Danmarkimi arnat angutiniit 12 procentimik
akissarsiakinnerupput.
Aviisimilu allaaserineqartoq – sulisartullu kattuffiat
naapertorlugu – akissarsiap nikingassutai oqaasinngortissagaanni arnat ukiumut
qaammat ataaseq affarlu akeqanngitsumik sulisarput.
Danmarkimi arnat angutiniit 12 procentimik
akissarsiakinnerupput.
Aviisimilu allaaserineqartoq – sulisartullu kattuffiat
naapertorlugu – akissarsiap nikingassutai oqaasinngortissagaanni arnat ukiumut
qaammat ataaseq affarlu akeqanngitsumik sulisarput.
Tamanna pingasunngornermi novemberip aqqaneq-aappaanni, Inatsisartuni akunneq apeqquteqarfiusumi Inuit Ataqatigiinneersup Pipaluk Lyngep
qaqippaa, tassa Kalaallit Nunaanni angutit arnallu akissarsiaat
assigiinngissuteqarnerat sammivaa. ”Arnat suliffiginerusagaanni” aningaasarsiat
amerlineqarsinnaanerat taassuma eqqaavaa.
- “Assatik kialaartut” akissarsiakinnerupput.
Inuit Ataqatigiinniilli naligiissitaanissaq tapersersorparput, parteeqatini
naligiissitaanermullu naalakkersuisuusoq Naaja Nathanielsen oqarfigaa. Nathanielsenip apeqquteqartoq akunnattoorani akissuteqarfigaa.
- Kalaallit Nunaanni arnat angutillu
aningaasarsiornerat 20 procentit sinnerlugit assigiinngissusaat
annertussuseqarpoq, tamannalu EU-mut ilaasortaassagaluarutta Europami aatsaat
taama annertutigissagaluarpoq, oqarpoq. EU-mi nunani ilaasortani 27-usuni suiaassutsit
akornanni taama annertutigisumik aningaasarsiatigut nikingasoqannginneranut
innersuussilluni oqarpoq.
Tamatumunnga tunngatillugu, Naaja
nutaarsiassamik saqqummiussivoq. Naalakkersuisut arnat angutillu
akissarsiatigut nikinganerat sooq taama annertutigineranik immikkut sukkasuumik
qulaajaanermik suliaqartussat ukiumi nutaami pilersinneqarnissaat oqaatigaa.
Ilinniartitaaneq eqqarsaatigissagaanni arnat
ilinniarsimasut angutinit amerlanerupput. Ilinniarnerit qaffasinnerusut
eqqarsaatigissagaanni.
- Ilisimatusarfimmi qaqortumik annoraallit
amerlanngitsut arnallu amerlanerungaartut ilisimavagut, Pipaluk Lynge oqarpoq,
tamannalu aamma naligiinngissutaasoq alianartoq oqaatigalugu.
- Aap, ilumoorpoq. Akerlianilli anguterpassuit
aalisarnermik inuussutissarsiuteqarput, tamannalu pitsaalluinnarpoq
nukittoorujussuullunilu, tassami pingaarnertut aningaasarsiutigaarput, Naaja
Nathanielsen oqarpoq.
Apeqquterpassuit
Nathanielsenip inuussutissarsiornermut,
aatsitassanut, nukissiornermut, inatsisinut naligiissitaanermullu tunngasut
akisussaaffigai. Suliassaqarfiit tallimat. Suliassaqarfiit tamarmik
ulapaarfiupput sulisussarpassuaqarlutillu, taamaattumik ilaannikkut isumalluutit
killeqartarput. Apeqqutit amerlasuut Inatsisartunut ilaasortanit qaqinneqarput,
amerlanerillu Nathanielsenip akisinnaavai. Apeqqutit mingutsitsinngitsumik
nukissiornermut, sinerissami inuussutissarsiornermik ineriartortitsinermut,
erngup nukinganik nukissiorfinnut, akileraartarnermut aaqqissuusseqqinnermut,
aatsitassarsiornissamut suliniutinik, Tunumi pilersuinermik
takornariaqarnermullu tunngapput.
Takornariaqarnermit isertitat nunatta karsiata aningaasaqarnerata
ilungersunartumik inissisimasup pitsanngorsarnissaanut iluaqutaasinnaapput,
aamma Namminersorlutik Oqartussat attaveqarnermut, iluarsaassinermut
pilersuinerullu isumannaatsuuneranut missingersuutaanni aningaasaliissutinik
annertunerusumik pissarsissutaasinnaapput.
Takornariaqarneq siuariartortillugu amigaatit amerlanerusut
matussuserneqarsinnaapput. Ukiullu kingulliup ingerlanerani niuerneq
siuariartorpoq. Maannamut ukiup sisamararterutaata siulliup ingerlanerani
tikeraat 2024-mut sanilliullugit 17 procentimik amerleriarsimapput; kisitsisit
unnuisarfinnit 50-ingajannit nalunaarutigineqartut tunngavigalugit
saqqummiunneqarput. Naaja Nathanielsenip takornarialerisut
oqaloqatigisartakkani takornariarpassuaqalersimanertik nalunaarutigisaraat
oqaluttarfimmiit oqaatigaa, Nuuk kisiat eqqarsaatigissagaanni takornariaqarneq
50 procentinik qaffariarsimavoq.
Angutit arnallu akissarsiaasa assigiinngissutaat qanoq paasisariaqarnersoq maanna paasiniartariaqarparput. Assi una sulisartut ulluanni 2021-mi maajip aallaqqaataani
Nuummi assilisaavoq.
Assi: Leiff Josefsen
- Inuussutissarsiutinik ingerlatallit
amerlasuut kaaviiaartitaat amerleriarujussuarsimasut oqaatigaat, Nathanielsen
nassuiaavoq.
Nunanit allaneersut aningaasartuuteqarnerpaapput, taakkualu ilarpassui Air
Greenlandimut billitsinik akunnittarfinnilu unnuiffissanik
aningaasartuuteqartussaapput.
Umiarsuarnilli takornariartaatinik takornariat aamma aningaasarpassuarnik
isertitaqarfiupput. Umiarsuarmik takornariaq ataaseq 2.000 koruunit 3.500 koruunillu akornanni
aningaasartuuteqartartoq agguaqatigiissillugu naatsorsorneqartoq,
naalakkersuisoq oqarpoq.
Seqineq anorilu
Kalaallit Nunaata nukissiornissamut
periarfissaqarluarnera qanoq pitsaanerusumik atorneqarsinnaanersoq Demokraatit
sinnerlugit Inatsisartunut ilaasortap Justus Hansenip paaserusuppaa.
Assersuutigalugu anorisaatinik seqernullu nukinganik nukissiorfinnik atuinerulernikkut.
- Seqernup nukinganik nukissiorfiit 17-it,
anorisaatit sisamat anorisaatillu misileraatit marluk atorneqarput. Aamma
suliniutit allat misissornissaannut EU-mit aningaasaliiffigineqarpugut. Uannut
mingutsitsinnginnissaq kisimi pineqanngilaq, aammali pilersuinerup
isumannaatsuunissaa pineqarpoq. Takusimavarput nunarsuarmi pissutsit
eqqissiviilliorfiuppata qanoq pisoqarsinnaanera, Nathanielsen oqarpoq. Ukiuni
coronap nalaani pilersuinerup tatineqarneranut nunanilu tamalaani nukissiuutit
akitsoraluttuinnarnerannut taanna innersuussivoq.
- Taamaattoqartillugu imminut nukissiutitigut
pilersorsinnaanerput pingaaruteqarpoq, naalakkersuisoq oqarpoq.