Inatsisilerituut marluk politikikkut navianartumut avalattut

§ 21-mik isumalioqatigiissitap Namminersorneq pillugu inatsimmi oqaaseqatigiit assortuussutaasut qulaajarpaat: - Kikkut innuttaasunik taasititsinerni qanoq amerlatigisuni taasisinnaatitaappat?

§ 21-mik isumalioqatigiissitap namminersulivinnissaq pillugu ataasiarluta marloriarlutaluunniit innuttaasunik taasititsissanersut inatsisilerinikkut nalilersorpaa.
Saqqummersinneqarpoq

§ 21-mik isumalioqatigiissitap nutaap naalagaaffiup innuttanut pisussaaffiinut immikkut ilisimasalinnik Ole Spiermannimik Gudmundur Alfredssonimillu inuttaqartup namminersorneq pillugu inatsimmik 21. juni 2009-meersumi aalajangersagaq pingaarutilik oqaaseqatigiikkaarlugu qulaajaavigissavaat, suliarlu siulleq oqaaseqatigiimmik ataatsimik arfineq-pingasunik oqaasertaqarpoq: 

– Kalaallit Nunaata namminiilivinnissaanik aalajangerneq inuiaat kalaallit aalajangernerannik tunngaveqassaaq. 

§ 21-mik isumalioqatigiissitap nutaap naalagaaffiup innuttanut pisussaaffiinut immikkut ilisimasalinnik Ole Spiermannimik Gudmundur Alfredssonimillu inuttaqartup namminersorneq pillugu inatsimmik 21. juni 2009-meersumi aalajangersagaq pingaarutilik oqaaseqatigiikkaarlugu qulaajaavigissavaat, suliarlu siulleq oqaaseqatigiimmik ataatsimik arfineq-pingasunik oqaasertaqarpoq: 

– Kalaallit Nunaata namminiilivinnissaanik aalajangerneq inuiaat kalaallit aalajangernerannik tunngaveqassaaq. 

Oqaaseqatigiillu taakkuinnaalluunniit assigiinngitsorpassuarnik paasinnissinnaanermik ammaapput. 

– Aalajangerneq qanoq pissava? 

– Inuiaat kalaallit kikkuuppat? 

Danskit kalaallillu namminersorneq pillugu isumalioqatigiissitaata 00-kkunni innuttaasut taasitinneqarnissaanni tulleriiaarineq periuserineqartussallu isummerfiginngilaat, taakkulu malitassat Namminersorlutik oqartussanit aalajangigassanngortippaat. § 21-mik isumalioqatigiissitap samminninnera inatsisilerinerpiaannavimmut tunngassuteqassaaq, apeqqutinullu taakkununnga marlunnut akissut politikkimuinnaq attuumassuteqarpoq. 

Naalakkersuisut siulittaasuata Jens-Frederik Nielsenip, isumalioqatigiissitap isumaliutissiissumminik ukiup ataatsip missaa qaangiuppat tunniussinerani, namminiilivinnissamut ingerlaarnissamut pilersaarutip ingerlaaqqinnissaa pillugu Inatsisartuni partiit tamaasa akuutinniarpai, politikerilli partiillu qangalili oqallinneq aallartereerpaat: Atassutip qulaajaaviusumik innuttaasunit taasititsiniarneranit Naleqqap aalajangersimasumik Inunnut nalunaarsuiffianut. 

Periarfissaq ataaseq marlulluunniit 

Aalajangernissarpiamut periarfissat marloorpasipput. Piareersaataasumik innuttaasunik taasisitsisinnaavugut namminersulivinnissaq pillugu Naalakkersuisut danskit naalakkersuisuinik isumaqatiginninniarnissamik aallartitsinissamik piginnaatitsisumik, imaluunniit qinersisartut inuiannut kalaallinut innuttaasut qinikkatut sinniisutut qinersinermikkut piginnaatitsissut taanna politikerinut tunniutereerpaat.

INUIT NALUNAARORSIMAFFIAT SULI SORSUUTIGINEQARPOQ

Kinaassutsimik akersuussuteqarnermi Naleqqap siulittaasua Pele Broberg Norgemi Sametingimut isumassarsiorpoq, 2022-milu Inatsisartut ukiaanerani ataatsimiinneranni nammineq piumassuseq malillugu Inuit nalunaarsorsimaffiannik tassunga atasumik qinersisinnaanermik nalunaarsuiffittalimmik pilersitsinissaq siunnersuutigalugu.

 Inuit nalunaarsorsimaffiannik naalagaaffiup innuttaanut pisusaaffigisaanik inuiaat kalaallit nunap inoqqaavisut pisinnaatitaaffeqarnerat aalajangersaavigineqassaaq. Qinersisinnaanermik nalunaarsuiffiup tassunga attuumasup kikkut Kalaallit Nunaanni qinersisinnaatitaanerat aalajangersaavigissavaa. 

Naalagaaffinngornissamut naalakkersuisup Vivian Motzfeldtip 2024-mi Inatsisartut ukiaanerani ataaatsimiinneranni I Inuit nalunaarsorsimaffiat pillugu nassuiaasiornissaq neriorsuutigaa. 

