– Kommunit aningaasaqarnikkut naligiinnginnerujussuat isiginngitsuusaarneqaannarsinnaajunnaarpoq

Kommunit aningaasatigut periarfissaat milliardi sinnerlugu nikingapput, kommunillu mikinerusut utoqqarnik amerlanerusunik innuttaqarput, inuusuttullu ilinnigallit ilarpassui kommuninit isorliunerusunit nuuttarput.

Tamanna Anders Olsenip kommunit aningaasaqarnerat innutaasullu agguataarsimanerat pillugit § 37 naapertorlugu apeqqutaanut aningaasaqarnermut naalakkersuisup akissutaani erserpoq.

Kommunit ingerlatseqatigiiffinnut akileraarutinit iluanaarutinullu isertitaat assigiinngilluinnarput. 

Piffissami 2020-mit 2024-mut Kommuneqarfik Sermersooq 795,63 millionit koruuninik pissarsivoq, Kommune Kujalleq taamaallaat 14,41 millionit koruuninik pissarsilluni. Tassa 781,22 millionit koruuninik nikingassuteqarput.

Ingerlatsinermi sinneqartoorutit milliardit sinnerlugit nikingassusillit

Anders Olsen 2020-miit 2024-mut kommunit ingerlatsinermi sinneqartoorutaat pillugit apeqquteqarpoq. Misissuinerup kommunit aningaasaqarnikkut qanoq inissisimanerat assigiinngitsorujussuusoq takutippaa.

Kommunit ingerlatsinermi sinneqartoorutaat 2020-miit 2024-mut

• Kommune Kujalleq: 71 millionit koruunit

• Kommune Qeqertalik: 198 millionit koruunit

• Qeqqata Kommunia: 463 millionit koruunit

• Avannaata Kommunia: 542 millionit koruunit

• Kommuneqarfik Sermersooq: 1,9 milliardit koruunit

– Kommuneqarfik Sermersooq 1,9 milliardit koruuninik ingerlatsinermigut sinneqartooruteqarpoq, Kommune Kujalleq taamaallaat 71 millionit koruuninik sinneqartooruteqarluni. Tassa assigiinngissut 1,841 milliardit koruuniuvoq. 

-Kommunit amerlanernik innuttallit aamma isertitaqarnerunerat pissusissamisoorpoq, kisitsisilli aamma takutippaat Sermersuup isertitani kommuninut allanut sanilliullugit aningaasaliinernut sanaartornermullu qanoq atorluartigisinnaaneraat, Anders Olsen oqarpoq.

Sermersooq isertitami 16 procentiisa missaat sanaartornermut aningaasaliissutigisapai, kommunilli allat taamaallaat 2-10 procentit aningaasaliinissamut atorsinnaagaat, Anders Olsenip tikkuarpaa.

– Kommunit akornanni aningaasaqarnikkut ersarissumik nikinganerat miserratigineqarsinnaanngilaq. Kommunit arlallit aningaasatigut ajornartorsiornerat inuusuttunillu innuttaasutigut annaasaqarnerisa ernumanarnera erseqqippoq, Anders Olsen oqarpoq.

Isorliunerusuni utoqqaat amerlanerusut – inuussutissarsiornikkut ingerlatsisut ikinnerusut

Kommunit aningaasaqarnikkut tatineqaqqareersut aamma utoqqarnik amerlanerpaanik inuttaasut agguaqatigiisinneranni innuttaqarput. Nuna tamakkerlugu innuttaasut 2025-mi 9,4 procentii 65-it sinnerlugit ukioqarput. Kommune Kujallermi innuttaasunik agguaqatigiisitsinermi utoqqaat amerlanerpaapput, Kommuneqarfik Sermersuumilu utoqqaat ikinnerullutik. Aammattaaq Sermersuumi innuttaasut sulisinnaasut 17-iniit 64-inut ukiullit amerlanerpaapput.

– Kommunit ilaanni sulisinnaasut ikinnerupput utoqqaallu amerlanerullutik, tamannalu aningaasaqarnikkut naligiinnginnermut annertususseeqataavoq, Anders Olsen oqarpoq.

Eqiterineq kipungasumik ineriartornermik pilersitsisoq

Anders Olsen naapertorlugu naligiinnginneq Nuummi qitiusumik ingerlatsilernermut attuumassuteqarluinnarpoq. Pisortat suliffeqarfissui inuiaqatigiillu ingerlataat illoqarfiit pingaarnersaanni katersuussimammata, tamanna aamma namminersortut suliffeqarfiutaannut innuttaasunullu kajungilersitsivoq.

– Inuit suliffissarsioraangamik, inissaqarniaraangamik toqqissisimanartortaqarlutillu periarfissaqarnerpaamut nuuttarput. Tamanna nalaatsornerinnaanngilaq, politikkikkulli pingaarnersiuinermit aallaaveqarpoq, Anders Olsen oqarpoq.

Royal Greenlandip qullersaqarfissaa nutaaq Issittumilu Sakkutooqarfiup qullersaqarfissaa assersuutitut eqqaavai.

- Suut tamarmik eqiterinermut tikkuussipput. Allamik iliuuseqanngikkutta isorliunerusut inuerunnissaat anguneqassaaq, Anders Olsen oqarpoq.

Naligiinnginneq naligiissaarineq kisiat sakkugalugu aaqqinneqarsinnaanngilaq

Aningaasaqarnermut akileraartarnermullu naalakkersuisup, Múte B. Egedep (IA), akissummini kommunit akornanni innuttaasut amerlassusaat ukiumikkullu katitigaanerat annertuumik assigiinngissuteqartoq nassuerutigaa. 

Naalakkersuisut kommuninut ataatsimoortumik tapiissutit agguataarneranni, pilersuisutut nammatat innuttaasullu agguarsimanerat assigiimmik oqimaalutarneqartut ilaatigut tikkuuppaat.

Anders Olsenili isumaqarpoq naligiinnginneq annertusiartuinnartoq. Anders Olsenip naligiissaarinerup naammannginnerata kisitsisit takutikkaat nalilerpaa, aalajangiusimavaalu Naalakkersuisut politikkikkut akisussaaffigaat kommunit tamarmik naleqartutut ineriartornermullu peqataatinneqartutut misiginissaat.

- Aningaasanik nuussuineq naligiinnerulersitsinermik kivitsisinnaanngilaq. Nuna tamakkerlugu suliffinnik inuussutissarsiornermillu ineriartortitsineq siunissamut ungasissumut aaqqiissutaavoq, oqarpoq.

Pisortat namminersortullu suliffeqarfii ­– soorlu allaffissornerit, ilinniarfiit paaqqinnittarfiillu – Nuup avataani inissinneqartariaqartut tikkuarpaa.

- Nuuk qitiusoqarfioreerpoq. Sunali tamarmi Nuummiittariaqanngilaq.

Kommunit aaqqissuussaanerat nutaaq pisariaqartinneqartoq

Oqallinneq tamanna aamma kommunit aaqqissuussaanerata allanngortinneqarnissaanut attuumassuteqarluinnarpoq. Anders Olsenip kommunit nutaat pilersinneqarnissaat tapersersorpaa, nunali tamakkerlugu kommunimik ataatsimik isumaliutersuummik akerliulluni.