naaja H. Nathanielsen ETM-imi siulersuisunut ilaasortanngortut pillugit Sermitsiamut ima oqarpoq.
– Qallunaat nunanut allanut ministeriusimasut Jeppe Kofod aamma qallunaat USA-mi aallartitaasimasut Friis Arne Petersen ingerlatseqatigiiffimmi Energy Transition Mineralsimi, ETM-imi, Greenland Minerals A/S-ip uranimik aatsitassanillu ulorianartunik piiaanissamut akuersissut pillugu Namminersorlutik Oqartussanik eqqartuussivilersuussisuusunut piginnittuusuni, siunnersortitut ilaasortanngorsimanerat maluginiarpara.
- Siunnersuisoqatigiinnut ilaasortatut suliffeqarfik immikkut ilisimasanik, misilittakkamik attaveqaatinillu pilersorneqarlunilu unammilligassanik periarfissanillu atorluaanissamut ikiorneqassaaq. Taakkua ilanngunnermi kingorna siunissami ingerlatseqatigiiffiup soqutigisaanik sinniisuulissasut ingerlatseqatigiiffiullu iliuuserisaanut akisussaasuussasut isumaqarpunga. Taakku marluk Kalaallit Nunaat imaluunniit Namminersorlutik Oqartussat aamma Greenland Minerals A/S-ip akornanni inatsisitigut aaqqiagiinnginneq pillugu oqaaseqaraangata tamanna eqqaamaneqassaaq.
Qallunaat nunanut allanut ministeriusimasup socialdemokraatillu politikkeriisa nuimanerpaartaasa kiisalu diplomaatip ataqqineqartup misilittagartuullu aatsitassarsioqatigiiffimmik Kalaallit Nunaanni Namminersorlutik Oqartussanik akornusersuiniartuartumik suleqateqarnermisigut imminnut kanngunarsarnerat paasiuminaalluinnarpoq.
NOAH
Paasiuminarluinnarlunilu kanngunarsaataasoq
Jeppe Kofodip aamma Friis Arne Petersenip Australiami suliffeqarfimmi siulersuisunut ilaasortanngortinneqarnerat Avatangiisinik illersuiniaqatigiiffiup NOAH-p oqaaseqartartuata Niels Henrik Hoogep tupaallaatigaa.
– Qallunaat nunanut allanut ministeriusimasup socialdemokraatillu politikkeriisa nuimanerpaartaasa kiisalu diplomaatip ataqqineqartup misilittagartuullu aatsitassarsioqatigiiffimmik Kalaallit Nunaanni Namminersorlutik Oqartussanik akornusersuiniartuartumik suleqateqarnermisigut imminnut kanngunarsarnerat paasiuminaalluinnarpoq.
- ETM-ip kalaallit innuttaasui ukiuni qulini peqquserluffigai, Kuannersuarnilu suliniut inuit peqqissusaat avatangiisillu eqqarsaatigalugit kiisami 2021-mi matuneqarmat aatsitassarsioqatigiiffiup Naalakkersuisut 76 milliarder koruuninik – Kalaallit Nunaata BNP-ata sisamariaataanik – akileeqqullugit unnerluutigai. Eqqartuussineq malersuinerinnaavoq, tamannalu Københavnimi eqqartuussivimmi isumaqatigiissitsiniartarfimmi kingullermik uppernarsarneqarpoq, ETM-ilu maannakkut Kalaallit Nunaanni eqqartuussivimmi ajorsassangatinneqarpoq. Jeppe Kofoed aamma Friis Arne Petersen umiarsuup kivilersup annaanniarsarineranit pitsaanerusumik iliuuseqartariaqaraluarput, Niels Henrik Hooge oqarpoq.