– Nassuiaatissaq neriorsuutigineqartoq tiguiuk? 

– Naamik, oqaasiinnakkut nassuiaatit inatsisinullu paasissutissatigullu illersugaanermik innersuussinerit saqqummiunneqarput, aaqqissuussamilli ersarissumik misissuineq Naalakkersuisut Inatsisartunut neriorsuutaat saqqummiunneqanngilaq, Pele Broberg Sermitsiamut oqarpoq. 

– Siunnersuutit qinersivimmi matumani saqqummiuteqqissaviuk? 

– Aap, immitsinnut oqartussaaffiginissamut pisinnaatitaaffik pimoorukkutsigu kikkut pisinnaatitaaffimmik tassannga namminersulivinnissamik naalagaaffinngornissamillu taasititsisoqarnerani peqataasinnaanerat aamma killilersinnaasariaqarparput. 

Marsip aqqarnani Inatsisartunut qinersinermi taasisinnaasutut qinersisarnermi maleruagassanik tamanik naammassinnittut 40.369-iupput: 18-ileereersimaneq, danskit naalagaaffianni innuttaassuseqarneq kiisalu qinersineq sioqqullugu qaammatini arfinilinni Kalaallit Nunaanni najugaqarsimaneq.

kurt@sermitsiaq.gl

Akerlianik namminersulivinnissaq pillugu Naalakkersuisut danskillu naalakkersuisuisa akunneranni isumaqatigiissutip innuttaasut taasitinnerisigut akuerineqartussaanera, Namminersorneq pillugu inatsimmi aalajangersarneqarpoq. Naleqqap siulittaasuata Pele Brobergip 2018-imi qinersinermi innuttaasut marloriarlutik taasitinneqarnissaannik periuseq qaqilerpaa. 

– 2018-p kingorna politikikkut naalagaaffiullu innuttaasunut pisussaaffiinut tunngasut annertuumik allanngorput. 1953-mi Danmarkip innuttaasunit naqisimaneqanngitsumik paasitinneqarnikkullu akuersisitsinikkut toqqammaveqarnani Kalaallit Nunaat kunngeqarfimmut ilanngussineranik ammanerusumik oqallittalerpugut, ilaatigut atuakkakkut »Naalagaaffissuup Qitornai«. Peqatigisaanillu ullumikkut nunat tamat akunnerini ataqatigiiffeqarpugut, tassanilu EU, USA nunallu arlallit allat nunap inoqqaavisa pisinnaatitaaffiinik imminermullu aqunnissamik tapersiinertik anippaat. Taamatut oqariartornerit 2018-misulli ersaritsiginngitsut, Pele Broberg Sermitsiamut oqarpoq. 

– Pissutsit taamaanneranni siunersiuisumik innuttaasunik taasititsinermut »paasiniaaffittut« atornissaa naleqqukkunnaartoq, Naleraq isumaqarpoq. Siunersiuiffiusumik innuttaasunik taasititsineq ullumikkut namminersulivinnissamik kinguartitereqqinnertut issaaq, taamaalillunilu oqartussaaqataanermi sakkuusariaqarnani. 

– Taavami qanoq pilersaarusiortoqassava? 

– Namminersorneq pillugu inatsit § 21-mik aalajangersagalik pioreerpoq, Inatsisartullu Naalakkersuisullu tassannga atuinissamik innuttaasunit piginnaatinneqareerput. Inatsisartut § 21-mik atulersitsinerat Naalakkersuisunillu danskit naalakkersuisuinik naalagaaffinngornissaq pillugu isumaqatigiissutissamik isumaqatiginninniarnissamik peqquneqarnissaat, alloriarneq tulliussaaq. Tamatumalu kingorna inatsisip piumasaqarnera malillugu isumaqatigiissut sukumiisoq pillugu innuttaasut taasitinneqassapput, Pele Broberg oqarpoq. 

Landsrådi 70-ikkunni Inatsisartullu 00-kunni isumalioqatigiissitanik marlunnik, 1979-imi namminersornerulernermik 2009-milu namminersornermik pilersitsisut pillugit isumalioqatigiissitanik pilersitsiniarlutik toqqaannartumik danskit naalakkersuisuinut atassuteqarput. 

Inatsisit piareereernerani aatsaat innuttaasut taasitinneqarput, taamaalillunilu qinersisartut imarisaanik kinguneqaataannillu erseqqissumik ilisimaarinnereerput. Taamaalilluni isumaqatiginninniarnissat aallarnernissaat pillugu innuttaasut taasitinneqarnatik, isumaqatiginninniarnerit inernerat pillugu taasitinneqarput.

 Killiliineq 

Atassutip namminersulivinnissamik oqallittuarneq qatsutivippaa, partiillu isumaa malillugu taanna nunatsinni ajornartorsiutivinnut assersuisuuvoq. Siulittaasoq 2024-mi upernaakkut ataatsimiinnermi killiliivoq: 

– Namminersulivinnissaq pillugu taasititsisa, taamaalilluta inernera qanoq ikkaluarpalluunniit innuttaasut isummannut qisuariaateqarsinnaaqqulluta. Nunanut allanut naalakkersuisoq Vivian Motzfeldt, qinersivimmi kingullermi Naalagaaffinngornissamut aamma naalakkersuisuusoq siunnersuummik tapersiivoq:

 – Siunnersuiffiusumik innuttaasut taasitinneqareerneranni Naalakkersuisut innuttaasunik piginnaatinneqarnermikkut nukittunerusumik isumaqatiginninniarnissami inissisimaffeqassapput. 

Aqqalu C. Jeremiassenilli siunnersuutaa Inatsisartut Inatsiseqarnermut ataatsimiititaliaanni taperserneqanngilaq. Naleqqap piareersaaffiusumik innuttaasut taasitinneqarnissaannut isummat maluginiarpai, peqatigisaanillu partiip illuatungiliuttup naalakkersuisooqatigiit nutaat namminersorneq pillugu inatsisip nutarterinissaanut pilersaarutai peqatigisaanik maluginiarpai. 

– Partiit ilaasa siunnersuiffiusumik innuttaasut taasitinneqarnissaat isumaqatigigaat, Naalakkersuisut akerlianik namminersornermik annertusaanissamik, Namminersornerlu pillugu inatsimmik nutarsaanissamik siunnerfeqarnerat, neriorsuutinik sakkortuumik qimarratiginninnertut isigaarput. Maanna § 21-mik isumalioqatigiissitamik ilusiliinermik tapersiinermikkut pingaarnersiuerpiarnertik takutippaat. Inuiannik toqoraaneq nunallu inoqqaavisa pisinnaatitaaffii annertuumik oqaluuserineqarput, iliuuseqartussanngornermili namminersulivinnissamullu piffissamik pilersaarusiornerminni Naleqqap aaqqiissutissatut siunnersuutaa itigartilluinnarpaat, kinguartitsinissamillu suliaqarnissaq suli alla toqqarlugu, Pele Broberg oqarpoq.

Pisartagaqarneq

Allaaserisaq tamaat atuarniarukku atuisunngortariaqarputit! Iserit!

Sermitsiaq.gl – Nittartagaq

  • Sermitsiaq.gl-imi allaaserisat tamakkiisumik atuarsinnaalissavatit
  • Qaammammut kr. 59.00
  • Ukiumut kr. 650.00
Pisigit

Sermitsiaq - E-aviisi

  • Sermitsiaq e-aviisitut tallimanngornerit tamaasa saqqummersartoq atuarsinnaalissavat
  • Sermitsiaq.gl-imi allaaserisat tamakkiisumik atuarsinnaanngussavatit
  • Qaammammut kr. 191
  • Ukiumut kr. 1.677
Toqqaagit

AG - Atuagagdliutit E-aviisi

  • Aviisi AG - Atuagagdliutit e-aviisitut pingasunngornerit tamaasa saqqummersartoq atuarsinnaalissavat
  • Sermitsiaq.gl-mi allaaserisat tamakkiisumik atuarsinnaanngussavatit
  • Qaammammut kr. 191
  • Ukiumut kr. 1.677
Toqqaagit

Sermitsiaq.AG+

  • Aviisi AG - Atuagagdliutit e-aviisitut pingasunngornerit tamaasa saqqummersartoq atuarsinnaalissavat
  • Sermitsiaq e-aviisitut tallimanngornerit tamaasa saqqummersartoq atuarsinnaalissavat
  • Sermitsiaq.gl-imi allaaserisat tamakkiisumik iserfigisinnaalissavatit
  • Arnanut e-magasinatut atuarsinnaalissavat
  • Nutserisoq.gl atorsinnaanngussavat
  • Soqutiginnikkuit abonnement@sermitsiaq.gl-imut allagaqarsinnaavutit
Toqqaagit

Asasarput atuartartoq, Sermitsiaq.gl-imut – Kalaallit Nunaanni nutaarsiassanik isornartorsiuisumillu tusagassiornermik saqqummiussiffimmut – tikilluarit. Kiffaanngissuseqarluni tusagassiornerup siuarsarneqarneranik suliniuteqartuarsinnaajumalluta, itisiliillutalu isornartorsiuilluta tusagassiortuarsinnaajumalluta, allaaserisat aalajangersimasut akeqalersippavut. Tamanna iluaqutigalugu allaaserisat pitsaassusaat qulakkeersinnaavarput, tusagassiortuttalu pikkorissut oqaluttuanik pingaarnerpaanik saqqummiussinissaannut tapersersorsinnaavavut. Allaaserisat akillit qaammammut taamaallaat 59 koruuninit akeqarput. Pisineq ajornanngitsuararsuuvoq – ataaniittoq toorlugu saqqummiussavut tamakkiisumik iserfigisalersinnaavatit. Paasinninnerit tapersersuinerillu qujamasuutigaavut. Pituttorsimanngitsumik isornartorsiuisumillu Kalaallit Nunaannut tusagassiortarnissamik suliniuteqartuarnissamut akiliutivit ikiorpaatigut.

Powered by Labrador CMS